*Γράφουν οι: Μαίρη Μπιμπή και η Παναγιώτα Καρλατήρα
Το στοιχείο που πιθανόν συνδέει τους θανάτους των τριών κοριτσιών της οικογένειας Δασκαλάκη αναζητούν οι αρμόδιες αρχές στους ιατρικούς τους φακέλους. Οι εισαγγελικές και αστυνομικές αρχές με επείγουσα και επισταμένη διαδικασία επιχειρούν να εντοπίσουν τυχόν ανθρώπινο σφάλμα σε καθένα από τα τραγικά περιστατικά που εκτυλίχθηκαν από τον Απρίλιο του 2019, με τον πρώτο θάνατο της 3,5 ετών Μαλένας Δασκαλάκη, στο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού», έως το τέλος του φετινού Ιανουαρίου, οπότε κατέληξε η πρωτότοκη κόρη Τζωρτζίνα, 9,5 ετών. Το 2021 η οικογένεια είχε χάσει αιφνιδίως και την 6 μηνών Ιριδα.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η πολυεπίπεδη έρευνα του Τμήματος Ανθρωποκτονιών της Ασφάλειας Αττικής, της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Πάτρας και των ιατροδικαστικών αρχών σε ό,τι αφορά τον θάνατο της μικρής Τζωρτζίνας, που δεν αποκλείεται να ξετυλίξει ως άλλος μίτος της Αριάδνης το «κουβάρι» των αιτιών που οδήγησαν στον θάνατο και τις αδελφές της.
Χθες στο δελτίο του Mega, μεταδόθηκε ότι οι online καταγραφές του απινιδωτή που είχε τοποθετηθεί στην καρδιά της 9χρονης Τζωρτζίνας, δεν έδειξαν κανένα απoλύτως πρόβλημα και ο βηματοδότης δεν είχε ενεργοποιηθεί ποτέ για όσο διάστημα ήταν υπό παρακολούθηση. Ενεργοποιήθηκε παρά μόνο για λίγα δευτερόλεπτα, για πρώτη και τελευταία φορά, το μοιραίο βράδυ, λίγο πριν αφήσει την τελευταία της πνοή, στο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού».
Ο θάνατος της πρωτότοκης κόρης της οικογένειας Δασκαλάκη, πριν από λίγες ημέρες, αποτέλεσε την κορύφωση του δράματος του Μάνου και της Ρούλας, που σε λιγότερο από τρία χρόνια έχασαν τις τρεις κόρες τους.
Η γέννηση της Τζωρτζίνας τον Οκτώβριο του 2013 γέμισε με χαρά αλλά και με τη γλυκιά ευθύνη της ανατροφής ενός παιδιού το νεαρό ζευγάρι. Η πρώτη «επαφή» του μωρού με το νοσοκομειακό περιβάλλον το 2014, αν και συνέβη μόλις συμπλήρωσε το πρώτο έτος ζωής, αποδίδεται σε ένα κατά τα άλλα συνηθισμένο «ατύχημα»: το παιδί υπέστη δηλητηρίαση μετά την κατάποση τσιγάρων.
Το περιστατικό μπορεί να μοιάζει εξωφρενικό, αλλά είναι συχνό στα Επείγοντα των παιδιατρικών νοσοκομείων. Για την αποκατάσταση της υγείας του χρειάστηκε να νοσηλευτεί για τουλάχιστον έναν μήνα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ρίου.
Το 2015 το ζευγάρι απέκτησε τη Μαλένα, χωρίς τίποτα να προμηνύει όσα ακολούθησαν. «Τον Μάρτιο του 2019 η κόρη μας διαγνώσθηκε με λεμφαδενίτιδα τραχήλου δεξιάς γνάθου. Η παιδίατρος μας παρέπεμψε για περαιτέρω έλεγχο, γιατί υποψιαζόταν λευχαιμία. Στην Αθήνα μας ανακοίνωσαν ότι το παιδί έχει λευχαιμία και έπρεπε να νοσηλευτεί σε ογκολογική κλινική», έχει δηλώσει ο Μάνος Δασκαλάκης. Πράγματι, η δευτερότοκη κόρη εισήχθη στο Ογκολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού».
