*Γράφει η κ. Φλώρα Λουκιανού, Κλινική Διαιτολόγος – Αθλητική Διατροφολόγος
Η εμμηνόπαυση είναι ένα ιδιαίτερο στάδιο στη ζωή μιας γυναίκας. Με τον όρο εμμηνόπαυση εννοούμε την οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσεως, ως αποτέλεσμα της μειωμένης παραγωγής ορμονών από τις ωοθήκες. Κατά μέσο όρο, η εμμηνόπαυση εμφανίζεται στα 45-53 έτη της γυναίκας. Πριν διακοπεί η έμμηνος ρύση οριστικά, οι γυναίκες περνούν μια περίοδο, γνωστή ως κλιμακτήριο, κατά την οποία παρατηρούνται αλλαγές στη συχνότητα και τη διάρκεια του κύκλου των περιόδων τους. Όσο διαρκεί η κλιμακτήριος, εμφανίζονται συνήθως συμπτώματα, όπως:
• Εξάψεις
• Εφιδρώσεις
• Συναισθηματικές εναλλαγές (άγχος, στεναχώρια, ανησυχία)
• Διαταραχές και κακή ποιότητα ύπνου
• Ουρογεννητική ατροφία (ξηρότητα κόλπου, κνησμός).
Τι αλλαγές παρατηρούνται κατά την εμμηνόπαυση;
Στην εμμηνόπαυση, λόγω των ορμονικών μεταβολών και κυρίως της μείωσης των οιστρογόνων, παρατηρείται αλλαγή της σύστασης του σώματος και ανακατανομή του σωματικού λίπους. Συγκεκριμένα, εμφανίζεται μείωση της μυϊκής μάζας και συγκέντρωση του λίπους γύρω από την περιοχή της κοιλιάς.
Στη φάση της εμμηνόπαυσης, συχνά οι γυναίκες μειώνουν τη σωματική τους δραστηριότητα και αυξάνουν τις ημερήσιες θερμίδες που προσλαμβάνουν μέσω της τροφής. Οι αλλαγές αυτές, σε συνδυασμό με τη μειωμένη μυϊκή μάζα, επιβραδύνουν τον μεταβολισμό και οδηγούν σε αύξηση του σωματικού τους βάρους.
Με την εμμηνόπαυση, αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης διαφόρων προβλημάτων υγείας, όπως:
• Οστεοπενία και οστεοπόρωση
• Καρδιαγγειακά νοσήματα: Αυξημένες τιμές χοληστερίνης, τριγλυκεριδίων, σακχάρου και αρτηριακής πίεσης αποτελούν παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου.
• Υπερβαρότητα & παχυσαρκία: Η αύξηση του σωματικού βάρους και η συσσώρευση του λίπους στην περιοχή της κοιλιάς (σπλαγχνικό λίπος) είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσο.
• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: Η συχνότητα εμφάνισής του είναι μεγαλύτερη με την αύξηση της ηλικίας και μεταξύ ηλικιωμένων γυναικών από ό,τι ανδρών.
• Αυξημένη κατακράτηση υγρών και οιδήματα.
Πώς μπορεί η διατροφή να βοηθήσει στην καλύτερη υγεία, αλλά και διατήρηση φυσιολογικού βάρους στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες;
Αν είστε γυναίκα και βρίσκεστε στη φάση της εμμηνόπαυσης, ακολουθήστε τις παρακάτω διατροφικές συμβουλές για να βελτιώσετε τη διατροφή και την υγεία σας και να προλάβετε τυχόν ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά:
• Αυξήστε την πρόσληψη ασβεστίου: Οι ημερήσιες απαιτήσεις σας σε ασβέστιο όταν είστε σε εμμηνόπαυση είναι μεγαλύτερες. Για την καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου, είναι σημαντική η παρουσία της βιταμίνης D. Αυξήστε την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε ασβέστιο, όπως το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα αμύγδαλα, τα μικρά ψάρια που τρώγονται μαζί με το κόκκαλο και το μπρόκολο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ίσως είναι απαραίτητη η συμπληρωματική χορήγηση ασβεστίου.
• Ακολουθήστε το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής για να ενισχύσετε την υγεία της καρδιάς. Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με:
◦ Φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως)
◦ Μονοακόρεστα και ω-3 λιπαρά οξέα (λιπαρά ψάρια, ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηροί καρποί)
◦ Επαρκή ποσότητα πρωτεΐνης (άπαχο κρέας, κοτόπουλο, ψάρι)
◦ Φυτο-οιστρογόνα (σόγια, τόφου, λιναρόσπορος, σουσάμι)
◦ Επαρκή ποσότητα νερού και υγρών.
Ακόμη:
• Αποφύγετε την κατανάλωση καφεΐνης τις απογευματινές και βραδινές ώρες για να βελτιώσετε την ποιότητα του ύπνου σας.
• Εντάξτε την γυμναστική στην καθημερινότητά σας. Οι ασκήσεις με αντιστάσεις είναι ιδιαίτερα βοηθητικές για την ενίσχυση της μυϊκής μάζας.
• Μειώστε την κατανάλωση αλατιού, κορεσμένων και trans λιπαρών, απλών σακχάρων και επεξεργασμένου κρέατος.
• Διακόψτε το κάπνισμα.
Για τη διαχείριση του σωματικού βάρους, αλλά και τη βελτίωση της υγείας σας, είναι σημαντικό να ακολουθήσετε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προσωπικές σας προτιμήσεις και ιδιαιτερότητες. Ο διατροφολόγος σας μπορεί να σας βοηθήσει.
Η Φλώρα Λουκιανού είναι Κλινική Διαιτολόγος – Αθλητική Διατροφολόγος
