Η ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου απαντά στα ερωτήματα που προκαλεί η καραντίνα σε γονείς, παιδιά και ζευγάρια.
Τι πρέπει να προσέξουμε και πως θα αντιμετωπίσουμε τις κρίσεις και τις ψυχολογικές μεταπτώσεις;
Είμαστε στην τρίτη εβδομάδα της καραντίνας και πλέον αρκετοί εργάζονται είτε από απόσταση είτε με βάρδιες είτε καθόλου. Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται νέες συνθήκες στις οικογένειες. Το αρχικό σοκ έχει διαδεχθεί μία ρουτίνα.
Τα παιδιά αν και στην αρχή χάρηκαν καθώς είδαν την προοπτική των διακοπών από το σχολείο, πλέον έχουν αρχίσει να εμφανίζουν ψυχολογική κόπωση. Πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε και τι απαντάμε στο ερώτημα «μέχρι πότε θα μείνουμε κλεισμένοι στο σπίτι»;
«Στην αρχή το είδαν σαν μία ευχάριστη έκπληξη λόγω της απαλλαγής από τα μαθήματα και της ευκαιρίας να βρεθούν περισσότερο με τους γονείς και να παίζουν. Πλέον έχει αλλάξει η κατάσταση αρχίζουν να εμφανίζονται εντάσεις, γκρίνια, αντιζηλίες και συγκρούσεις μεταξύ των αδελφιών. Προσθέτω και το γεγονός ότι έχουν συνειδητοποιήσει ότι βρισκόμαστε σε αναγκαστική καραντίνα. Με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση δε, έχουν αρχίσει μαθήματα τα οποία συχνά δυσκολεύονται ή και αρνούνται να ακολουθήσουν.
Σε όλα αυτά απαιτείται ευέλικτη διαχείριση από τους γονείς. Η σταθερότητα σε μία ρουτίνα, προσαρμοσμένη στις παρούσες συνθήκες, τους δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας. Έχουν ανάγκη να γνωρίζουν τι έχουν να κάνουν, ποια είναι τα καθήκοντά τους, τι ώρα θα πάνε για ύπνο κά. Η ενασχόληση των γονέων μαζί τους και η διαθεσιμότητά τους θα βοηθήσουν πολύ την ειρηνική και παραγωγική συμβίωση. Να τα προτρέψουν να εκφράσουν τα συναισθήματα, τους προβληματισμούς, τις απορίες ή την ανησυχία τους για τη κατάσταση που βιώνουμε και όχι μόνο και να νιώσουν ότι οι γονείς ασχολούνται μαζί τους με χαρά όχι από υποχρέωση. Στην ερώτηση μέχρι πότε θα μείνουν στο σπίτι ας απαντήσουν με ειλικρίνεια ότι θα μείνουμε όλοι οι Έλληνες μέσα όσο διάστημα χρειαστεί ώστε να παραμείνουμε ασφαλείς και να βοηθήσουμε τη χώρα μας αλλά και τους αγαπημένους μας γιαγιάδες παππούδες να είναι καλά. Να τα καθησυχάσετε και να τα βοηθήσετε να κατανοήσουν ότι όλοι συμμετέχουμε με χαρά σε αυτή την προσπάθεια και ακολουθούμε τις οδηγίες που δίνει το κράτος. Επιστρατεύοντας τη φαντασία σας μπορεί να ανακαλύψετε πολλές δραστηριότητες με τις οποίες θα διασκεδάσετε και οι ίδιοι μαζί με τα παιδιά όπως κατασκευές, χορό, μαγείρεμα, μουσική, ασκήσεις γυμναστικής, διάβασμα βιβλίων, τακτοποίηση φωτογραφιών, ζωγραφική, κουκλοθέατρο κλπ. Για τα μεγαλύτερα παιδιά ιδιαίτερη θέση στις προτιμήσεις τους για ψυχαγωγία αποτελούν τα ηλεκτρονικά. Δώστε τους τη δυνατότητα να ασχολούνται ορίζοντας από κοινού με αυτά κάποιο πλαίσιο ενασχόλησης . Η καθημερινή άθληση με χώρο δράσης το μπαλκόνι, την αυλή, την βεράντα, τον κήπο είναι αναγκαία για να εκτονώσουν την ενέργεια αλλά και το άγχος τους. Είναι ευκαιρία να αποκτήσουν συνήθειες υγιεινής, να μάθουν να τακτοποιούν τον χώρο τους, να συμμετέχουν στην κουζίνα και άλλα που πασχίζατε να κατακτήσουν χωρίς αποτέλεσμα. Αυτές τις παράξενες και πρωτόγνωρες συνθήκες που ζούμε ας τις αντιμετωπίσουμε σαν ευκαιρία να συνδεθούμε με τα παιδιά μας.
