28 χρονών. Μια ηλικία σημαντική. Μια κρίσιμη καμπή της ζωής. Αρκετά μικρός για να λες πως έχεις όλη τη ζωή μπροστά σου κι αρκετά μεγάλος για να μπορείς να εκτιμήσεις την αξία της. Μια ηλικία γεμάτη πάθος, δράση και αστείρευτη ενέργεια. Μια ηλικία που σφύζει από υγεία.
Μέχρι που, μια μέρα, λαχανιάζεις απλώς και μόνο επειδή ανέβηκες λίγα σκαλιά. Κι ένας πόνος δε σε αφήνει να κοιμηθείς το βράδυ. «Άγχος είναι», λες. Ίσως πάλι φταίει που δουλεύεις πολύ και δεν φροντίζεις αρκετά την άσκηση και τη διατροφή σου.
Άλλωστε, τι άλλο μπορεί να συμβαίνει σε έναν άνθρωπο 28 ετών, που δεν έχει παρουσιάσει ποτέ πρόβλημα υγείας;
«Η περιπέτειά μου ξεκίνησε το 2010. Εκείνη την εποχή, εργαζόμουν σε λογιστικό γραφείο. Κάποια στιγμή, άρχισα να κουράζομαι εύκολα. Το γραφείο του εργοδότη μου ήταν στον πρώτο όροφο και θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι για ν’ ανέβω τα σκαλιά, λαχάνιαζα έντονα. Κάπνιζα τότε, είχα και παραπάνω κιλά και πίστευα ότι αυτό έφταιγε. Το βράδυ δε μπορούσα να κοιμηθώ, είχα δύσπνοια, κατακράτηση υγρών, έντονο βήχα και πόνο στο διάφραγμα», θυμάται ο Κωνσταντίνος Μοίρας, μεταμοσχευμένος καρδιάς και γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Μεταμοσχευμένων Καρδιάς – Πνεύμονα «συνεχίζω».
Είναι τότε που η οικογένεια του Κωνσταντίνου τού ζητά να επισκεφθεί καρδιολόγο. «Δεδομένης της ηλικίας μου, ο γιατρός θορυβήθηκε και με δέχθηκε εκτάκτως. Πήγα στις 11 το βράδυ στο ιατρείο και μου έκανε υπέρηχο. Παρατήρησα ότι ήταν ανήσυχος. Είχε εντοπίσει την καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά δε μου το είπε αμέσως. Φοβήθηκε, όμως, και με συνόδευσε ο ίδιος στο Θριάσιο. Τότε μόνο μου είπε «δεν είναι καλά τα πράγματα, έχεις πρόβλημα». Έκανα αμέσως εισαγωγή και νοσηλεύθηκα για έναν μήνα», θυμάται.
Σε αυτό το διάστημα, οι γιατροί κάνουν το παν για να περιορίσουν τη ζημιά. Έπειτα, ο Κωνσταντίνος παίρνει εξιτήριο και επιστρέφει σπίτι, συνεχίζοντας τη φαρμακευτική αγωγή. Η οικογένειά του, όμως, θορυβείται από αυτή την εξέλιξη, γιατί γνωρίζει ήδη ότι ο Κωνσταντίνος θα χρειαστεί μεταμόσχευση. Οι συνεχείς προσπάθειες των δικών του ανθρώπων οδηγούν τελικά τον Κωνσταντίνο στο Ωνάσειο και τον κ. Σταμάτη Αδαμόπουλο, Επιστημονικό Υπεύθυνο της Διατομεακής Μονάδας Μεταμοσχεύσεων Καρδιάς, ο οποίος τον ενημερώνει για την κατάστασή του.