Χημειοθεραπείες
Αφού ολοκληρώθηκε ο κύκλος των αναγκαίων εξετάσεων, αποφασίστηκε να υποβληθεί σε πρόγραμμα χημειοθεραπείας για 8 ημέρες. «Το παιδί όλες τις μέρες της νοσηλείας είχε μια άψογη εικόνα. Επαιζε στον παιδότοπο, πήγαινε “σχολείο” μέσα στην κλινική, έκανε όλες τις δραστηριότητες με τους εθελοντές και προς απορία όλων ήταν το μοναδικό παιδί που έτρωγε και έπαιζε με τέτοια διάθεση», σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα του πατέρα.
«Οι γιατροί μάς είπαν ότι η θεραπεία της θα είχε 99,99% αποτέλεσμα. Στις 15.30 το μεσημέρι εκείνης της ημέρας αποχώρησα για λίγο από το νοσοκομείο και παρέμεινε δίπλα της η μητέρα της.
Περίπου στις 16.40 με κάλεσε η σύζυγός μου έντρομη και με ενημέρωσε ότι το παιδί δεν ήταν καλά. Αμέσως ξεκίνησα για το νοσοκομείο και έφθασα σε 14 λεπτά» περιέγραψε σε πρόσφατη συνέντευξή του. «Εκείνο το μεσημέρι, έφυγε ο σύζυγός μου κι έμεινα εγώ δίπλα της και κοιμήθηκα μαζί της. Μετά από μια ώρα ξυπνήσαμε με τη μικρούλα γιατί μπήκε στο δωμάτιο η νοσηλεύτρια και της έδωσε ένα φάρμακο για το στομάχι της. Μετά από 10 λεπτά, στις 16.40 το παιδί τινάχτηκε, έβγαλε έναν βρόγχο και έμεινε με τα μάτια της μισάνοιχτα. Της μίλησα, της φώναξα, “Μαλένα, Μαλένα”, πήρα από τα χεράκια της τα πανάκια που είχε ως συνήθεια να κρατά στον ύπνο και έτρεξα στο γραφείο των νοσηλευτών», θυμάται τις δραματικές εκείνες στιγμές η μητέρα.
Όπως αναφέρει, «το παιδί είχε γυρίσει σε πλάγια θέση, είχε ξαναπάρει το πανάκι στα χέρια και τα χείλη του ήταν μπλε. Η γιατρός κοιτούσε τη Μαλένα με απορία και αδράνεια, με αποτέλεσμα να της πιάσω το μπράτσο και να της πω, “Τι θα κάνεις; Θα ενεργοποιηθείς; Το παιδί πεθαίνει, δεν το βλέπεις;”. Δεν έγινε άμεσα καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ), ούτε ανάνηψη.
Κάλεσαν στη ΜΕΘ για οδηγίες. Μετά από 10 λεπτά, έφτασαν οι γιατροί της ΜΕΘ και με έβγαλαν από το δωμάτιο. Μέχρι να έρθουν οι γιατροί ήδη είχαν καταφθάσει ο σύζυγος και οι συγγενείς μας. Μετά από 20 λεπτά βγήκε ο γιατρός της ΜΕΘ και μας ανακοίνωσε ότι το παιδί δεν δείχνει σημάδια επαναφοράς και ότι θα προσπαθήσει άλλα 25 λεπτά, όπως και έκανε. Στις 18.05 μας ανακοίνωσε τον θάνατό της».
