Στον ταχέως εξελισσόμενο κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε, ένα είναι το σίγουρο: Η ζωή και η καθημερινότητά μας κυριαρχούνται από τις οθόνες. Τις χρησιμοποιούμε πλέον σχεδόν για όλα: Για τη δουλειά, την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία, τις αγορές μας. Κι ενώ η δυνατότητα να ολοκληρώνουμε πλήθος εργασιών μέσα από μια οθόνη μας διευκολύνει με πολλούς τρόπους, έχει και μειονεκτήματα. Ένα από τα σημαντικότερα είναι η ψηφιακή καταπόνηση των ματιών μας από την υπερέκθεση σε αυτήν.
Όπως αναφέρει σε άρθρο της στο The Conversation η Daniela Oehring, αναπληρώτρια καθηγήτρια οπτομετρίας στο Πανεπιστήμιο του Plymouth, η ψηφιακή καταπόνηση των ματιών εξελίσσεται σε ένα «αθόρυβο», παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, επηρεάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους. Η ειδικός εξηγεί ότι η παρατεταμένη έκθεση στην οθόνη έχει ως αποτέλεσμα τα μάτια μας να υφίστανται αυξανόμενη πίεση, οδηγώντας σε δυσφορία και πιθανά μακροπρόθεσμα προβλήματα.
Ο αυξανόμενος αντίκτυπος της ψηφιακής καταπόνησης των ματιών
Πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν ότι έως και το 50% των χρηστών ηλεκτρονικών υπολογιστών βιώνουν καταπόνηση των ματιών. Η κατάσταση αυτή εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως ξηρότητα, ερεθισμό, κνησμό, κάψιμο και θολή ή ακόμη και διπλή όραση. Πέρα από την απλή δυσφορία, τα συμπτώματα αυτά μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά την παραγωγικότητα και την ποιότητα ζωής.
Η πανδημία της COVID-19 έπαιξε το δικό της ρόλο στο πρόβλημα. Ο εγκλεισμός ανάγκασε τους ανθρώπους να περνούν περισσότερο χρόνο από ποτέ μπροστά από οθόνες, με αποτέλεσμα η συχνότητα εμφάνισης οφθαλμικών παθήσεων και διαταραχών της όρασης να έχει αυξηθεί κατακόρυφα.
Πώς οι οθόνες επηρεάζουν τα μάτια μας
Τι ακριβώς συμβαίνει, όμως, στα μάτια μας όταν περνάμε ώρες κοιτάζοντας μια οθόνη; Η απάντηση βρίσκεται στις περίπλοκες λειτουργίες του οπτικού μας συστήματος:
- Μειωμένη κίνηση των βλεφάρων: Ο ρυθμός με τον οποίο ανοιγοκλείνουμε τα βλέφαρά μας μειώνεται, οδηγώντας σε ξηρότητα και ερεθισμό.
- Διαρκής κοντινή εστίαση: Τα μάτια μας καταπονούνται στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν παρατεταμένη εστίαση σε κοντινά αντικείμενα, αντιμετωπίζοντας δυσφορία και κόπωση.
- Εργονομικές προκλήσεις: Η κακή στάση του σώματος, η ακατάλληλη τοποθέτηση της οθόνης και ο ανεπαρκής φωτισμός επιδεινώνουν περαιτέρω την καταπόνηση των ματιών.
Παρά τη δημοφιλή πεποίθηση, το μπλε φως των οθονών δεν είναι ο κύριος ένοχος για την ψηφιακή καταπόνηση των ματιών. Μπορεί να συμβάλλει στην κόπωση και να διαταράξει τα πρότυπα ύπνου, δεν υπάρχουν όμως επαρκή στοιχεία που να υποστηρίζουν το ενδεχόμενο μόνιμης βλάβης των ματιών. Το πραγματικό πρόβλημα σχετίζεται με την παρατεταμένη εστίαση σε κοντινή απόσταση, την κακή εργονομία και τη μειωμένη κίνηση των βλεφάρων.
Τα tips μιας ειδικού για να προστατεύσετε την όρασή σας
Ευτυχώς, υπάρχουν αρκετοί αποτελεσματικοί τρόποι για να μετριάσετε την ψηφιακή καταπόνηση των ματιών. Ένας συνδυασμός αλλαγών στη συμπεριφορά, πρακτικών προσαρμογών και επαγγελματικών παρεμβάσεων μπορεί να βοηθήσει στη διασφάλιση της οφθαλμικής υγείας:
1. Ακολουθήστε τον κανόνα 20-20-20
Μια απλή, αλλά αποτελεσματική κατευθυντήρια γραμμή είναι ο κανόνας 20-20-20: Κάθε 20 λεπτά, κάντε ένα διάλειμμα 20 δευτερολέπτων και κοιτάξτε κάτι σε απόσταση 20 μέτρων. Αυτή η άσκηση επιτρέπει στους μυς των ματιών σας να χαλαρώσουν, μειώνοντας την καταπόνηση. Τα συχνά διαλείμματα είναι, δίχως αμφιβολία, ευεργετικά για τα μάτια σας.
2. Βελτιστοποιήστε το περιβάλλον σας
Η διαμόρφωση του χώρου εργασίας σας παίζει καθοριστικό ρόλο στην άνεση των ματιών. Εξετάστε τις ακόλουθες προσαρμογές:
- Φωτισμός: Χρησιμοποιήστε ρυθμιζόμενες λάμπες, για να κατευθύνετε το φως μακριά από τα μάτια σας, μειώνοντας την αντανάκλαση.
- Υγρασία και ποιότητα αέρα: Ένας καθαριστής αέρα απομακρύνει τους ερεθιστικούς παράγοντες που μεταφέρονται με τον αέρα.
- Τοποθέτηση οθόνης: Τοποθετήστε την οθόνη σας στο ύψος του χεριού σας και ελαφρώς κάτω από το επίπεδο των ματιών για να μειώσετε την καταπόνηση του αυχένα.
3. Εργονομικές ρυθμίσεις
Η σωστή στάση του σώματος μπορεί να μειώσει σημαντικά την ταλαιπωρία. Βεβαιωθείτε ότι η καρέκλα σας υποστηρίζει επαρκώς τη μέση σας και αυξήστε τα μεγέθη των γραμματοσειρών, για να ελαχιστοποιήσετε το αλληθώρισμα.
4. Αναζητήστε επαγγελματική φροντίδα
Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, η επίσκεψη σε έναν ειδικό είναι ζωτικής σημασίας. Ο οφθαλμίατρος μπορεί να εντοπίσει υποκείμενα ζητήματα, όπως διαθλαστικά σφάλματα ή ξηροφθαλμία και να συστήσει στοχευμένες θεραπείες, από εξειδικευμένα γυαλιά μέχρι συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Καθώς οι οθόνες είναι πλέον ένα αναπόφευκτο μέρος της καθημερινότητάς μας, η λήψη προληπτικών μέτρων για την προστασία της όρασής μας είναι απαραίτητη. Αναγνωρίζοντας τα σημάδια της ψηφιακής καταπόνησης των ματιών, εφαρμόζοντας προληπτικές στρατηγικές και αναζητώντας έγκαιρα επαγγελματική φροντίδα, μπορούμε να διατηρήσουμε καθαρή και άνετη όραση.
Διαβάστε επίσης
Όραση: Η μία επιπλέον ώρα που αυξάνει τον κίνδυνο να βάλουμε γυαλιά μυωπίας
Όραση: Οι τιμές χοληστερόλης που αποκαλύπτουν τον κίνδυνο εκφύλισης ωχράς κηλίδας
