Σίγουρα έχετε παρατηρήσει τον σκύλο σας να γλείφεται, ή να χασμουριέται, σε στιγμές που δεν τίθεται ζήτημα βιολογικής ανάγκης. Γνωρίζετε τι μήνυμα σας στέλνει εκείνη την ώρα;
«Οι άνθρωποι που συγκατοικούν με έναν σκύλο, συνήθως, γνωρίζουν πότε ο σκύλος τους πεινάει, ή νυστάζει. Αν γλείφεται, ή χασμουριέται, και δεν είναι στα πλαίσια του φυσιολογικού, τις περισσότερες φορές ο σκύλος κάτι προσπαθεί να μας ‘πει‘. Η διαφορά είναι ότι, ενώ οι άνθρωποι χρησιμοποιούν, κυρίως, τη λεκτική επικοινωνία, οι σκύλοι επικοινωνούν, πρωτίστως, με τη ‘γλώσσα του σώματος‘. Αυτή περιλαμβάνει, εκτός από το κούνημα της ουράς, τη θέση των αυτιών, των ματιών, ή του σώματος, και τα ‘σήματα ηρεμίας’. Όλοι οι σκύλοι ξέρουν όλα τα σήματα. Ένας σκύλος μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για το πώς αισθάνεται και τι σκέφτεται με βάση τη συμπεριφορά του», αναφέρει η πιστοποιημένη θετική εκπαιδεύτρια σκύλων και σκύλων θεραπείας, κυρία Μαρία Στογιάννη.
Ποια είναι τα «σήματα ηρεμίας»
Τα πιο συνηθισμένα σήματα των σκύλων είναι τα εξής:
1) Χασμουρητό. Είναι ο τρόπος τους να μειώσουν την πίεση και το άγχος τους, όταν αντιμετωπίζουν κάποιο είδος κινδύνου. Το χασμουρητό είναι ένας τύπος κατευνασμού. Τα σκυλιά χασμουριόνται για να εκτρέψουν μια απειλή.
2) Γλείψιμο. Συνήθως, είναι ένα μικρό, γρήγορο γλείψιμο στην μύτη. Σε ενήλικα σκυλιά σημαίνει υπερβολικό άγχος, ενώ στα κουτάβια είναι φυσιολογικό, καθώς είναι αβέβαια για τον νέο κόσμο που τα περιβάλλει.
3) Στροφή κεφαλιού, να γυρίσει από την άλλη όταν αισθάνεται αβέβαιος ή μπερδεμένος. Για παράδειγμα, πολλές φορές όταν προσπαθούμε να βγάλουμε φωτογραφία έναν σκύλο, ο σκύλος γυρίζει από την άλλη μεριά.
Όταν, επίσης, ακουγόμαστε θυμωμένοι, επιθετικοί, απειλητικοί, ή όταν σκύβουμε πάνω από έναν σκύλο, θα γυρίσει το κεφάλι του μακριά από εμάς.
4) Σήκωμα ποδιού. Η κίνηση αυτή δείχνει ότι ο σκύλος θέλει κάτι από εμάς, π.χ. να του δώσουμε ένα παιχνίδι, ή ακόμη να δείξει την στοργή του, αγγίζοντάς μας.
5) Το να μυρίζει το έδαφος. Θα το δείτε όταν περπατάτε έξω μαζί με το σκυλί σας και κάποιος έρχεται προς σας, σε μέρη με πολύ κόσμο ή θόρυβο, ή όταν το σκυλί βλέπει αντικείμενα για τα οποία δεν είναι σίγουρο και του προκαλούν φόβο.
6) Περπάτημα σε κύκλο/καμπύλη. Είναι ένα ισχυρό ηρεμιστικό σήμα και χρησιμοποιείται όταν οι σκύλοι πλησιάζουν ο ένας τον άλλον (και μερικές φορές κι όταν πλησιάζουν ανθρώπους). Δεν βαδίζουν κατευθείαν προς το μέρος τους, αλλά κάνουν καμπύλη, επιτρέποντας στον άλλο σκύλο να μην αγχωθεί, αλλά να αισθανθεί άνετα. Δυστυχώς, πολλοί κηδεμόνες στη βόλτα, έχοντας τον σκύλο με λουρί, δεν δίνουν αυτή την ευκαιρία «επικοινωνίας» μεταξύ των σκύλων.
Αντίθετα, τους «επιβάλλουν» να προχωρήσουν σε ευθεία γραμμή και «κατά πρόσωπο» γνωριμία.
Οι σκύλοι έχουν περίπου 30 σήματα ηρεμίας, ίσως ακόμη περισσότερα, που τα χρησιμοποιούν μεταξύ τους, ή και προς εμάς.
Τα σήματα ηρεμίας, λοιπόν, «μαρτυρούν» τον ψυχικό κόσμο του σκύλου.
