Τα τελευταία χρόνια, η ανδρική γονιμότητα βρίσκεται στο μικροσκόπιο των επιστημόνων, καθώς τα ποσοστά υπογονιμότητας αυξάνονται ανησυχητικά. Μια νέα έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Nature Reviews Urology, αποκαλύπτει άγνωστους έως τώρα παράγοντες, που μπορεί να επηρεάζουν αρνητικά την αναπαραγωγική υγεία των ανδρών, από τις διαταραχές ύπνου μέχρι τις παθήσεις που εμποδίζουν την καλή οξυγόνωση των όρχεων. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε καταστάσεις που μειώνουν την παροχή οξυγόνου στους όρχεις – μια κατάσταση γνωστή ως υποξία των όρχεων – και στις επιπτώσεις τους στη γονιμότητα. Τι σημαίνει αυτό για τη σύγχρονη ανδρική υγεία και πώς μπορεί να ανατραπεί αυτή η αρνητική τάση;
Τι είναι η υποξία των όρχεων;
Η υποξία των όρχεων αναφέρεται στη μείωση του οξυγόνου στους ιστούς των όρχεων, κάτι που, όπως εξηγεί η επικεφαλής της μελέτης δρ. Tessa Lord, διαταράσσει την παραγωγή και την ποιότητα του σπέρματος. Σύμφωνα με την ίδια, «η υποξία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την παραγωγή σπέρματος, μέσω της διαταραχής των ορμονών και της γονιδιακής έκφρασης». Παθήσεις όπως η κιρσοκήλη – διεύρυνση των φλεβών στο όσχεο – και η αποφρακτική υπνική άπνοια, η οποία διακόπτει την αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου, θεωρούνται βασικοί παράγοντες πρόκλησης υποξίας των όρχεων.
Οι επιπτώσεις χρόνιων καταστάσεων στη γονιμότητα
Η μελέτη αναφέρει ότι η κιρσοκήλη είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες υπογονιμότητας στους άνδρες, επηρεάζοντας έως και το 45% των περιπτώσεων ανδρών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες σύλληψης. Η υπνική άπνοια, επιπλέον, παρουσιάζει επίσης μια αυξανόμενη τάση, επηρεάζοντας το 13%-30% των ανδρών, με την παχυσαρκία να αποτελεί βασικό παράγοντα κινδύνου. Παρ’ όλο που αρκετές μελέτες έχουν δείξει συσχετισμό μεταξύ υπνικής άπνοιας και μειωμένης γονιμότητας, οι ερευνητές επισημαίνουν την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα, ώστε να κατανοηθούν οι άμεσες επιπτώσεις της στην παραγωγή και την ποιότητα του σπέρματος.
Επηρεάζει το υψόμετρο τη γονιμότητα;
Η μελέτη διερεύνησε επίσης την επίδραση δραστηριοτήτων όπως η πεζοπορία σε μεγάλα υψόμετρα, όπου η μειωμένη παροχή οξυγόνου μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή υποξία των όρχεων. Ωστόσο, οι επιπτώσεις αυτού του είδους υποξίας είναι συνήθως παροδικές και αναστρέψιμες, με τη φυσιολογική λειτουργία να αποκαθίσταται μόλις το σώμα επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα οξυγόνου, σύμφωνα με τη δρ. Lord.
Η υποξία των όρχεων, ωστόσο, μπορεί να έχει και μακροπρόθεσμες συνέπειες. Η μελέτη τονίζει ότι υπάρχει πιθανότητα να επηρεάζει όχι μόνο τη γονιμότητα των ανδρών, αλλά και την υγεία των εμβρύων που θα αποκτήσουν. Σύμφωνα με τη δρ. Lord, «υπάρχουν ενδείξεις ότι η υποξία στους όρχεις μπορεί να οδηγήσει σε έμβρυα με αναπτυξιακά προβλήματα, κάτι που πιθανώς θα επηρεάσει τη γονιμότητα των μελλοντικών γενεών».
Παρ’ ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την κατανόηση της σχέσης μεταξύ υποξίας και γονιμότητας, εξακολουθούν να υπάρχουν γνωστικά κενά, ιδίως σε ό,τι αφορά στη γενετική διάσταση του προβλήματος. Η δρ. Lord υπογραμμίζει την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα, η οποία θα συμβάλει στη βελτίωση των θεραπειών και τη διασφάλιση της αναπαραγωγικής υγείας, τόσο της σημερινής, όσο και των επόμενων γενεών.
Οι χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας – Η (απογοητευτική) θέση της Ελλάδας
Η βραδινή συνήθεια που κάνει κακό στο σπέρμα
