Μπορεί ένα φάρμακο που αντιμετωπίζει τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλες παθήσεις να αποδειχθεί ένας ισχυρός σύμμαχος στη διαχείριση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης; Αυτό υποστηρίζει νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο Molecular Psychiatry, σύμφωνα με την οποία ένα αντιφλεγμονώδες φάρμακο μπορεί να στοχεύσει αποτελεσματικά το δυσκολότερο σύμπτωμα της ψυχικής διαταραχής, την έλλειψη κινήτρων, βελτιώνοντας την κατάσταση των ανθρώπων που υποφέρουν από κατάθλιψη.
Η έλλειψη κινήτρων αποτελεί ένα από τα κυριότερα και πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμα συμπτώματα της κατάθλιψης κι έχει συνδεθεί εδώ και χρόνια με λιγότερο αποτελεσματική θεραπεία, μειωμένη ποιότητα ζωής και αυξημένο κίνδυνο αυτοχειρίας.
Ο ρόλος της φλεγμονής στην κατάθλιψη
Οι επιστημονικές έρευνες αποκαλύπτουν σταδιακά όλο και περισσότερα στοιχεία αναφορικά με τις πιθανές βιολογικές αιτίες της κατάθλιψης, με τη χρόνια φλεγμονή να αναδεικνύεται σε κορυφαίο παράγοντα κινδύνου. Η επίμονη φλεγμονή μπορεί να διαταράξει τα εγκεφαλικά κυκλώματα, που είναι ζωτικής σημασίας για τα κίνητρα και τη λήψη αποφάσεων, οδηγώντας στην έλλειψη ορμής που παρατηρείται συνήθως στα καταθλιπτικά άτομα. Η παρούσα μελέτη είναι η πρώτη που διερευνά τις επιδράσεις του αντιφλεγμονώδους φαρμάκου τόσο στη συμπεριφορά, όσο και στους εγκεφαλικούς δείκτες κινήτρων σε καταθλιπτικούς ασθενείς.
Στη μελέτη συμμετείχαν 42 ασθενείς με κατάθλιψη, που δεν λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή και οι οποίοι εμφάνιζαν αυξημένα επίπεδα φλεγμονής, όπως υποδεικνύεται από τα επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP άνω των 3 mg/L). Η CRP είναι ένα ευρέως διαθέσιμο τεστ που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της φλεγμονής και έχει καταστεί χρήσιμος δείκτης για την κατανόηση των βιολογικών βάσεων της κατάθλιψης.
Οι ερευνητές υπέθεσαν αυτός ο βιολογικός παράγοντας θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στη μειωμένη κινητοποίηση των ανθρώπων που εμφάνιζαν τόσο κατάθλιψη, όσο και υψηλή φλεγμονή. Για να ελεγχθεί αυτή η θεωρία, οι συμμετέχοντες έλαβαν τυχαία είτε μια εφάπαξ δόση του αντιφλεγμονώδους φαρμάκου, της ινφλιξιμάμπης (infliximab) που χορηγείται για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και άλλων φλεγμονωδών καταστάσεων, είτε εικονικό φάρμακο. Κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων της δοκιμής, η ερευνητική ομάδα αξιολόγησε τις αλλαγές στα κίνητρα των ασθενών, χρησιμοποιώντας διάφορα εργαλεία. Αυτά περιλάμβαναν εργασίες λήψης αποφάσεων με βάση την προσπάθεια, ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς και λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) για την παρατήρηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας.
Τα αποτελέσματα ήταν συναρπαστικά: Οι ασθενείς που έλαβαν το αντιφλεγμονώδες φάρμακο παρουσίασαν αξιοσημείωτη βελτίωση στα κίνητρα, επιδεικνύοντας μεγαλύτερη προθυμία να καταβάλουν προσπάθεια για την επίτευξη ανταμοιβών σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Αυτή η ενίσχυση των κινήτρων ήταν στενά συνδεδεμένη με τη μείωση της σηματοδότησης της TNF, της φλεγμονώδους οδού που στοχεύει το φάρμακο.