«Ο σκύλος, ανάλογα με το τι νιώθει (άγχος, φόβο, στρες, ανησυχία κ.λπ.) χρησιμοποιεί αυτό το σύστημα επικοινωνίας προς εμάς, επειδή είναι η ‘γλώσσα‘ που γνωρίζει, και πιστεύει ότι και όλοι οι άλλοι την καταλαβαίνουν. Τα ίδια σήματα που στέλνει σε εμάς, τα στέλνει και όταν συναντά, για παράδειγμα, έναν άλλο σκύλο, που δεν γνωρίζει αν είναι φιλικός, αγχωμένος, ενθουσιασμένος, επιθετικός κ.λπ.», διευκρινίζει η κυρία Στογιάννη.
Επίσης, ο σκύλος δείχνει τη χαρά του, την ικανοποίηση, την ευτυχία του, με τη στάση του σώματός του, όπως και με το «χαμόγελό» του.
«Η ‘γλώσσα του σώματος’ δείχνει και τη χαρούμενη διάθεση του σκύλου, π.χ. για παιχνίδι. Παίρνει στάση υπόκλισης και μας προσκαλεί να παίξουμε! Όταν ένας σκύλος είναι ξαπλωμένος ανάσκελα, ή κοιμάται σε αυτήν την θέση, είναι καθαρά σήμα ευτυχίας, ηρεμίας και ικανοποίησης. Επίσης, πολλοί κηδεμόνες γνωρίζουν πότε ο σκύλος τους είναι ευτυχισμένος από το «χαμόγελό» του», προσθέτει η ίδια.
Είναι κατανοητό το πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζει ο κηδεμόνας τη «γλώσσα» που μιλά ο σκύλος του, έτσι ώστε να του «απαντά». Γιατί «εμείς οι άνθρωποι συχνά ‘τρελαίνουμε’ τους σκύλους, όταν αγνοούμε τη ‘φωνή’ τους. Ο κηδεμόνας που μπορεί να ‘αποκωδικοποιήσει‘ τα σήματα ηρεμίας του σκύλου του, μπορεί να τα μιμηθεί και να τον κάνει να νιώσει καλύτερα, μιλώντας του σε μία γλώσσα που καταλαβαίνει. Όταν παρατηρούμε άγχος σε έναν σκύλο, το πρώτο βήμα είναι να μην το επιδεινώσουμε. Μπορούμε να χασμουρηθούμε και να απομακρύνουμε το ερέθισμα που προκάλεσε το άγχος. Όταν θέλουμε να χαιρετήσουμε έναν σκύλο, μπορούμε να γυρίσουμε το σώμα μας στο πλάι και να ‘κατεβούμε’ χαμηλά, μιμούμενοι τον τρόπο που οι σκύλοι χαιρετιούνται μεταξύ τους. Κοιτάμε μακριά και του δίνουμε χρόνο να εξοικειωθεί μαζί μας, χρησιμοποιώντας απαλό τόνο και μειώνοντας την ένταση του ήχου της φωνής μας», διευκρινίζει η πιστοποιημένη θετική εκπαιδεύτρια σκύλων και σκύλων θεραπείας.
Η κυρία Στογιάννη καταλήγει λέγοντας ότι «αν αρχίσετε να παρατηρείτε τον σκύλο σας, πιθανότατα θα αποκτήσετε μια πολύ καλύτερη σχέση μαζί του, όπως και με τους άλλους σκύλους, αφού θα αρχίσετε να συνειδητοποιείτε τι πραγματικά σας λένε. Επιτρέψτε στον σκύλο σας να χρησιμοποιεί τα σήματα ηρεμίας προς εσάς, αλλά και προς τους άλλους σκύλους με τους οποίους έρχεται σε επαφή. Οι σκύλοι είναι ειδικοί στην αποφυγή συγκρούσεων – ξέρουν πώς να τις διαπραγματεύονται και να τις επιλύουν. Το μόνο που χρειάζεται, είναι να δώσετε προσοχή, πού και πότε χρησιμοποιούν τα σήματα ηρεμίας!».
Η πιστοποιημένη θετική εκπαιδεύτρια σκύλων και σκύλων θεραπείας, Μαρία Στογιάννη
̽ Η κυρία Μαρία Στογιάννη είναι πιστοποιημένη θετική εκπαιδεύτρια σκύλων και σκύλων θεραπείας. Δεν συμφωνεί με την ιδέα της κυριαρχίας, ή της χρήσης βίας.
Διδάσκει νέους εκπαιδευτές, αρθρογραφεί σε περιοδικά και Διαδίκτυο, συμμετέχει εθελοντικά σε προγράμματα ενημέρωσης σχολείων, ραδιοφωνικές εκπομπές & φιλοζωικά σωματεία. Έχει γράψει και εκδώσει το βιβλίο «Σπιτικές συνταγές για σκύλους» και έχει δημιουργήσει, με την κυρία Τέρψη Πασχάλη, το εθελοντικό, πρωτοποριακό και μοναδικό για την Ελλάδα, πρόγραμμα σκύλων θεραπευτικής επαφής (Animal Assisted Therapy) για άτομα με αναπηρίες και ψυχικές ασθένειες, με εξαιρετικά αποτελέσματα από το 2012 μέχρι σήμερα.
Διαβάστε επίσης
