Ερευνητική ομάδα υπό τους Δρ. Sofia Forslund και καθηγητή Dominik N. Müller από το Κέντρο Μοριακής Ιατρικής Max Delbrück του ECRC εξέτασε την επίπτωση των αλλαγών στη διατροφή σε ανθρώπους με μεταβολικό σύνδρομο. «Η εναλλαγή σε μια υγιεινή διατροφή έχει θετική επίδραση στην αρτηριακή πίεση. Αν, μάλιστα, της κατανάλωσης φαγητού προηγείται νηστεία (αποχή από το φαγητό ή στην συγκεκριμένη έρευνα αποφυγή κατανάλωσης στερεών τροφίμων), η επίδραση γίνεται ακόμα πιο έντονη», αναφέρει ο Δρ. Andras Maifeld, που συμμετείχε στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications.
Προτιμήστε το μπρόκολο από το κρέας
Οι επιστήμονες συγκέντρωσαν 71 εθελοντές με μεταβολικό σύνδρομο και αυξημένη συστολική αρτηριακή πίεση, χωρίζοντάς τους τυχαία σε δύο ομάδες. Οι δύο ομάδες ακολούθησαν διατροφή DASH για τρεις μήνες, σχεδιασμένη να αντιμετωπίσει την υψηλή αρτηριακή πίεση. Η μεσογειακού τύπου διατροφή αυτή περιλαμβάνει πολλά φρούτα και λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης, ξηρούς καρπούς, όσπρια, ψάρια και λευκό άπαχο κρέας. Επιπλέον, η μία από τις δύο ομάδες δεν κατανάλωσε καθόλου στερεά τροφή για πέντε ημέρες πριν την έναρξη της διατροφής DASH.
Με βάση τον ανοσοφαινότυπο, οι επιστήμονες παρατήρησαν τον τρόπο που άλλαζαν τα ανοσοκύτταρα των εθελοντών με τη μεταβολή της διατροφής. «Το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα παραμένει σταθερό κατά τη διάρκεια της νηστείας, ενώ το προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα απενεργοποιείται. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, ο αριθμός των προφλεγμονωδών Τ κυττάρων μειώνεται, ενώ τα ρυθμιστικά Τ κύτταρα πολλαπλασιάζονται», εξηγεί ο Δρ. Maifeld.
Η μεσογειακή διατροφή είναι καλή, αλλά η φάση της «νηστείας» τη βελτιώνει
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δείγματα κοπράνων για να εξετάσουν τις επιδράσεις της νηστείας στο εντερικό μικροβίωμα, καθώς τα βακτήρια του εντέρου συνεργάζονται στενά με το ανοσοποιητικό σύστημα. Συγκεκριμένα, κάποια στελέχη βακτηρίων μεταβολίζουν τις διατροφικές φυτικές ίνες σε αντιφλεγμονώδη λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου που ωφελούν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Παρατηρείται ότι η σύνθεση του οικοσυστήματος των βακτηρίων του εντέρου αλλάζει δραστικά κατά τη διάρκεια της νηστείας – που στη συγκεκριμένη περίπτωση συνίστατο στην αποφυγή κατανάλωσης στερεών τροφίμων επι πέντε μέρες – , αφού τα καλά για την υγεία βακτήρια που μειώνουν την αρτηριακή πίεση πολλαπλασιάζονται και κάποιες από αυτές τις αλλαγές παραμένουν ακόμα και μετά την συνέχιση της κατανάλωσης φαγητού. «Ο δείκτης μάζας σώματος, η αρτηριακή πίεση και η ανάγκη αντιυπερτασικών φαρμάκων παρέμειναν μακροπρόθεσμα σε χαμηλότερα επίπεδα στους εθελοντές που ξεκίνησαν την υγιεινή διατροφή μετά από την πενθήμερη νηστεία», σημειώνει ο Δρ. Dominik Müller. Η αρτηριακή πίεση συνήθως ανεβαίνει ξανά ακόμα και όταν ο υπερτασικός ασθενής ξεχάσει να πάρει έστω και μία φορά το φάρμακό του.
Η αρτηριακή πίεση παραμένει χαμηλότερη μακροπρόθεσμα
Μαζί με επιστήμονες από το Ερευνητικό Κέντρο Helmholtz και το Πανεπιστήμιο McGill, η Δρ. Forslund διενήργησε μια στατιστική αξιολόγηση αυτών των αποτελεσμάτων μέσω τεχνητής νοημοσύνης για να διασφαλίσουν ότι η θετική επίδραση οφειλόταν πράγματι στην αποχή από το φαγητό (νηστεία) και όχι στη φαρμακευτική αγωγή που λάμβαναν οι συμμετέχοντες. Συγκεκριμένα, χρησιμοποίησαν μεθόδους από προηγούμενη μελέτη, στις οποίες είχαν εξετάσει την επίδραση της αντιυπερτασικής αγωγής στο μικροβίωμα. «Καταφέραμε να απομονώσουμε την επίδραση των φαρμάκων και παρατηρήσαμε ότι αν κάποιος ανταποκρίνεται καλά στην αλλαγή ή όχι εξαρτάται από την ατομική ανοσολογική απόκριση και το εντερικό μικροβίωμα», αναφέρει η ειδικός.
Αν μια διατροφή με πολλές φυτικές ίνες και λίγα λιπαρά αποτύχει να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, είναι πιθανό να είναι ανεπαρκή τα βακτήρια του εντέρου που μεταβολίζουν τις φυτικές ίνες σε προστατευτικά λιπαρά οξέα. «Όσοι έχουν αυτό το πρόβλημα συχνά αισθάνονται ότι δεν αξίζει τον κόπο η προσπάθεια και επιστρέφουν στις παλιές τους συνήθειες», εξηγεί η Δρ. Forslund. Είναι, λοιπόν, καλή ιδέα να συνδυαστεί η διατροφή με φάσεις ελεγχόμενης ημι-αποχής από το φαγητό. «Η νηστεία λειτουργεί ως καταλύτης για τους προστατευτικούς μικροοργανισμούς του εντέρου. Η υγεία σαφώς βελτιώνεται πολύ γρήγορα και οι ασθενείς μπορούν να περιορίσουν τα φάρμακα που παίρνουν ή ακόμα και να τα σταματήσουν εντελώς. Μπορεί έτσι να κινητοποιηθούν ώστε να ακολουθήσουν με συνέπεια έναν υγιεινό τρόπο ζωής μακροπρόθεσμα», καταλήγουν οι επιστήμονες.
Διαβάστε επίσης
Τέσσερις top δίαιτες που υπόσχονται αποτελεσματικό αδυνάτισμα
Μεταβολικό Σύνδρομο: Πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι μισό ποτήρι αλκοόλ την ημέρα
Η διατροφή που μειώνει κατά 50% τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας