Η βιοτεχνολογία βρίσκεται στο επίκεντρο των τελευταίων εξελίξεων για την αντιμετώπιση ασθενειών και την προώθηση καινοτόμων θεραπευτικών λύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, τα βιοτεχνολογικά φάρμακα αναπτύσσονται με ταχύ ρυθμό και χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία πολλών σοβαρών, συχνά απειλητικών για τη ζωή ασθενειών, όπως ο καρκίνος, τα αυτοάνοσα νοσήματα ή τα λοιμώδη νοσήματα.
Ποια σκευάσματα είναι τα λεγόμενα βιοτεχνολογικά και πώς τα ξεχωρίζουμε από τα συμβατικά; Σύμφωνα με την Διευθύντρια Επιχειρήσεων Βιοτεχνολογίας της εταιρείας DEMO, κυρία Ευγενία Ιωαννίδη, για να παραχθούν συμβατικά φάρμακα συνήθως χρησιμοποιείται χημική σύνθεση. Αντίθετα, για τα βιοτεχνολογικά φάρμακα αξιοποιούνται οι μηχανισμοί ζωντανών κυττάρων.
«Τα κύτταρα επιστρατεύονται στις περιπτώσεις που θέλουμε να συνθέσουμε πολύπλοκες και μεγαλομοριακές δομές, όπως είναι τα αντισώματα. Για παράδειγμα, ένα μονοκλωνικό αντίσωμα μπορεί να είναι ένα 100 έως 1000 φορές μεγαλύτερο από ένα συμβατικό φάρμακο και σαφώς πολυπλοκότερο», εξηγεί η κυρία Ιωαννίδη στο ygeiamou.gr.
Πλεονεκτήματα βιοτεχνολογικών φαρμάκων
Οι θεραπείες με βιοτεχνολογικά φάρμακα έχουν συμβάλει σημαντικά στην σύγχρονη ιατρική, προσφέροντας νέες επιλογές για μεγάλο αριθμό ασθενειών, που παλαιότερα ήταν δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Ανάμεσα στα κύρια πλεονεκτήματα των βιοτεχνολογικών φαρμάκων είναι η στοχευμένη έως και εξατομικευμένη δράση τους.
«Η ύπαρξη βιοτεχνολογικών φαρμάκων στη φαρέτρα μας προσφέρει τη δυνατότητα για νέες και καινοτόμες προσεγγίσεις σε αυτοάνοσα και μεταβολικά νοσήματα, νεοπλασματικές νόσους, χρόνιες, κληρονομικές και μεταδιδόμενες ασθένειες», επισημαίνει η Διευθύντρια Επιχειρήσεων Βιοτεχνολογίας της DEMO.
Βέβαια, τα συμβατικά φάρμακα εξακολουθούν να έχουν μεγάλο πεδίο εφαρμογής. Σκευάσματα όπως η ασπιρίνη, οι στατίνες, τα αντιβιοτικά είναι παραδείγματα χημικών μορίων με διαχρονικό ρόλο. ‘Ετσι, στο πεδίο δράσης των βιοτεχνολογικών φαρμάκων υπάρχουν συμβατικά φάρμακα που παρουσιάζουν συγκρίσιμα αποτελέσματα.
Η Διευθύντρια Επιχειρήσεων Βιοτεχνολογίας της DEMO, Ευγενία Ιωαννίδη
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι συχνά οι βιοτεχνολογικές θεραπείες υπερέχουν σε αποτελεσματικότητα ή παρέχουν μοναδικά πλεονεκτήματα, όπως είναι οι μειωμένες παρενέργειες. Μια θεραπευτική επιλογή που ακολουθείται συχνά στην αντιμετώπιση ασθενειών είναι ο συνδυασμός συμβατικών και βιοτεχνολογικών φαρμάκων. Σε κάθε περίπτωση σημειώνεται ότι η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας γίνεται από τον θεράποντα ιατρό.
Η θέση της Ελλάδας στη βιοτεχνολογική παραγωγή
Η φαρμακευτική βιομηχανία είναι ένας από τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Παρότι, όμως, στα ελληνικά Πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα υπάρχουν αξιόλογες ερευνητικές ομάδες με βιοτεχνολογικό προσανατολισμό, δεν υπάρχει βιομηχανική ανάπτυξη και παραγωγή βιοτεχνολογικών φαρμακευτικών προϊόντων, σύμφωνα με την κυρία Ιωαννίδη.
«Στον τομέα αυτό η DEMO πρωτοπορεί καθώς αυτή τη στιγμή δημιουργεί την πρώτη μονάδα παραγωγής και ανάλυσης μονόκλωνων αντισωμάτων. Πρόκειται για μια σύγχρονη εγκατάσταση με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας που στελεχώνεται από εξειδικευμένους επιστήμονες. Παράλληλα, δημιουργείται ένα σύγχρονο Ερευνητικό Κέντρο Βιοτεχνολογίας με στόχο την ανάπτυξη Ελληνικών βιοομοειδών φαρμάκων και μιας Βιο-ακαδημίας που θα εκπαιδεύσει νέους επιστήμονες στην βιομηχανική εφαρμογή της επιστήμης της βιοτεχνολογίας. Η επένδυση υλοποιείται στο πλαίσιο της δράσης “Μεταρρύθμιση του συστήματος clawback και συμψηφισμός του με ερευνητικές και επενδυτικές δαπάνες” του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας “ΕΛΛΑΔΑ 2.0.” με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU», σημειώνει.
Η δημιουργία ενός σύγχρονου κέντρου φέρνει κοντά την επιστήμη με την εφαρμογή της, ενθαρρύνει την ενασχόληση με τη Βιολογία, τη Χημεία, τη Φαρμακευτική και συμβάλλει στην προσέλκυση επιστημόνων υψηλής κατάρτισης. Παράλληλα, προωθεί την έρευνα και δίνει κίνητρα στους Έλληνες επιστήμονες να παραμείνουν στη χώρα, δημιουργώντας θέσεις εργασίας υψηλής επιστημονικής εξειδίκευσης. Σε οικονομικό επίπεδο, πέραν της δημιουργίας άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας, αναβαθμίζεται ο ελληνικός φαρμακευτικός κλάδος ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητά της Ελλάδας διεθνώς, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζεται η επάρκεια του εθνικού συστήματος υγείας και σε βιοομοειδή φάρμακα.
Η κυρία Ιωαννίδη τονίζει ότι η αυτάρκεια της χώρας σε φάρμακα κάθε μορφής και τεχνολογίας πρέπει να αποτελεί στόχο. «Η DEMO, με τη στρατηγική επένδυση στον τομέα της βιοτεχνολογίας ανοίγει τον δρόμο για τη διασφάλιση της επάρκειας του εθνικού συστήματος υγείας σε βιοομοειδή φάρμακα. Το αντίκτυπο στην υγεία των ασθενών που έχουν ανάγκη τα βιοτεχνολογικά φάρμακα θα είναι αισθητό. Το φάρμακο δεδομένα πρέπει να είναι ποιοτικό, αλλά πρωταρχικά πρέπει να είναι οικονομικά προσιτό και άμεσα διαθέσιμο όταν το χρειάζεται ο ασθενής».
