Ο ρόλος της ψηφιακής τεχνολογίας εξελίσσεται ως ο πλέον καθοριστικός για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, όπως αναδείχθηκε και σε πρόσφατη διαδικτυακή συζήτηση που οργάνωσαν η INTERAMERICAN και η Anytime με το Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας (ΕΜΠ) για τη βιώσιμη Μετακίνηση. Ήδη, η εταιρεία συνδέει τις ψηφιακές εφαρμογές με τη σύγχρονη προϊοντική προσέγγιση της ασφάλισης, αποβλέποντας στη μικρότερη χρήση των αυτοκινήτων (pay as you drive), αλλά κυρίως στον έλεγχο της συμπεριφοράς κατά την οδήγηση και την υποστήριξη της συνετής οδήγησης.

Ο Γιώργος Γιαννής, συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, ως επικεφαλής της ομάδας του Παρατηρητηρίου Οδικής Ασφάλειας που συνεργάζεται με την INTERAMERICAN, τονίζει: «Η εξέλιξη της τεχνολογίας, η ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων μεταφορών, καθώς και η πρόοδος στην επιστήμη των δεδομένων και στην τεχνητή νοημοσύνη, θα μπορούσαν να συμβάλουν σημαντικά στην προληπτική αντιμετώπιση του μείζονος παγκόσμιου κοινωνικού προβλήματος των οδικών ατυχημάτων».

Η ψηφιακή τεχνολογία για την ασφάλεια στη μετακίνηση

Οι διαθέσιμες τεχνολογίες αφορούν στη μείωση και πρόληψη των σφαλμάτων που δυνητικά θα προκαλούσαν ένα οδικό ατύχημα. Οι περισσότερες από αυτές τις τεχνολογίες είναι σχετικές με έξυπνα συστήματα μεταφορών (Intelligent Transport Systems – ITS), ορισμένες από τις οποίες έχουν αποδειχτεί ιδιαίτερα αποτελεσματικές. Όπως εξηγεί ο κ. Γιαννής, τα έξυπνα συστήματα μεταφορών διακρίνονται σε τρεις κύριες κατηγορίες:

  • Σε τεχνολογίες ασφάλειας εντός του οχήματος, όπως π.χ. είναι τα συστήματα ανίχνευσης αλκοόλ, συστήματα ανίχνευσης υπνηλίας, συστήματα καταγραφής δεδομένων συμβάντων, συστήματα παρακολούθησης της χρήσης ζώνης ασφαλείας κ.ά.
  • Σε συστήματα ασφάλειας βάσει της υποδομής: διαχείρισης ταχυτήτων, δυναμικής διαχείρισης κυκλοφορίας και προειδοποιήσεων τοπικού κινδύνου, αυτοματοποιημένης επιβολής κανόνων κυκλοφορίας κ.ά.
  • Σε συνεργατικά συστήματα, τα οποία χρησιμοποιούν τόσο την υποδομή όσο και το όχημα με κατάλληλους συνδέσμους επικοινωνίας μεταξύ τους: π.χ. έξυπνη προσαρμογή ταχύτητας (ISA), e-call, συστήματα πλευρικού ελέγχου κ.ά.

Επιπλέον, η συνεχώς αυξανόμενη χρήση έξυπνων κινητών τηλεφώνων, αισθητήρων και συνδεδεμένων αντικειμένων προσφέρουν όλο και περισσότερα δεδομένα μεταφορών που είναι χρήσιμα για τη διεξαγωγή προηγμένων αναλύσεων οδικής ασφάλειας. Με ανάλογες αναλύσεις, υποστηρίζονται ο προσδιορισμός βασικών παραγόντων κινδύνου, η αντιμετώπιση της επικίνδυνης συμπεριφοράς και των σφαλμάτων των χρηστών της οδού, καθώς και κρίσιμες παράμετροι σχετικές με την κυκλοφορία, τις υποδομές και τα οχήματα.

Εκ μέρους της INTERAMERICAN ο Γιάννης Ρούντος, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων και Υπευθυνότητας, εστιάζοντας εδώ και 15 χρόνια στην αποτελεσματικά προληπτική διαχείριση του κινδύνου στην οδική κυκλοφορία ως ζητήματος εταιρικής ευθύνης, υπογραμμίζει ότι οι πρακτικές ασφάλισης είναι αναπόσπαστες από αυτές της οδικής ασφάλειας. Όπως επισημαίνει το στέλεχος της εταιρείας, «η ψηφιοποίηση και η χρήση νέων τεχνολογιών είναι αξιοποιήσιμη τόσο για να βελτιώνεται η συνείδηση και κουλτούρα ασφαλούς οδήγησης όσο και σε επίπεδο λήψης αποφάσεων και επιλογών για την οδική ασφάλεια, στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ιδιαίτερα δε στον ασφαλιστικό κλάδο», συμπληρώνοντας πως η INTERAMERICAN και η Anytime κινούνται μεθοδικά προς αυτή την κατεύθυνση. «Ο παράγων χρήστης -αναφορικά με την αντίληψη και τη γνώση- είναι η πιο δυναμική μεταβλητή για τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, ως κοινός παρονομαστής άλλωστε, σε σχέση με τους παράγοντες των τεχνικών υποδομών και των εξελίξεων στην αυτοκινητοβιομηχανία. Επομένως, ο «διάλογος» του χρήστη με την εφαρμοσμένη ψηφιακή τεχνολογία για πιο ασφαλή μετακίνηση μπορεί να αλλάξει δραστικά τα πράγματα» παρατηρεί ο κ. Ρούντος.

Οι δείκτες των συνεπειών από τα τροχαία ατυχήματα

Κατά τη δεκαετία 2010-2019, η Ελλάδα σημείωσε σημαντική πρόοδο στην οδική ασφάλεια, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη μείωση θανάτων σε οδικά ατυχήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, της τάξεως του 44%. Παρά την εντυπωσιακή μείωση, κατά το 2019 ο αριθμός των νεκρών στη χώρα μας παρέμεινε σχεδόν σταθερός σε σχέση με το 2018, ενώ στην Ε.Ε. σημειώθηκε μείωση περίπου 3%, με την Ελλάδα να κατατάσσεται στην 21η θέση μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (65 νεκροί ανά εκατομμύριο πληθυσμού), σε σημαντική απόσταση από τον μέσο όρο στην Ε.Ε. (51 νεκροί ανά εκατομμύριο πληθυσμού).

Τα θύματα των οδικών ατυχημάτων μειώθηκαν σημαντικά κατά το πρώτο τετράμηνο φέτος, λόγω της μείωσης της κυκλοφορίας και των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση του Covid-19. Συγκεκριμένα, καταγράφηκε μείωση θανάτων στους δρόμους κατά 18% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, ενώ για τον μήνα Απρίλιο η μεταβολή μείωσης ήταν 58% σε σχέση με πέρυσι, δεδομένης της φετινής διαφοροποίησης στη μετακίνηση για το Πάσχα.