Το μακρύ ταξίδι από τη διάγνωση έως την αίθουσα του χειρουργείου
Η διαδικασία που ακολουθεί είναι μεγάλη και ψυχικά επίπονη. «Για να μπεις στη λίστα για μόσχευμα, πρέπει να κάνεις ορισμένες εξετάσεις, ώστε να διαπιστώσουν οι γιατροί αν είσαι κατάλληλος ασθενής. Με εξέτασαν γιατροί διάφορων ειδικοτήτων και, πριν φύγω, μου έβαλαν έναν υποδόριο απινιδωτή. Διασφαλίστηκε, έτσι, ότι αν πάθαινα ανακοπή, θα μου έκανε ανάταξη ο απινιδωτής. Έπαθα 6 ανακοπές. Όταν ενεργοποιείται ο απινιδωτής, νιώθεις σαν να σε κλωτσάνε στο στήθος από μέσα. Δεν είναι οξύς πόνος, αλλά η αίσθηση δεν είναι καθόλου ευχάριστη. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, λιποθυμούσα», εξηγεί.
Ο Κωνσταντίνος θα μείνει με τον απινιδωτή 3 χρόνια, μέχρι που, το 2013, οι γιατροί θα διαπιστώσουν ότι ούτε αυτό είναι αρκετό. «Κάποια στιγμή μου είπαν, ”ξέρεις κάτι, δεν θα αντέξει πολύ η καρδιά σου σε αυτή την κατάσταση, πρέπει να βάλουμε τεχνητή καρδιά”».
Ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι. «Ένα διπλό μηχάνημα υποστηρίζει τη δεξιά και την αριστερή κοιλία, «ξεκουράζοντας» την καρδιά. Το μηχάνημα στηρίζεται σ’ ένα καροτσάκι, επομένως η ζωή μου άλλαξε εντελώς. Είχα δυσκολίες στην κίνηση, στον ύπνο. Δε μπορούσα να κάνω μπάνιο, γιατί το μηχάνημα δεν είναι αδιάβροχο. Το τραύμα μολύνεται, έπρεπε να κάνω καθημερινά αλλαγές, τις οποίες ανέλαβε η αδερφή μου».
Η γεμάτη προκλήσεις, νέα αυτή καθημερινότητα θα κρατήσει άλλους 13 μήνες, μέχρι το πολυπόθητο τηλεφώνημα. «Με πήραν ένα μεσημέρι και μου είπαν ότι έχει βρεθεί πιθανό μόσχευμα. Ανακουφίστηκα, να πω την αλήθεια. Πολλοί ασθενείς καταλήγουν λόγω μικρών εγκεφαλικών επεισοδίων. Επομένως, με τα νέα για το μόσχευμα, ένιωσα να λυτρώνομαι», παραδέχεται.
Το χειρουργείο θα διαρκέσει 7 ώρες και οι πρώτες ενδείξεις είναι πολύ θετικές. «Το πρώτο πράγμα που μου είπαν ήταν πως όλα πήγαν καλά, το μόσχευμα είναι καλό κι εγώ είμαι σε πολύ καλή κατάσταση και δε χρειάζεται να αγχώνομαι για κάτι». Η πρώτη επιπλοκή, όμως, θα έρθει γρήγορα. «Την πρώτη εβδομάδα απέρριψα το μόσχευμα. Ήταν σοβαρή επιπλοκή. Μπορεί να συμβεί, αλλά αντιμετωπίζεται. Πήρα ισχυρές δόσεις κορτιζόνης και, έκτοτε, δεν έχει συμβεί κάτι άλλο».
Πώς είναι η ζωή του Κωνσταντίνου σήμερα, 10 χρόνια μετά
«Σίγουρα χρειάζεται προσοχή το πρώτο διάστημα. Οι μεταμοσχευμένοι παίρνουν μεγάλη δόση ανοσοκατασταλτικών, για να μην απορρίψουν το μόσχευμα. Ο οργανισμός δεν παράγει αντισώματα, επομένως ακόμη και το πιο ακίνδυνο μικρόβιο μπορεί να κάνει κακό στον οργανισμό, αλλά και στο μόσχευμα», επισημαίνει.
