Είναι κάποιοι σκύλοι που, όταν έρθει η ώρα να γευματίσουν οι κηδεμόνες τους, τους κοιτούν με ένα βλέμμα γεμάτο ικεσία. Άλλοι, πάλι, είναι πιο απαιτητικοί: γαυγίζουν, τους «σκουντούν» με το μπροστινό τους πόδι.
«Όλοι έχουμε βιώσει τη στιγμή που ο σκύλος μας, μάς εκλιπαρεί για μια μπουκιά από το φαγητό μας, κι εμείς υποκύπτουμε στον πειρασμό. Άραγε, πράττουμε σωστά, ή βλάπτουμε την υγεία του;», θέτει το ερώτημα η κτηνίατρος – διατροφολόγος ζώων συντροφιάς, Σταυριάννα Μανωλάκου.
Όπως εξηγεί, ο σκύλος μας έχει διαφορετικές θρεπτικές απαιτήσεις από εμάς. Κατ’ επέκταση, υπάρχουν τρόφιμα που είναι ασφαλή για τον οργανισμό του και συστήνονται λόγω της ευεργετικής τους δράσης, αλλά και τρόφιμα που είναι επικίνδυνα και πρέπει να αποφεύγονται.
Ας δούμε, λοιπόν, με τη βοήθεια της κας Μανωλάκου, ποια δημοφιλή τρόφιμα, που συχνά έχουμε στο τραπέζι μας, είναι ασφαλή για τον σκύλο μας, και ποια θα πρέπει να αποφεύγονται.
1. Κρέας
Τα περισσότερα είδη κρέατος (κοτόπουλο, γαλοπούλα, αρνί, μοσχάρι, κουνέλι κλπ.) θεωρούνται ασφαλή για τους σκύλους, εκτός της περίπτωσης διαγνωσμένης αλλεργίας. Συστήνεται η αποφυγή επεξεργασμένων μορφών κρέατος (πχ. αλλαντικών), fast food (πχ. σουβλάκι), ή μαγειρεμένων με ιδιαίτερο τρόπο (πχ. μοσχάρι κοκκινιστό), λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε λίπος, νάτριο, ή καρυκεύματα.
2. Γαλακτοκομικά προϊόντα
Η πλειονότητα των ενήλικων σκύλων εμφανίζουν δυσανεξία στη λακτόζη, με αποτέλεσμα να μεταβολίζουν καλύτερα τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε αυτή. Για τον λόγο αυτό, τα διάφορα είδη γάλακτος καλό είναι να αποφεύγονται, και να προτιμώνται προϊόντα όπως το πρόβειο γιαούρτι και το κεφίρ.
Τα περισσότερα είδη τυριών θεωρούνται υψηλά σε νάτριο και συστήνεται η αποφυγή τους, με εξαίρεση το τυρί cottage και την ανάλατη μυζήθρα, που συχνά προτείνονται ως εύπεπτες πηγές πρωτεΐνης σε περιπτώσεις ζώων με ευαίσθητο γαστρεντερικό σύστημα.
3. Λαχανικά και φρούτα
Τα περισσότερα λαχανικά και φρούτα θεωρούνται ασφαλή και ωφέλιμα για τους σκύλους, λόγω της περιεκτικότητας τους σε μέταλλα, ιχνοστοιχεία, βιταμίνες, γλυκόζη και αντιοξειδωτικά.
Ωφέλιμα λαχανικά θεωρούνται, το καρότο, το μπρόκολο, το κολοκυθάκι, το παντζάρι, η πατάτα, η κολοκύθα, το αγγούρι και το σπανάκι. Αντίστοιχα, επιλογές ωφέλιμων φρούτων είναι το μήλο, το αχλάδι, η μπανάνα, το καρπούζι, η φράουλα και τα μύρτιλλα.
Επειδή το πεπτικό σύστημα των σκύλων δεν είναι σχεδιασμένο για υψηλή κατανάλωση φυτικών τροφών, προτείνεται η χορήγηση τους σε ψιλοκομμένη μορφή, χωρίς φλούδα και, αναλόγως με το είδος, μαγειρεμένα (πχ. παντζάρι, πατάτα).
Εξαίρεση ως προς την ασφάλεια αποτελούν τα μέλη της οικογένειας Allium (κρεμμύδι, σκόρδο, πράσο, σχοινόπρασο), τα οποία θεωρούνται μη ασφαλή λόγω της παρουσίας χημικών ενώσεων, που καταστρέφουν τις κυτταρικές μεμβράνες των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα, με αποτέλεσμα την πρόκληση αιμολυτικής αναιμίας.
Εξίσου μη ασφαλή θεωρούνται τα σταφύλια, λόγω συσχέτισης της κατανάλωσης τους με συμπτώματα νεφρικής ανεπάρκειας.
4. Διάφοροι σπόροι και καρποί
Σπόροι όπως οι σπόροι Chia, οι κολοκυθόσποροι και οι ηλιόσποροι, αλλά και καρποί όπως τα αμύγδαλα και τα φιστίκια, θεωρούνται ασφαλείς πηγές λιπαρών οξέων και αντιοξειδωτικών.
Το ίδιο ισχύει και για τα βούτυρα (πχ. φυστικοβούτυρο, αμυγδαλοβούτυρο), εφόσον είναι 100% φυσικά, χωρίς την προσθήκη γλυκαντικών ουσιών, ειδικά της ξυλιτόλης.
