Στη σημερινή εποχή, που μεσουρανούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η επαφή μας με φωτογραφίες του συντρόφου μας, αγκαλιασμένο με κάποια πρώην σχέση, ή με στιγμιότυπα από κάποια παρελθοντική, ρομαντική απόδραση, μέσα από τα social media, είναι πιθανή έως βέβαιη. Οι πληροφορίες είναι εύκολα προσβάσιμες, το ίδιο και οι φωτογραφίες από το παρελθόν του συντρόφου, και θα μπορούσαν να μας προκαλέσουν αναστάτωση, ακόμα και δυσφορία.
Αυτό το γεγονός έχει οδηγήσει στην αύξηση ενός ψυχολογικού φαινομένου που ονομάζεται «Σύνδρομο Ρεβέκκα» (Rebecca Syndrome), το οποίο αναφέρεται σε αισθήματα ζήλιας για τις προηγούμενες ερωτικές σχέσεις του συντρόφου μας.
Τι είναι το σύνδρομο Rebecca;
Το Σύνδρομο Rebecca, ή αλλιώς «αναδρομική ζήλια», αναφέρεται στα αισθήματα ζήλιας που προκαλείται από τη γνώση του ερωτικού παρελθόντος του συντρόφου σας. Άτομα που βιώνουν αυτό το σύνδρομο συχνά συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους πρώην συντρόφους και πιστεύουν ότι εκείνοι είναι πιο ελκυστικοί ή καλύτεροι σε διάφορους τομείς, όπως η εμφάνιση ή οι ικανότητες στον ερωτικό τομέα.
Η ονομασία του συνδρόμου προέρχεται από το ομότιτλο μυθιστόρημα της Daphne du Maurier, το οποίο αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής γυναίκας που αισθάνεται καταπιεσμένη από το θετικό αποτύπωμα της πρώην συζύγου του άντρα της, της Ρεβέκκα. Αυτή η λογοτεχνική αναφορά αποτυπώνει την ψυχολογική πίεση που μπορεί να προκύψει από τις ανασφάλειες σχετικά με τις πρώην σχέσεις.
Πού εντοπίζονται οι αιτίες;
Ο ψυχοθεραπευτής Toby Ingham, ο οποίος έχει ασχοληθεί με την πάθηση, παραδέχεται ότι έχει όλο και περισσότερους ανθρώπους που ρωτούν για το σύνδρομο Rebecca από το 2018. Ο Δρ Ingham επισημαίνει ότι η άνοδος των περιστατικών οφείλεται στο ότι οι άνθρωποι ψάχνουν στο ίντερνετ και με βάση τις πληροφορίες που βρίσκουν κάνουν αυτοδιάγνωση της εμμονής τους, κάτι που τονίζει ότι «δεν είναι καλή ιδέα». Yπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η αναδρομική ζήλια δεν προέρχεται μόνο από τις σχέσεις.
Όπως εξηγεί, οι ρίζες του συνδρόμου συχνά βρίσκονται σε προβλήματα της παιδικής ηλικίας και ότι αυτές οι πρώιμες εμπειρίες μπορεί να σχετίζονται με την αίσθηση ότι κάποιος παραμελείται από τους γονείς του ή ότι δεν είναι αρκετά σημαντικός στην οικογένεια.
«Συχνά, χάνουμε την επαφή με αυτές τις πρώτες εμπειρίες και καθρεφτίζουμε τα προβλήματα στις τρέχουσες σχέσεις μας» επισημαίνει ο Δρ Ingham. Αυτό μπορεί να κάνει τους ανθρώπους ευάλωτους στο να αισθάνονται ότι αποκλείονται από τον σύντροφό τους, όταν στην πραγματικότητα αυτό δεν ισχύει. Σε μια συστηματική ανασκόπηση 230 μελετών σχετικά με τη ρομαντική ζήλια, διαπιστώθηκε ότι συχνά έχει τις ρίζες της στη χαμηλή αυτοεκτίμηση και σε προηγούμενες εμπειρίες απιστίας.
Τα κοινωνικά δίκτυα βέβαια θα μπορούσαν να επιδεινώσουν το σύνδρομο Ρεβέκκα, καθώς οι χρήστες έχουν άμεση πρόσβαση στις παλιές φωτογραφίες και αναρτήσεις του συντρόφου τους. Μια έρευνα το 2017 που εξέτασε παντρεμένα ζευγάρια σε σχέση με τη ζήλια αποκάλυψε ότι το 79% των ανδρών και το 66% των γυναικών παραδέχτηκαν ότι αισθάνονται ζήλια. Αν και η ζήλια δεν είναι από μόνη της πρόβλημα, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις.
Ο Δρ Ingham συμβουλεύει να αποφεύγουμε την περιήγηση σε παλιές αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, γιατί αυτό μπορεί να εντείνει τα αρνητικά συναισθήματα και να πυροδοτήσει την αναδρομική ζήλια.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε το σύνδρομο Ρεβέκκα, ο Δρ Ingham προτείνει ορισμένους τρόπους αντιμετώπισης. «Εξετάστε αν η ανησυχία σας και οι εμμονικές σκέψεις για την παλιότερη σχέση του συντρόφου σας σχετίζονται με τις δικές σας παλιότερες εμπειρίες παρά με την παρούσα σχέση», προτείνει.
Επιπλέον, συνιστά να μη ρωτάμε πολλές λεπτομέρειες για το παρελθόν τού συντρόφου μας, ειδικά για το σεξουαλικό παρελθόν, καθώς αυτό θα μπορούσε να φέρει στο φως πληροφορίες που θα μας δημιουργήσουν θλίψη.
Σχέσεις: Γιατί δυσκολευόμαστε τόσο να εισπράξουμε την αγάπη των άλλων
Τι βρίσκουμε σέξι στον άλλον; Νέα έρευνα αποκαλύπτει
Ερωτικό παιχνίδι: Κερδίζουμε ή χάνουμε όταν το «παίζουμε» δύσκολοι;