Σύμφωνα με πηγές του «ΘΕΜΑτος», το παιδί όντως εισήχθη στο Παιδιατρικό Τμήμα και στη συνέχεια στο Ογκολογικό, το πρώτο 15ήμερο του Απριλίου. Η απόκρισή του στην αγωγή για τη λευχαιμία ήταν πολύ καλή, ενώ εξαιρετική θεωρήθηκε η γενική κατάσταση της μικρής Μαλένας με βάση τον βιοχημικό έλεγχο μετά την ολοκλήρωση της χημειοθεραπείας. Οι γιατροί που κλήθηκαν να δουν τη μικρή ασθενή μετά τις σπαρακτικές εκκλήσεις της μητέρας της που τη βρήκε με βρόγχο δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τι είχε συμβεί. Ως αιτία θανάτου καταγράφηκε η αιφνίδια ανακοπή απροσδιόριστων αιτιών.
Μάλιστα, τις πρώτες δύσκολες ώρες μετά τον θάνατο οι γονείς αρνούνταν σθεναρά να δώσουν την άδειά τους να διενεργηθεί ιατροδικαστική εξέταση, γεγονός που ξένισε τους γιατρούς και χρειάστηκε η παρέμβαση της επικεφαλής της κλινικής. Η ιατροδικαστική έκθεση απέδωσε τον θάνατο σε ηπατική ανεπάρκεια και πνευμονικό οίδημα, με τους γονείς να υποβάλλουν μήνυση κατά παντός υπευθύνου στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών θεωρώντας ότι δεν πήραν ικανοποιητικές απαντήσεις για τα αίτια θανάτου της Μαλένας.
Η ύπαρξη της 6χρονης Τζωρτζίνας έγινε το βάλσαμο στις ψυχές των τραγικών γονιών, όπως και η γέννηση της Ιριδας, έναν χρόνο αργότερα. Δυστυχώς, όμως, η χαρά του ερχομού του νεότερου μέλους της οικογένειας Δασκαλάκη δεν διήρκεσε πολύ. Το φαινομενικά υγιές βρέφος σε ηλικία μόλις έξι μηνών εντοπίστηκε νεκρό από τη μητέρα και τη θεία του στην κούνια του στις αρχές του 2021.
Χωρίς σφυγμό
Σύμφωνα με την οικογένεια, την προηγούμενη ημέρα του θανάτου του το μωρό ήταν καλά, είχε φάει, ήταν ευδιάθετο και τίποτα δεν προμήνυε ότι λίγες ώρες αργότερα θα βρισκόταν χωρίς σφυγμό. Η μητέρα και η θεία κάλεσαν αμέσως το ΕΚΑΒ, με τους διασώστες να καταβάλλουν επί ώρα προσπάθεια ανάνηψης, χωρίς αποτέλεσμα.
Η νεαρή μητέρα για δεύτερη φορά σε σύντομο χρονικό διάστημα γινόταν μάρτυρας των τελευταίων στιγμών ενός ακόμη παιδιού της. Στο Καραμανδάνειο Παιδιατρικό Νοσοκομείο της Πάτρας, όπου διεκομίσθη η Ιριδα, οι γιατροί διαπίστωσαν τον θάνατό της αποδίδοντάς τον σε αιφνίδια ανακοπή απροσδιόριστης αιτιολογίας.
Στο πόρισμα της ιατροδικαστού Αγγελικής Τσιόλα και βάσει των αποτελεσμάτων των ιστοπαθολογικών εξετάσεων αναφέρεται ότι ο θάνατος του βρέφους «προήλθε από εκ γενετής -σπανιότατα- παθολογικά αίτια (αγενεσία φλεβοκόμβου)». Με τον δικηγόρο της οικογένειας Δημήτρη Καράμπελα να επικαλείται και δηλώσεις γιατρών σύμφωνα με τις οποίες «το σπάνιο αυτό παθολογικό πρόβλημα που αντιμετώπιζε (η μικρή Ιριδα) δεν θα της επέτρεπε να ζήσει περισσότερο από 15 έτη».
