Οι τύποι διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά έχουν ενοχοποιηθεί στο παρελθόν για σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου, η παχυσαρκία και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου. Σύμφωνα όμως με τα πιο πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα, οι βλάβες επεκτείνονται και σε άλλες λειτουργίες του οργανισμού και οι αλλαγές είναι ριζικές.
Όπως διαπίστωσε η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, η συχνή κατανάλωση λιπαρών τροφών μπορεί να επηρεάσει τα γονίδια που συνδέονται με το ανοσοποιητικό σύστημα, τη λειτουργία του εγκεφάλου και ενδεχομένως τον κίνδυνο μόλυνσης με COVID-19.
Ενώ και άλλες μελέτες έχουν εξετάσει τις επιδράσεις μιας διατροφής με περιεχόμενα τα υψηλά λιπαρά, η συγκεκριμένη ξεχωρίζει για το εύρος της. Στα πειράματά τους, οι ερευνητές τάισαν τα ποντίκια με τρεις διαφορετικές δίαιτες κατά τη διάρκεια 24 εβδομάδων, όπου τουλάχιστον το 40% των θερμίδων προερχόταν από λίπος. Στη συνέχεια, εξέτασαν όχι μόνο το μικροβίωμα, αλλά και τις γενετικές αλλαγές και στα τέσσερα μέρη του εντέρου.
Η μια ομάδα των πειραματόζωων κατανάλωσε μια διατροφή βασισμένη σε κορεσμένα λιπαρά από έλαιο καρύδας, η άλλη ομάδα έλαβε μονοακόρεστο, τροποποιημένο έλαιο σόγιας και η τρίτη έλαβε μη τροποποιημένο έλαιο σόγιας με υψηλή περιεκτικότητα σε πολυακόρεστα λιπαρά. Σε σύγκριση με μια δίαιτα ελέγχου με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, και οι τρεις ομάδες παρουσίασαν σχετικές αλλαγές στη γονιδιακή έκφραση, τη διαδικασία που μετατρέπει τις γενετικές πληροφορίες σε ένα λειτουργικό προϊόν, όπως μια πρωτεΐνη.
Eιδικότερα, η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports, τεκμηριώνει τις σημαντικές αλλαγές στα γονίδια που σχετίζονται με τον μεταβολισμό του λίπους και τη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου. Για παράδειγμα, παρατήρησαν αύξηση των παθογόνων E. coli και καταστολή των μικροβίων Bacteroides, που βοηθούν στην προστασία του οργανισμού από παθογόνα.
Άλλες διαπιστώσεις ήταν πιο εκπληκτικές, όπως οι αλλαγές σε γονίδια που ρυθμίζουν την ευαισθησία σε μολυσματικές ασθένειες: «Παρατηρήσαμε ότι τα γονίδια που αναγνωρίζουν μολυσματικά βακτήρια δέχονται επίθεση, το ίδιο και τα γονίδια σηματοδότησης των κυτταροκινών, τα οποία ρυθμίζουν τη φλεγμονή. Aυτό σημαίνει ότι τα γονίδια του ανοσοποιητικού συστήματος του ξενιστή και δημιουργούν επίσης ένα περιβάλλον στο οποίο μπορούν να ευδοκιμήσουν τα επιβλαβή βακτήρια του εντέρου» εξηγεί η Δρ Frances Sladek, επικεφαλής της μελέτης και Καθηγήτρια κυτταρικής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.
Επιπλέον, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά αυξάνουν τα σημάδια των βλαστικών κυττάρων στο παχύ έντερο. «Θα πίστευε κανείς ότι αυτό θεωρείται θετικό, αλλά στην πραγματικότητα μπορεί να είναι πρόδρομος του καρκίνου», δήλωσε η Δρ Sladek.
Όσον αφορά τις επιδράσεις στη γονιδιακή έκφραση, το λάδι καρύδας παρουσίασε τον μεγαλύτερο αριθμό αλλαγών, ακολουθούμενο από το μη τροποποιημένο σογιέλαιο. Οι διαφορές μεταξύ των δύο σογιέλαιων υποδηλώνουν ότι τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα στο μη τροποποιημένο σογιέλαιο, κυρίως το λινολεϊκό οξύ, παίζουν ρόλο στην αλλαγή της γονιδιακής έκφρασης.
Αντίστοιχα, οι αρνητικές αλλαγές στο μικροβίωμα ήταν πιο έντονες στα ποντίκια που τρέφονταν με διατροφή με σογιέλαιο. Παρόλα αυτά, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι τα ευρήματα αυτά ισχύουν μόνο για το σογιέλαιο και όχι για άλλα προϊόντα σόγιας, το τόφου ή την ίδια τη σόγια. Τέλος, διαπιστώθηκε επίσης ότι η έκφραση αρκετών γονιδίων νευροδιαβιβαστών μεταβλήθηκε από τις δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, ενισχύοντας την ιδέα ενός άξονα εντέρου-εγκεφάλου που μπορεί να επηρεαστεί από τη διατροφή.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα αποτελέσματά τους θα παρακινήσουν τους ανθρώπους να εξετάσουν πιο προσεκτικά τις διατροφικές τους συνήθειες.
Διαβάστε ακόμη:
Αν τρώτε πολλά άκρως επεξεργασμένα τρόφιμα κινδυνεύετε περισσότερο από δυο σοβαρές ασθένειες
Ζείτε με σαλάμι και μπισκότα; 5 πράγματα που θα μας συμβούν όταν τρώμε συνέχεια επεξεργασμένα
Έρευνα: Αυξημένος ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου λόγω κατανάλωσης επεξεργασμένου κρέατος