Το πρώτο διάστημα, ο Κωνσταντίνος πρέπει να κάνει έλεγχο κάθε εβδομάδα. Αργότερα, οι έλεγχοι επαναλαμβάνονται ανά τρίμηνο και μετά ανά εξάμηνο. Πλέον, πηγαίνει μία φορά το χρόνο για εξετάσεις.
«Η ζωή που έκανα πριν το 2010 δεν υπάρχει πια. Δεν καπνίζω και μπορεί να πιω κανένα ποτήρι, αλλά χρειάζεται μέτρο. Δεν κάνω τίποτα περισσότερο απ’ ό,τι πρέπει να κάνει κάθε άνθρωπος για να προστατεύσει την υγεία του, απλώς εγώ έχω κι έναν λόγο παραπάνω», λέει.
Η καρδιά του Κωνσταντίνου, δεν «γονάτισε», ο ίδιος όμως;
«Ευτυχώς, είχα καλή ψυχολογία σε όλη τη διαδρομή. Σε αυτό βοήθησαν πολύ οι δικοί μου άνθρωποι, αλλά και οι άνθρωποι στο Ωνάσειο. Υπάρχουν στιγμές που το σκέφτομαι και λέω «τι έχω περάσει». Τα κατάφερα όμως».
Για τον Κωνσταντίνο, το ότι σώθηκε δεν ήταν αρκετό. «Μπήκα στον Σύλλογο «συνεχίζω» για να συμβάλλω στο έργο του. Στόχος είναι να ενημερώσουμε τους πολίτες για τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων. Ο κόσμος συγχέει συχνά τον εγκεφαλικό θάνατο με το κώμα και πιστεύει ότι θα του πάρουν τα όργανα για να τα δώσουν σε κάποιον άλλο. Είναι δικαιολογημένοι αυτοί οι φόβοι, γιατί δεν υπάρχει ενημέρωση. Αυτό το κενό προσπαθούμε να καλύψουμε. Μόνο οι Σύλλογοι, όμως, δεν μπορούν να κάνουν θαύματα. Το κράτος πρέπει να αναλάβει δράση. Ευτυχώς, υπάρχουν σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως οι «Οργανούληδες», μια ενημερωτική δράση για τα σχολεία και τα «organmeetings», διαδικτυακά σεμινάρια για ενήλικες».
Τι κάνει όποιος θέλει να γίνει δωρητής οργάνων
Η διαδικασία είναι απλή. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καταθέσουν μια αίτηση στα ΚΕΠ ή μέσω της ιστοσελίδας του ΕΟΜ και να λάβουν την κάρτα δωρητή.
Κλείνοντας, μου μένουν χαραγμένα στο μυαλό όσα μου είπε ο Κωνσταντίνος για τους ανθρώπους που του χάρισαν τη ζωή: «Σκέφτομαι πάντα την οικογένεια του δότη. Επικοινωνήσαμε μ’ ένα γράμμα. Περίμενα να περάσει ένα διάστημα πριν τους γράψω, για να βεβαιωθώ ότι όλα είναι καλά. Ήθελα να μπορώ να τους πω ότι η καρδιά του γιου τους, του Γρηγόρη, που «έφυγε» σε ηλικία 23 ετών, είναι σε καλά χέρια και ότι την φροντίζω. Ήθελα να ξέρουν ότι τους ευχαριστώ πολύ, γιατί με έσωσαν. Μέχρι και σήμερα, όμως, αναρωτιέμαι: Φτάνει ένα ευχαριστώ;».
Απίστευτο: 58χρονος Ιron Heart έζησε 8 ημέρες με μεταλλική καρδιά σε αναμονή μεταμόσχευσης
Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης: Ταυτόχρονη διπλή μεταμόσχευση σε 40χρονη ασθενή
Νέα μεταμόσχευση ήπατος από ζώντα δότη: Από τα Ιωάννινα η μητέρα που έδωσε ζωή στην κόρη της