Οι απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου επιβεβαίωσαν τα ευρήματα, αποκαλύπτοντας αλλαγές στη δραστηριότητα σε βασικές περιοχές που σχετίζονται με τα κίνητρα, συμπεριλαμβανομένου του ραχιαίου προμετωπιαίου φλοιού, του κοιλιακού ραβδωτού σώματος και του κελύφους φακοειδούς πυρήνα. Αυτές οι περιοχές είναι κρίσιμες για την επεξεργασία της ανταμοιβής και τη λήψη αποφάσεων, με τη μελέτη να δείχνει ενισχυμένη λειτουργική συνδεσιμότητα μεταξύ τους μετά από τη θεραπεία με το φάρμακο.
Επανάσταση στην κατανόηση των βιολογικών ριζών της κατάθλιψης
Τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν, επομένως, ότι το εν λόγω φάρμακο μπορεί να αποκαταστήσει τη λειτουργία των δικτύων του εγκεφάλου που είναι ευαίσθητα στην ανταμοιβή, τα οποία συχνά αμβλύνονται σε ασθενείς με κατάθλιψη. Αυτή η διαπίστωση ανοίγει την πόρτα σε νέες, πιο αποτελεσματικές θεραπείες σε άτομα στα οποία η έλλειψη κινήτρων συνδέεται με χρόνια φλεγμονή.
«Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που αποκαλύπτει την επίδραση ενός αντιφλεγμονώδους φαρμάκου στα εγκεφαλικά κυκλώματα που σχετίζονται με τα κίνητρα», δήλωσε ο δρ. Michael Treadway, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Emory. «Είναι συναρπαστικό να βλέπουμε πώς η διαμόρφωση της φλεγμονής μπορεί να επηρεάσει άμεσα τα κίνητρα, ένα από τα πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμα συμπτώματα της κατάθλιψης».
«Αυτή η έρευνα παρέχει νέες ενδείξεις ότι οι αντιφλεγμονώδεις θεραπείες θα μπορούσαν να προσφέρουν μια νέα προσέγγιση στην αντιμετώπιση της έλλειψης κινήτρων που βιώνουν οι άνθρωποι με κατάθλιψη», πρόσθεσε ο δρ. Andrew Miller, καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Emory. «Στοχεύοντας τη φλεγμονή, αντιμετωπίζουμε όχι μόνο τη βιολογική βάση αυτών των συμπτωμάτων, αλλά προσφέρουμε νέες ελπίδες για πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές».
Η έρευνα αποτελεί ένα σημαντικό άλμα προς τα εμπρός στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η φλεγμονή επηρεάζει τον εγκέφαλο και προσφέρει ελπίδες για τη βελτίωση των κινήτρων και της ποιότητας ζωής των ασθενών με κατάθλιψη. Τα ευρήματα δείχνουν ένα μέλλον όπου οι θεραπείες της κατάθλιψης θα μπορούν να είναι περισσότερο εξατομικευμένες, εστιάζοντας στους συγκεκριμένους βιολογικούς παράγοντες που οδηγούν στα συμπτώματα του κάθε ασθενούς. Με συνεχή διερεύνηση, οι αντιφλεγμονώδεις θεραπείες μπορεί σύντομα να αποτελέσουν βασικό εργαλείο στη μάχη κατά της κατάθλιψης.
Κατάθλιψη: Μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και χωρίς ψυχοθεραπεία – Δείτε πώς
Κατάθλιψη: Βιταμίνη C, μαγνήσιο και άλλα 6 μικροθρεπτικά συστατικά που διώχνουν τη στενοχώρια
Πέντε ισχυρά αντιφλεγμονώδη που βελτιώνουν τη διάθεση και προστατεύουν καρδιά, αρθρώσεις και πεπτικό
