Η άσκηση συνήθως συστήνεται από τους ειδικούς για όσους ασθενείς πάσχουν από κατάθλιψη. Τι συμβαίνει όμως τον καιρό της πανδημίας και πως μπορεί να συσχετιστεί η αλλαγή της συχνότητας της σωματικής δραστηριότητας με την ψυχική υγεία; Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, η πανδημία επηρέασε αρνητικά τη σχέση άσκησης και ψυχικής υγείας, καθώς όσο η σωματική δραστηριότητα μειώθηκε, τα περιστατικά κατάθλιψης αυξήθηκαν κατακόρυφα.
Τα ευρήματα της μελέτης που πραγματοποιήθηκε σε φοιτητές πριν αλλά και κατά τη διάρκεια της πανδημίας έδειξαν ότι τα ημερήσια βήματα κατά μέσο όρο μειώθηκαν από περίπου 10 χιλιάδες σε μόλις 4.600 τη μέρα, ενώ η κατάθλιψη εκτοξεύθηκε στο 61% σε σύγκριση με το 32% πριν την πανδημία. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences και αποκάλυψε επίσης ότι ούτε όταν αυξήθηκε ελάχιστα η άσκηση βελτιώθηκε ουσιαστικά η ψυχική υγεία: «Ταυτόχρονα, τα αποτελέσματά μας δείχνουν σαφώς ότι όσοι εξακολούθησαν να ασκούνται κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν αυτοί που ήταν λιγότερο πιθανό να υποφέρουν από κατάθλιψη» συμπληρώνει η συν-συγγραφέας της έρευνας Sally Sadoff, αναπληρωτρια καθηγήτρια οικονομικών και στρατηγικής στο Rady School of Management του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο San Diego. Τόνισε επίσης ότι παρατηρήθηκε διαφορά 15 έως 18%στα ποσοστά κατάθλιψης μεταξύ των συμμετεχόντων που παρουσίασαν μεγάλες αλλαγές στην κινητικότητά τους, σε σύγκριση με εκείνους που διατήρησαν τις συνήθειές τους.
Η ίδια και οι συνεργάτες της στη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ και το Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με τα αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης μεταξύ των νέων ηλικίας 18-24 κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ποσοστά που είναι δύο φορές υψηλότερο σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό. Οι φοιτητές που συμμετείχαν στην έρευνα κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτηματολόγια σχετικά με την ευημερία τους και τη διαχείριση του χρόνου τους κατά τη διάρκεια ενός εξαμήνου. Από τον Μάρτιο έως τον Ιούλιο του 2020, τα ποσοστά κατάθλιψης αυξήθηκαν στα ύψη κατά 90%, σε σύγκριση με τα προ-πανδημικά επίπεδα.
Στη μελέτη συμμετείχαν εκατοντάδες φοιτητές των ΗΠΑ από τον Φεβρουάριο του 2019 έως τον Ιούλιο του 2020. Εκτός από τη συμπλήρωση των ερωτηματολογιών, οι φοιτητές φορούσαν φορητές συσκευές (Fitbits) που παρακολουθούσαν τη δραστηριότητά τους. Οι συμμετέχοντες του 2020 ξεκίνησαν να μελετούνται τον Φεβρουάριο και συνέχισαν ακόμα και αφού όλα τα μαθήματα του πανεπιστημίου μεταφέρθηκαν διαδικτυακά τον Μάρτιο και το πανεπιστήμιο αποθάρρυνε τους φοιτητές να επιστρέψουν στην πανεπιστημιούπολη.
Τα ευρήματα της έρευνας
Ο ύπνος των φοιτητών αυξήθηκε κατά 25 έως 30 λεπτά κάθε βράδυ, ενώ, όπως είναι προφανές, ο χρόνος που αφιερώθηκε στην κοινωνικοποίηση των φοιτητών μειώθηκε περισσότερο από το μισό (λιγότερο από 30 λεπτά την ημέρα) ενώ παράλληλα ο χρόνος που περνούσαν μπροστά από μία οθόνη υπερδιπλασιάστηκε σε πέντε ή περισσότερες ώρες την ημέρα. Οι ερευνητές ακόμα διαπίστωσαν ότι η μείωση της σωματικής άσκησης κατά τη διάρκεια του κορωνοϊού συσχετίστηκε με υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης. Όσοι μείωσαν τη σωματική άσκηση κατά 1 ή 2 ώρες τη μέρα διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ οι συμμετέχοντες που μπόρεσαν να διατηρήσουν τις καθημερινές τους συνήθειες είχαν τον χαμηλότερο κίνδυνο.
Το πείραμα μέσα στο πείραμα
Προκειμένου να διαπιστώσουν εάν κάποια παρέμβαση στην σωματική άσκηση μπορούσε να αλλάξει την κατάσταση της ψυχικής τους υγείας, οι ερευνητές εφάρμοσαν ένα τυχαίο πείραμα. Στους μισούς συμμετέχοντες δώθηκε κίνητρο να περπατήσουν τουλάχιστον 10.000 βήματα την ημέρα για δύο εβδομάδες. Η αλλαγή αυτή αύξησε σημαντικά τα βήματα κατά περίπου 2.300 βήματα την ημέρα αλλά και τη σωματική δραστηριότητα κατά σχεδόν 40 λεπτά την ημέρα, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους μισούς συμμετέχοντες. Όμως, η άσκηση δε λειτούργησε βελτιωτικά για την ψυχική υγεία αλλά ούτε ενθάρρυνε τους φοιτητές να συνεχίσουν να ασκούνται με τις δύο εβομάδες της πειραματικής διαδικασίας.
«Η σωματική άσκηση μπορεί να σχετίζεται με άλλες συμπεριφορές του τρόπου ζωής των φοιτητών, όπως τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις», καταλήγουν οι συγγραφείς. «Θα μπορούσε επίσης να συμβαίνει το εξής: η σχέση μεταξύ σωματικής άσκησης και κατάθλιψης να καθοδηγείται περισσότερο από την ψυχική υγεία σε σχέση με τις συνήθειες του τρόπου ζωής». Συμπερασματικά, σίγουρα χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να βελτιωθεί και η ψυχική υγεία αλλά και η σωματική κατά τη διάρκεια έντονου άγχους όπως είναι αυτή της πανδημίας.
Διαβάστε επίσης
Κατάθλιψη: Πέντε ερωτήσεις αποκαλύπτουν αν πάσχετε – Όλα τα συμπτώματα
Άγχος και κατάθλιψη: Το απροσδόκητο σημείο του σώματος που τα ανιχνεύει