Υπάρχει, τελικά, αυτό το μοναδικό, άλλο μας μισό στον κόσμο; Εκείνος ο ένας άνθρωπος που θα μας ταιριάξει απόλυτα και μαζί του θα μπορέσουμε να πορευτούμε για όλη μας τη ζωή, κάνοντας από κοινού πράξη τα όνειρά μας; Εκείνος που θα μας συμπληρώνει και θα μας ολοκληρώνει; Ή μήπως δεν είναι απαραίτητο να ψάχνουμε τα πάντα σε έναν και μόνο άνθρωπο;
Σε αυτό το ερώτημα θέλησε να απαντήσει ο Justin Clardy, καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Santa Clara, σύμφωνα με τον οποίο ένας πολυγαμικός άνθρωπος μπορεί τελικά να αντλήσει τα ίδια φυσικά και συναισθηματικά οφέλη με κάποιον που συμμετέχει σε μια μονογαμική σχέση. Σύμφωνα με τον ίδιο, μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πολυγαμικές σχέσεις φαίνεται να υπερτερούν.
Ο δρ. Clardy εξηγεί ότι οι σύγχρονες κοινωνίες αντιμετωπίζουν τη μονογαμία ως την «ιδανική» μορφή ρομαντικής αγάπης, ενώ οι πολυγαμικοί άνθρωποι εξακολουθούν να φέρουν ένα κοινωνικό στίγμα, να κατακρίνονται και να αντιμετωπίζονται μεροληπτικά εξαιτίας των επιλογών τους στην προσωπική ζωή. Η αντιμετώπιση αυτή ξεκινά από την παιδική ηλικία, με τα μηνύματα που μεταδίδονται μέσω βιβλίων, ταινιών και άλλων μέσων ψυχαγωγίας να προωθούν την ιδέα του «άλλου μισού», της μιας, μοναδικής, ιδανικής και παντοτινής αγάπης. Όλο αυτό ενισχύεται και στην ενήλικη φάση της ζωής, με τις κυβερνήσεις να προσφέρουν οικονομικά, νομικά, ακόμη και κοινωνικά κίνητρα σε παντρεμένα ζευγάρια. Στο βιβλίο του, ο καθηγητής Clardy εξηγεί ότι υπάρχει, επιπλέον, μια θεωρία που υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι έγιναν μονογαμικοί λόγω της πρόσθετης φροντίδας που χρειάζονται τα νεογέννητα μωρά, εξαιτίας της μικρότερης περιόδου κύησης, συγκριτικά με άλλα θηλαστικά. «Άλλοι μπορεί να βλέπουν τη μονογαμία ως ηθική εντολή που δόθηκε από τον Θεό», προσθέτει ο ίδιος.
Κι όμως, όπως επισημαίνει ο ίδιος, οι άνθρωποι που συνειδητά επιλέγουν να συμμετέχουν σε μη μονογαμικές σχέσεις είναι τελικά περισσότεροι απ’ όσοι πιστεύαμε και αποδεικνύεται ότι μπορούν να αντλήσουν εξίσου σημαντικά οφέλη με εκείνους που επιλέγουν τις μονογαμικές σχέσεις.
«Οι πολυγαμικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν συχνά κατακραυγή, αλλά και κινδύνους όπως να χάσουν τη δουλειά τους, το σπίτι τους, την επιμέλεια των παιδιών και άλλα, λόγω των επιλογών τους στην προσωπική ζωή. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, οι πολυγαμικές αποδεικνύονται πιο ανθεκτικές, καθώς παρέχουν μια ευελιξία που ικανοποιεί τις μεταβαλλόμενες, με την πάροδο του χρόνου, ανάγκες των ανθρώπων, με τρόπο που ο απόλυτος χαρακτήρας των μονογαμικών σχέσεων δε το επιτρέπει», εξηγεί ο ειδικός.
