Η ζήλεια δεν είναι γυναικείο ή ανδρικό προνόμιο, αλλά βάσανο «γλυκό» ή και αβάσταχτο που ταλαιπωρεί ανεξαρτήτως φύλου και επηρεάζει αναπόφευκτα τη σχέση. Και ενώ γυναίκες και άνδρες γνωρίζουν το αίσθημα από «πρώτο χέρι», δυσκολεύονται να δείξουν κατανόηση στους συντρόφους τους. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Απαντήσεις στο ερώτημα επιχείρησαν να δώσουν δύο ερευνητές από το Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας (NTNU), δημοσιεύοντας στο Evolutionary Psychological Science τα ευρήματά τους για το τι πιστεύουν άνδρες και γυναίκες ότι πυροδοτεί τη ζήλεια στο αντίθετο φύλο.
Πρόκειται για την πρώτη μελέτη του είδους της, σύμφωνα με τους Mons Bendixen και Leif Edward Ottesen Kennair που εκπόνησαν την έρευνα, καθηγητές στο Τμήμα Ψυχολογίας του NTNU με μακρά ερευνητική δραστηριότητα στον τομέα των συναισθημάτων στις σχέσεις.
Ανδρική και γυναικεία αλληλοκατανόηση
«Καταλαβαίνουμε καλύτερα το φύλο μας. Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες κατανοούν καλύτερα τη ζήλεια των άλλων ανδρών και οι γυναίκες των άλλων γυναικών. Ταυτόχρονα, είμαστε εκπληκτικά καλοί στο να κατανοούμε το αντίθετο φύλο σε επίπεδο ομάδας» αναφέρει ο Kennair. «Ωστόσο, όταν επιχειρούν να καταλάβουν γιατί ζηλεύουν οι άλλοι, το ερμηνεύουν συχνά πατώντας στις δικές τους εκφράσεις ζήλιας» εξηγεί ο Bendixen.
Οι περισσότεροι άνδρες και γυναίκες πιστεύουν ότι οι λόγοι πίσω από τα αισθήματα ζήλειας είναι κοινά για το φύλο τους, δεν θα χρησιμοποιήσουν όμως εξίσου την προσωπική τους εμπειρία με τη ζήλεια ως οδηγό για να κατανοήσουν τι κάνει το αντίθετο φύλο να ζηλέψει.
Διαφορετικοί λόγοι
«Αρκετές από τις μελέτες μας έχουν δείξει ότι οι άνδρες ζηλεύουν περισσότερο την σεξουαλική απιστία συγκριτικά με τις γυναίκες» αναφέρει ο καθηγητής Kennair. Ενώ οι άνδρες ανησυχούν περισσότερο για το αν η σύντροφός τους κάνει σεξ με άλλους άνδρες, οι γυναίκες ταλαιπωρούνται από το άγχος της συναισθηματικής απιστίας, ότι δηλαδή ο σύντροφός τους θα ερωτευτεί κάποια άλλη.
Για παράδειγμα, ένας άνδρας που διατηρεί στενή φιλία με μια γυναίκα, θα δεχθεί πιθανότατα «επίθεση» από τη σύντροφό του, χωρίς όμως να μπορεί να καταλάβει την αντίδρασή της. «Οι άνδρες δεν υπολογίζουν σωστά πόσο αυτό μπορεί να επηρεάζει τη σύντροφό τους» εξηγεί ο καθηγητής Bendixen.
Επομένως, το να ερμηνεύουμε τους λόγους που ο/η σύντροφος ζηλεύει με βάση τα δικά μας μόνο συναισθήματα δεν διευκολύνει την κατάσταση, σημειώνουν οι ερευνητές.
Εξελικτικό και όχι κοινωνικό προϊόν
Για να εντοπίσουν το υπόβαθρο του τρόπου που τα φύλα ερμηνεύουν τη ζήλεια, οι δύο καθηγητές ζήτησαν από τα 1.213 ατόμων που συμμετείχαν στη μελέτη να απαντήσουν σχετικά με το τι γνώριζαν σχετικά με τις τυπικές αντιδράσεις στη ζήλεια και τα σημάδια που μαρτυρούν απιστία, ανεξαρτήτως πηγής πληροφόρησης (φίλοι, οικογένεια, σχολείο/πανεπιστήμιο, μέσα ενημέρωσης, προσωπικά βιώματα).
Σύμφωνα με τον καθηγητή Kennair, «η κοινωνική επιρροή δεν έχει καμία επίδραση στο τι πιστεύουμε για τις αντιδράσεις ζήλειας των άλλων. Η λαϊκή κουλτούρα προσεγγίζει την απιστία στη σαρκική της διάσταση, όμως αυτό δεν φαίνεται να επηρεάζει τον κύριο λόγο αναστάτωσης για τους περισσότερους ανθρώπους, ούτως ειπείν τη συναισθηματική απιστία».
Εφόσον η οικογένεια, οι φίλοι και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν μας επηρεάζουν καθόλου, έπρεπε να βρεθεί από πού προέρχονται οι αντιλήψεις μας για τη ζήλεια. Για τους καθηγητές, η απάντηση θα πρέπει να δοθεί μέσα από τη θεωρία της εξέλιξης και το «πλεονέκτημα» των προγόνων να μπορούν να ερμηνεύουν τη ζήλεια και την απιστία, δύο από τους συχνότερους λόγους που χωρίζουν τα ζευγάρια.
«Είναι επομένως χρήσιμο να γνωρίζουμε κάτι για τη ζήλεια» σημειώνει ο καθηγητής Kennair, προσθέτοντας ότι ερευνητικό κομμάτι της συγχώρεσης της απιστίας, οι άνδρες φάνηκαν να αγνοούν το βάρος της συναισθηματικής απιστίας των συντρόφων τους όσο και για των ίδιων, κάτι που μπορεί να φέρει τη ρήξη στη σχέση.
Διαβάστε επίσης:
Σχέσεις: Γιατί δυσκολευόμαστε τόσο να εισπράξουμε την αγάπη των άλλων
Τι βρίσκουμε σέξι στον άλλον; Νέα έρευνα αποκαλύπτει
Ερωτικό παιχνίδι: Κερδίζουμε ή χάνουμε όταν το «παίζουμε» δύσκολοι;