Μια νέα καναδική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Brain Medicine, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη συσσώρευση τοξικών μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Οι επιστήμονες επισημαίνουν πώς η κατανάλωση νερού από πλαστικό μπουκάλι (εμφιαλωμένου) αποτελεί μία από τις κύριες πηγές έκθεσης, προτείνοντας τη μετάβαση σε νερό βρύσης (φιλτραρισμένο αν χρειάζεται) ως σημαντικό μέτρο μείωσης των πλαστικών σωματιδίων στον οργανισμό.
Τι συμβαίνει με τα μικροπλαστικά σωματίδια;
Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, η μετάβαση από το εμφιαλωμένο σε νερό βρύσης θα μπορούσε να ελαχιστοποιήσει την κατανάλωση μικροπλαστικών κατά σχεδόν 90%, περιορίζοντας την έκθεση από περίπου 90.000 σωματίδια σε μόλις 4.000. Η συμβουλή αυτή ακολουθεί μια ανησυχητική έκθεση που αποκαλύπτει ότι ορισμένοι ανθρώπινοι εγκέφαλοι περιέχουν έως και 7 γραμμάρια πλαστικού -ποσότητα αντίστοιχη με ένα μικρό πλαστικό κουτάλι.
Παράλληλα, αμερικανικές έρευνες έδειξαν ότι ασθενείς με άνοια εμφάνιζαν 3 έως 5 φορές υψηλότερες συγκεντρώσεις μικροπλαστικών, συγκριτικά με υγιή άτομα. Παρότι δεν έχει επιβεβαιωθεί αιτιώδης σχέση μεταξύ της έκθεσης σε μικροπλαστικά και των νευροεκφυλιστικών παθήσεων, υποδηλώνεται μια ανησυχητική συσχέτιση.
Τα μικροπλαστικά (με διαστάσεις έως και δύο μικρομέτρων) βρίσκονται παντού –στο νερό, τα τρόφιμα και ακόμη και στον αέρα. Καθώς τα πλαστικά προϊόντα αποσυντίθενται, τα σωματίδια αυτά εισέρχονται στο περιβάλλον και τελικά στον ανθρώπινο οργανισμό.
Ο Dr. Brandon Luu, συν-συγγραφέας της έκθεσης και ειδικευόμενος παθολόγος στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, τόνισε τις επιπτώσεις του εμφιαλωμένου νερού: «Μόνο αυτό μπορεί να εκθέσει τα άτομα σε σχεδόν τόσα μικροπλαστικά σωματίδια ετησίως όσα λαμβάνονται μέσω της κατάποσης και της εισπνοής από όλες τις άλλες πηγές συνδυαστικά. Η μετάβαση στο νερό βρύσης θα μπορούσε να μειώσει δραστικά αυτή την έκθεση».
Ποιες είναι οι άλλες πηγές μικροπλαστικών που εξετάστηκαν;
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι προϊόντα, όπως τα πλαστικά φακελάκια τσαγιού και τα δοχεία τροφίμων που θερμαίνονται μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την πρόσληψη πλαστικών σωματιδίων. Ο Dr. Luu, πρόσθεσε ότι «το μαγείρεμα του φαγητού σε πλαστικά δοχεία στον φούρνο μικροκυμάτων απελευθερώνει υψηλές ποσότητες μικροπλαστικών. Ως ασφαλέστερες εναλλακτικές προτείνονται τα γυάλινα και ανοξείδωτα δοχεία αποθήκευσης τροφίμων».
Τελικά, πόσο επικίνδυνα είναι τα μικροπλαστικά για τον εγκέφαλο;
Προηγούμενη μελέτη του Πανεπιστημίου του Νέου Μεξικού, που δημοσιεύθηκε στο Nature Medicine, ανέλυσε δείγματα εγκεφαλικού ιστού 52 ανθρώπων που απεβίωσαν το 2016 και 2024. Τα ευρήματα αποκάλυψαν αύξηση κατά 50% στα επίπεδα μικροπλαστικών στον εγκέφαλο μέσα σε αυτά τα χρόνια, αντικατοπτρίζοντας την επιδεινούμενη περιβαλλοντική ρύπανση. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν υψηλότερες συγκεντρώσεις πλαστικών σωματιδίων στους εγκεφάλους ατόμων με άνοια, συγκριτικά με τα υγιή άτομα.
Παρότι δεν υπάρχουν ακόμη σαφή δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι τα μικροπλαστικά συμβάλλουν άμεσα στην ανάπτυξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών, ο Dr. Nicholas Fabiano, Ψυχίατρος στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα, χαρακτήρισε τον πολλαπλασιασμό αυτών των σωματιδίων στον εγκέφαλο -μέσα σε μόλις οκτώ χρόνια -ως «ιδιαίτερα ανησυχητικό». Τα μικροπλαστικά έχουν την ικανότητα να διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, έναν ζωτικό μηχανισμό προστασίας του εγκεφάλου από τοξικές ουσίες.
Πως μπορούμε να μειώσουμε την έκθεση στα μικροπλαστικά με μικρές αλλαγές;
Η αποφυγή των μικροπλαστικών αποτελεί πρόκληση αλλά υπάρχουν απλοί τρόποι για τη μείωση της πρόσληψής τους. Συγκεκριμένα, οι ειδικοί προτείνουν:
- Προτίμηση νερού βρύσης αντί του εμφιαλωμένου
- Αποφυγή χρήσης πλαστικών δοχείων για το μαγείρεμα ή την αποθήκευση τροφίμων
- Χρήση εναλλακτικών υλικών, όπως το γυαλί και ο ανοξείδωτος χάλυβας
Αν και η μακροπρόθεσμη επίδραση των μικροπλαστικών στην υγεία παραμένει υπό διερεύνηση, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η μείωση της έκθεσης μπορεί να περιορίσει πιθανούς κινδύνους. Ο συνεχώς αυξανόμενος όγκος πλαστικών στον πλανήτη μας καθιστά επιτακτική τη λήψη προληπτικών μέτρων για την προστασία τόσο της ανθρώπινης υγείας όσο και του περιβάλλοντος.
Παίζουν (και) με τα νεύρα μας τα μικροπλαστικά – Γιατί μας προκαλούν άγχος και κατάθλιψη
Εγκυμοσύνη: Μικροπλαστικά παντού, μέχρι τον πλακούντα – Ποια μωρά εκτίθενται περισσότερο