Η νόσος του φλεβοκόμβου, σύμφωνα με την ιατρική βιβλιογραφία, είναι απόρροια συγγενούς καρδιοπάθειας και έχει ως αποτέλεσμα τη διαταραχή του καρδιακού ρυθμού (αρρυθμίες). Απορίας άξιον είναι πώς δεν εντοπίστηκε το καρδιολογικό αυτό πρόβλημα τους πρώτους μήνες ζωής του βρέφους, που οι επισκέψεις στον παιδίατρο είναι τακτικές και ο έλεγχος είναι ενδελεχής για την πρόληψη ή αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων υγείας. Σημειωτέον ότι το συγκεκριμένο νόσημα δεν είναι δυνατόν να εντοπιστεί προγεννητικά.
Πριν προλάβει η οικογένεια Δασκαλάκη να συνειδητοποιήσει και τη δεύτερη βαριά απώλεια, χρειάστηκε να ανασυντάξει τις δυνάμεις της, καθώς η πρωτότοκη κόρη Τζωρτζίνα εισάγεται στο Καραμανδάνειο στις 11 Απριλίου 2021 με ακαθόριστης αιτιολογίας καρδιακή ανακοπή. Διασωληνώνεται αμέσως και διακομίζεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πάτρας, όπου και νοσηλεύεται στην Παιδιατρική Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) για έναν μήνα. Η ιατρική ομάδα που παρακολουθεί την πορεία της υγείας της κρίνει ότι πρέπει να υποβληθεί σε εμφύτευση απινιδωτή, όπως και έγινε τελικά επιτυχώς στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο.
Αρχές Ιουνίου, ωστόσο, επαναεισάγεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών με «εγκεφαλοπάθεια μη καθορισμένης αιτιολογίας», σύμφωνα με τον ιατρικό φάκελο του παιδιού, και παραμένει για δεκαήμερη νοσηλεία.
Κατά την παραμονή στο νοσοκομείο υποβάλλεται σε γαστροστομία, δηλαδή τοποθετείται στη μικρή Τζωρτζίνα ειδικός σωλήνας για να εξασφαλιστεί η ασφαλής σίτισή της, καθώς η εγκεφαλοπάθεια είχε προκαλέσει βλάβες στον οργανισμό της. Κι ενώ το παιδί λαμβάνει εξιτήριο και επιστρέφει σπίτι, δεν περνούν λίγες ώρες και η οικογένεια Δασκαλάκη βρίσκεται και πάλι στο Τμήμα Επειγόντων του νοσοκομείου, με το κοριτσάκι να έχει εμφανή σημάδια επιδείνωσης.
Οι γιατροί διαγιγνώσκουν «εγκεφαλικές βλάβες συνεπεία ανοξίας», δηλαδή μη επαρκούς οξυγόνωσης του εγκεφάλου, βυθίζοντας τους γονείς σε απελπισία. Η μικρή ασθενής εισάγεται εκ νέου και λαμβάνει εξιτήριο περί τα τέλη Ιουλίου. Ακολουθεί μια σειρά από επισκέψεις επανελέγχου της κλινικής εικόνας του παιδιού και της αντικατάστασης του σωλήνα σίτισης.
Το 2022, δυστυχώς, βρίσκει και πάλι την οικογένεια Δασκαλάκη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών, με την Τζωρτζίνα να διαγιγνώσκεται εκ νέου με εγκεφαλοπάθεια ακαθόριστης αιτιολογίας. Αφού λαμβάνει την κατάλληλη αγωγή, παίρνει εξιτήριο και δύο ημέρες αργότερα, τέλη Ιανουαρίου, ξαναμπαίνει στο νοσοκομείο με σπασμούς και εμετούς, και εισάγεται λόγω της επιβαρυμένης κατάστασής της στη ΜΕΘ.
Η ιατρική ομάδα κρίνει ότι το παιδί πρέπει να υποβληθεί σε περαιτέρω νευροπαθολογικό έλεγχο και αποφασίζεται η διακομιδή στο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού». Πράγματι, την Τετάρτη 26 Ιανουαρίου η Τζωρτζίνα με βραδυκαρδία και επιδεινωμένη νευρολογική κατάσταση εισάγεται στο παιδιατρικό νοσοκομείο της Αθήνας. Στα τρία 24ωρα που διανύθηκαν μέχρι να επέλθει ο θάνατός της -στις 29 Ιανουαρίου- για την αντιμετώπιση της προαναφερόμενης συμπτωματολογίας χορηγήθηκε η ιατρικώς ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή.