Βασική προϋπόθεση χορήγησης των σπόρων και των καρπών είναι η παραμονή τους σε νερό (μούλιασμα) προς απομάκρυνση του φυτικού οξέος που περιέχουν -το οποίο εμποδίζει την απορρόφηση των λοιπών θρεπτικών συστατικών-, και η πολτοποίηση τους, προς καλύτερη πέψη. Μη ασφαλή θεωρούνται, οι καρποί Macadamia, τα μαύρα καρύδια και οι σταφίδες, λόγω συσχέτισης της κατανάλωσης τους με περιστατικά τοξίκωσης.
5. Σοκολάτα και γλυκά
Η σοκολάτα περιέχει τις ουσίες θεοβρωμίνη και καφεΐνη, οι οποίες δεν μεταβολίζονται γρήγορα στον οργανισμό του σκύλου, με αποτέλεσμα την ύπαρξη περιθωρίου τοξίκωσης.
Σε γενικές γραμμές, συστήνεται η αποφυγή χορήγησης γλυκών, ανεξαρτήτως είδους, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε γλυκαντικές ουσίες.
Εξαίρεση αποτελεί το μέλι, το οποίο θεωρείται ασφαλές σε μικρή ποσότητα και συχνά χορηγείται σε ανόρεκτα ζώα, ως πηγή γλυκόζης.
«Η ενημέρωση μας ως προς την καταλληλότητα ενός τροφίμου πρέπει να προέρχεται από έγκυρες πηγές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το αβοκάντο, το οποίο συχνά αναφέρεται ως τοξικό λόγω της περιεκτικότητας του στην ουσία περσίνη, η οποία, όμως, βρίσκεται μόνο στη φλούδα και, σε αντίθεση με άλλα είδη ζώων, δεν θεωρείται τοξική για τους σκύλους.
Ακόμη και αν ένα τρόφιμο θεωρείται ασφαλές, δεν σημαίνει πάντα πως μπορεί να καταναλωθεί σε μεγάλη ποσότητα», επισημαίνει η κα Μανωλάκου.
Τονίζει ότι, εάν ο σκύλος μας τρέφεται με βιομηχανοποιημένη τροφή (πχ, ξηρά τροφή ή κονσέρβα), η μεγάλη ποσότητα φυσικών λιχουδιών ενδέχεται να επηρεάσει την ισορροπία της διατροφής του, ή να ερεθίσει το πεπτικό του σύστημα (πχ. έμετος, διάρροια), το οποίο δεν είναι συνηθισμένο σε αυτές.
Στην περίπτωση που ο σκύλος μας ακολουθεί φυσική δίαιτα (ωμή, μαγειρευτή), σύμφωνα με την κα Μανωλάκου, πρέπει να γνωρίζουμε τις ενδεδειγμένες αναλογίες των τροφίμων, διότι κάποια είδη πρέπει να αποφεύγονται σε μεγάλες ποσότητες λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, σάκχαρα, φυτικές ίνες, ή ουσίες οι οποίες φέρουν μέγιστο όριο κατανάλωσης (πχ. βιταμίνη A).
«Τα τρόφιμα που αναφέρθηκαν ως ασφαλή απευθύνονται σε υγιή ζώα, χωρίς παθήσεις σχετιζόμενες με τη διατροφή. Σε σκύλους με νεφρική νόσο συστήνεται η αποφυγή ορισμένων κρεάτων και λαχανικών, ενώ σε σκύλους με ευαίσθητο στομάχι αποθαρρύνεται η χορήγηση λαχανικών και φρούτων πλούσιων σε ίνες, λόγω πιθανού ερεθισμού», διευκρινίζει η κτηνίατρος – διατροφολόγος ζώων συντροφιάς και συμπληρώνει: «Στις περιπτώσεις ασθενών ζώων, η χορήγηση φυσικής τροφής (είτε ως λιχουδιά είτε ως κύρια δίαιτα) είναι εφικτή και συχνά ωφέλιμη, υπό την προϋπόθεση ότι γίνεται κατόπιν καθοδήγησης ειδικού διατροφολόγου ζώων, σε συνεργασία με τον/την θεράποντα κτηνίατρο».
● Η κα Σταυριάννα Μανωλάκου είναι κτηνίατρος με ειδικό ενδιαφέρον στη διατροφή των ζώων συντροφιάς. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Κτηνιατρικής της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων, πτυχιούχος της Κτηνιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων, στα αντικείμενα της Δημόσιας Υγείας (Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας) και της Επιστήμης & Τεχνολογίας Τροφίμων (Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών).
Κατόπιν ολοκλήρωσης ειδικής κτηνιατρικής μετεκπαίδευσης στο αντικείμενο της διατροφής των ζώων συντροφιάς, ασχολείται πλέον αποκλειστικά με την καθοδήγηση και εκπαίδευση επί θεμάτων διατροφής σε ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς και επαγγελματίες της βιομηχανίας ζωοτροφών, αντίστοιχα.
Υπηρετεί στο Πολεμικό Ναυτικό ως Αξιωματικός κτηνίατρος και διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στην Αθήνα, όπου αναλαμβάνει τη διατροφική διαχείριση υγιών και ασθενών ζώων που ακολουθούν πάσης φύσεως δίαιτες (βιομηχανοποιημένες, ωμές, μαγειρευτές).
Είναι ιδιοκτήτης της ιστοσελίδας www.petfoodologist.gr.
Διαβάστε επίσης