Τα ζευγάρια αναλαμβάνουν πολλές ευθύνες και ως εργαζόμενοι και ως γονείς με αποτέλεσμα να παραμελούν την προσωπική τους σχέση. Μπορεί να αναζωογονηθεί η ερωτική ζωή των ζευγαριών;
Για πολλά ζευγάρια αυτή περίοδος μπορεί να αποδειχθεί ως θετική εμπειρία παρά το γεγονός ότι δεν είχαμε τη δυνατότητα να προετοιμαστούμε για το τσουνάμι των αλλαγών. Τα ζευγάρια κατακλύζονται από αγωνία, ανασφάλεια, άγχος θλίψη. Προβληματίζονται, τι θα συμβεί, θα νοσήσουμε, τι θα γίνει με την εργασία μας, με τα οικονομικά μας, με τους δικούς μας ανθρώπους. Ο κορωνοϊός και οι επιπτώσεις του κυριαρχούν στις καθημερινές συζητήσεις των ζευγαριών. Η πολυήμερη υποχρεωτική συνύπαρξη με το σύντροφο προκαλεί διάφορα συναισθήματα και αναδύονται οι δυσκολίες που ενδεχομένως προυπήρχαν αλλά είχαν θάψει με προσοχή πίσω από τις καθημερινές υποχρεώσεις. Η εγγύτητα αποτελεί τεράστια πρόκληση. Οι συμπεριφορές του συντρόφου μπαίνουν στο μικροσκόπιο πως τρώει, πως κοιμάται, πως φέρεται, πως λειτουργεί, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες κλπ. Αυτά πυροδοτούν εντάσεις, σχόλια, απόσταση. Θα δοκιμαστούν περισσότερο τα ζευγάρια τα οποία δεν έχουν γερές βάσεις. Για όλα όμως τα ζευγάρια είναι μια μεγάλη πρόκληση να ξανασυναντηθούν και να ξαναγνωριστούν. Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν. Όμως μπορούν να το δουν σαν ευκαιρία να έλθουν κοντά και να αναθερμάνουν τη σχέση η οποία λόγω έλλειψης χρόνου και επικοινωνίας εμφάνισε σημάδια αποξένωσης. Χρειάζεται καλή θέληση, υπομονή και σεβασμός του ενός προς τον άλλο. Να συζητούν και να μοιράζονται τα συναισθήματά τους και να συζητούν τυχόν διαφωνίες τους. Να δέχεται καθένας τις ανάγκες του άλλου, να συμφωνήσουν από κοινού τον επιμερισμό της ενασχόλησης με τα παιδιά τους αλλά και τις υποχρεώσεις του νοικοκυριού. Να ελέγξουν το άγχος τους. Ας δώσουν χρόνο στη σχέση τους κάνοντας μαζί πράγματα όπως να γελάσουν, να δουν μια ταινία, να ακούσουν μουσική, να χορέψουν, να αθληθούν παρέα, να διαβάσουν ένα βιβλίο και να μοιραστούν τις σκέψεις τους κλπ. Η σεξουαλική επαφή είναι απαραίτητο συστατικό κάθε σχέσης. Φυσικά αυτή την περίοδο πολλά ζευγάρια αναφέρουν ότι η ερωτική επιθυμία δεν είναι στα ύψη και επιπλέον υπάρχουν και τα παιδιά στο σπίτι. Το σεξ όμως είναι τρόπος έκφρασης, σύνδεσης επικοινωνίας και εκτός των άλλων είναι αγχολυτικό. Είναι σίγουρο ότι θα βρουν χρόνο. Η κρίση αυτή μπορεί να μας κάνει πιο δυνατούς να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, τα θέλω μας, τις αξίες μας, να ιεραρχήσουμε τις ανάγκες μας, να δούμε καλύτερα το συνοδοιπόρο της ζωής μας και να προχωρήσουμε μαζί. Το σπίτι μας δεν είναι φυλακή, είναι το καταφύγιό μας. Θυμηθείτε οι δυο μαζί μπορείτε καλύτερα να αντιμετωπίσετε κάθε τι.