Το μεσημέρι του Σαββάτου η μητέρα που βρισκόταν μαζί με το παιδί στον θάλαμο καλεί σε βοήθεια το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, καθώς «είχε μελανιάσει, είχαν γυρίσει οι κόρες των ματιών του και δεν ανέπνεε». Αμέσως το παιδί διασωληνώθηκε και ξεκίνησε η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση. Παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των γιατρών, η Τζωρτζίνα χάνει τη μάχη για τη ζωή, βυθίζοντας και πάλι στο πένθος την οικογένειά της.
Το πόρισμα του ιατροδικαστή
«Ο θάνατός της αποδίδεται σε ανακοπή απροσδιόριστων αιτιών, καθόσον εκκρεμούν τα αποτελέσματα των ιστοπαθολογικών εξετάσεων. Οι γονείς αναμένουν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα αυτά, τα οποία ενδεχομένως θα ρίξουν φως στα αίτια θανάτου της» σύμφωνα με τον δικηγόρο της οικογένειας.
Ο ιατροδικαστής Αθηνών Σωτήρης Μπουζιάνης, που διενήργησε τη νεκροψία, δεν έχει προσδιορίσει τον λόγο της καρδιακής ανακοπής της μικρής Τζωρτζίνας. Εχουν παραγγελθεί τοξικολογικές, ιστολογικές και γενετικές εξετάσεις, τα αποτελέσματα των οποίων αναμένονται σε μερικές εβδομάδες.
Πλέον το βάρος της διαλεύκανσης των τριών απωλειών της οικογένειας Δασκαλάκη πέφτει στην αποσαφήνιση των αιτιών θανάτου των δύο μεγαλύτερων κοριτσιών, της Μαλένας και της Τζωρτζίνας. «Τα δύο κορίτσια απεβίωσαν εντός νοσοκομείου, αλλά με τους θεράποντες ιατρούς να μην μπορούν να συνδέσουν τον λόγο για τον οποίο νοσηλεύονταν τα παιδιά με το αίτιο θανάτου τους» εξηγεί μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» ο πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας, Γρηγόρης Λέων.
Στο επίκεντρο είναι οι τοξικολογικές και οι γενετικές εξετάσεις. «Σήμερα υπάρχουν περισσότερες από 77.000 καταχωρημένες γενετικές εξετάσεις που καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος νοσημάτων με γνωστά γενετικά αίτια ή επιρροές. Για παράδειγμα, είναι γνωστές μεταλλαγές γονιδίων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης του συνδρόμου νοσούντος φλεβοκόμβου. Μπορούμε να εντοπίσουμε παραλλαγές γονιδίων που αθροιστικά αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης άλλων καρδιοπαθειών που ίσως να προκάλεσαν την απώλεια των παιδιών της ίδιας οικογένειας», αναφέρει στο «ΘΕΜΑ» ο καθηγητής Βιολογίας και Γενετικής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Αριστείδης Ηλιόπουλος. Και προσθέτει πως «η ανάγνωση ολόκληρου του DNA της άτυχης οικογένειας δεν είναι βέβαιο πως θα μπορούσε να δώσει στέρεες απαντήσεις. Αποτελεί όμως ένα απαραίτητο μέσο διερεύνησης ενός σοβαρού και αινιγματικού βιο-ιατρικού προβλήματος».
Εάν οι γενετικές εξετάσεις δείξουν κάποια γενετική ανωμαλία, η οποία προκάλεσε, για παράδειγμα, τους καρδιακούς θανάτους, τότε θα έχει βρεθεί ο συνδετικός τους κρίκος. Σε διαφορετική περίπτωση, η έρευνα θα πρέπει να στραφεί σε άλλες κατευθύνσεις.