Γιατί κατακρίνεται η πολυγαμία;
Στο βιβλίο του, ο ερευνητής προσπαθεί να καταρρίψει τις θεωρίες που μάχονται την πολυγαμία, αποδεικνύοντας ότι στην πραγματικότητα δεν έχουν υπόσταση. Μία από αυτές είναι ότι σε μια συναινετική πολυγαμική σχέση, τουλάχιστον ο ένας από τους δύο κάποια στιγμή θα ζηλέψει και θα πάψει να είναι σύμφωνος με το μοιράζεται τον/την σύντροφό του. Ο δρ. Clardy, ωστόσο, ισχυρίζεται ότι πολλά μονογαμικά ζευγάρια βιώνουν εξίσου αυτά τα συναισθήματα. Στην πραγματικότητα, η ευαλωτότητα, η κτητικότητα και η αίσθηση του δικαιώματος στην αγάπη ενός άλλου ατόμου είναι συχνά βασικά προβλήματα στις μονογαμικές σχέσεις.
Αντίθετα, συνεχίζει ο ίδιος, «όταν τα ζευγάρια διέπονται από αμοιβαία συναίνεση και κατανόηση, οι πολυγαμικές σχέσεις μπορούν να επιτρέψουν στους ανθρώπους να είναι πιο ευτυχισμένοι, αλλά και να αποδέχονται το γεγονός ότι οι σύντροφοί τους μπορούν να αντλούν ευτυχία και από άλλους ανθρώπους. Έτσι, καταπολεμούν το αίσθημα της ζήλιας και ταυτόχρονα καλλιεργούν την ικανότητα να χαίρονται με την ευτυχία των άλλων, απ’ όπου κι αν αυτή προέρχεται».
Ένα άλλο επιχείρημα κατά της πολυγαμίας είναι ότι βλάπτει την «οικογενειακή μονάδα», με τρόπο που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε διαζύγιο και διάσπαση της οικογένειας. Ο ερευνητής επισημαίνει, ωστόσο, ότι στον σημερινό κόσμο υπάρχουν πολλές πολυεπίπεδες οικογένειες, οι οποίες μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, φαίνεται να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά, τόσο για τους εμπλεκόμενους συντρόφους, όσο και για την ανατροφή των παιδιών.
«Ένα παιδί με περισσότερους από έναν «πατέρες» ή «μητέρες» ως φροντιστές μπορεί να είναι ευνοϊκό για την κάλυψη των αναγκών του. Μπορεί να λάβει περισσότερη αγάπη και πιο ολοκληρωμένη γαλούχηση. Δεν αποκλείεται μελλοντικά να αποδειχθεί ότι η ύπαρξη περισσότερων από δύο φροντιστών είναι η ανώτερη γονεϊκή ρύθμιση», υποστηρίζει ο δρ. Clardy.
Ο ίδιος επισημαίνει, τέλος, ότι η επιστημονική συζήτηση σχετικά με το εάν οι κοινωνίες πρέπει να μεταρρυθμίσουν τις πολιτικές τους σχετικά με το οικογενειακό δίκαιο έχει ανοίξει και, εάν καρποφορήσει, ενδέχεται να προκαλέσει σημαντικές κοινωνικές αλλαγές, αναγκάζοντας τις πολιτείες να αποδεχθούν και να «αγκαλιάσουν» τις πολυγαμικές σχέσεις με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουν τη μονογαμία.
«Οι πολυγαμικές σχέσεις χρειάζονται υποστήριξη και προστασία, που το κράτος είναι σε θέση να παρέχει. Επειδή μια σχέση αποκλίνει από τους καθιερωμένους κοινωνικούς κανόνες, δε σημαίνει ότι δεν έχει αξία – ηθικά, κοινωνικά ή πολιτικά», καταλήγει ο ειδικός.
Διαβάστε ακόμη:
Σχέσεις – Επτά χρόνια φαγούρας: Μύθος ή αλήθεια; 6 tips για να παραμείνετε μαζί
Το …«μαγικό» συστατικό που κρατά το ζευγάρι για πάντα μαζί
Σχέσεις: Επτά τοξικές συνήθειες που μπορούν να τις καταστρέψουν – Πώς να τις διορθώσουμε