Παρά το γεγονός ότι η οδοντόκρεμα βοηθά στην απομάκρυνση των «κακών» βακτηρίων και στην προστασία των δοντιών από την τερηδόνα, πρόσφατες έρευνες δείχνουν πως η χρήση της θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τα καλά βακτήρια που ζουν στο στόμα μας.
Το στοματικό μικροβίωμα δεν είναι μόνο υπεύθυνο για την καλή υγεία των δοντιών και των ούλων, αλλά και για τη γενικότερη υγεία του οργανισμού. Συμβάλλει στη ρύθμιση του pH του στόματος, στη διάσπαση των τροφών που καταναλώνουμε και στην παραγωγή φυσικών αντιμικροβιακών συστατικών που προστατεύουν από λοιμώξεις. Τρεις ειδικοί σε άρθρο τους στο The Conversation, η Δρ. Niamh Coffey, Καθηγήτρια στη Σχολή Οδοντιατρικής του Πανεπιστημίου Ιατρικής και Υγειονομικών Επιστημών RCSI, ο Δρ. Albert Leung, Καθηγητής και Επικεφαλής της Σχολής Οδοντιατρικής στο Royal College of Surgeons της Ιρλανδίας, και η Δρ. Isabel Olegário, Οδοντίατρος στο ίδιο Πανεπιστήμιο αναλύουν την επίδραση της οδοντόκρεμας στο μικροβίωμα του στόματος.
Όπως αναφέρουν, όταν η ισορροπία του μικροβιώματος διαταράσσεται, θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα, όπως η ανάπτυξη επιβλαβών βακτηρίων που συνδέονται με τερηδόνα και ουλίτιδα. Αυτή ανισορροπία στον πληθυσμό των βακτηρίων, γνωστή και ως δυσβίωση, είναι μια κατάσταση που μπορεί να αγνοείτε και η αιτία της να κρύβεται στα προϊόντα στοματικής υγιεινής που χρησιμοποιείτε.
Πώς επηρεάζει η οδοντόκρεμα τα βακτήρια του στόματος;
Η κύρια λειτουργία της οδοντόκρεμας δεν είναι να εξουδετερώνει τα βακτήρια αλλά να διαταράσσει το βιοφίλμ που επιτρέπει στα επιβλαβή βακτήρια να ευδοκιμήσουν. Το βούρτσισμα απομακρύνει μηχανικά αυτό το βιοφίλμ από τα δόντια και τα ούλα, ενώ τα λειαντικά της οδοντόκρεμας συμβάλλουν στην περαιτέρω διάσπασή του.
Πολλές οδοντόκρεμες περιέχουν φθόριο, το οποίο ενισχύει το σμάλτο των δοντιών και μειώνει τον κίνδυνο τερηδόνας, όμως δεν εξοντώνει τα βακτήρια αυτά. Επιπλέον, πολλές οδοντόκρεμες περιέχουν αντιβακτηριακές ουσίες, όπως το τρικλοζάνιο ή ο φθοριούχος κασσίτερος, που στοχεύουν στη μείωση των βακτηρίων. Ωστόσο, αυτή η μείωση αφορά όχι μόνο τα κακά βακτήρια αλλά και τα καλά, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την ισορροπία του μικροβιώματος και να δημιουργήσει προβλήματα.
Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι αντιβακτηριακές ουσίες μπορεί να σκοτώσουν και τα καλά βακτήρια, διαταράσσοντας τη φυσική άμυνα του στόματος και επιτρέποντας την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών. Το αποτέλεσμα είναι η δυσλειτουργία του μικροβιώματος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο για προβλήματα, όπως η τερηδόνα, η ουλίτιδα, ακόμη και σε πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως η περιοδοντολογική νόσος.
Πώς θα προστατευτούμε;
Η προστασία του στοματικού μικροβιώματος δεν απαιτεί να αλλάξουμε δραστικά την καθημερινή ρουτίνα φροντίδας των δοντιών. Αρχικά, σύμφωνα με τους τρεις ειδικούς, αντί να επιλέγουμε οδοντόκρεμες με δυνατές αντιβακτηριακές ουσίες, μπορούμε να προτιμούμε εκείνες που περιέχουν φυσικά συστατικά και είναι πιο ήπιες για το μικροβίωμα. Για παράδειγμα, κάποιες οδοντόκρεμες περιέχουν αργινίνη, ένα αμινοξύ που δημιουργεί ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον για τα καλά βακτήρια, γεγονός που μπορεί έμμεσα να περιορίσει την ανάπτυξη των παθογόνων.
Επιπλέον, ιδιαίτερα ευεργετικές είναι και οι οδοντόκρεμες με φθόριο, καθώς είναι απαραίτητο για την ενίσχυση του σμάλτου και την πρόληψη της τερηδόνας, χωρίς όμως πρόσθετα επιβλαβή συστατικά. Αντίθετα, προτιμήστε πιο «φιλικά» προς το μικροβίωμα συστατικά, όπως κάποια νέα προϊόντα με προβιοτικά και πρεβιοτικά, τα οποία προάγουν την ανάπτυξη των καλών βακτηρίων στο στόμα.
Επιπλέον, ένα πολύ σημαντικό βήμα είναι το καθάρισμα ανάμεσα στα δόντια. Η χρήση οδοντικού νήματος ή άλλων εργαλείων για τον καθαρισμό των ενδιάμεσων περιοχών των δοντιών είναι εξίσου σημαντική με το βούρτσισμα. Βοηθάει στην απομάκρυνση του πλάκας και του βιοφίλμ από μέρη που δεν φτάνει η οδοντόβουρτσα.
Τέλος, οι ειδικοί προτείνουν να μην το παρακάνουμε με το βούρτσισμα. Αν και το βούρτσισμα είναι βασικό για την υγιεινή του στόματος, το υπερβολικό βούρτσισμα ή η χρήση υπερβολικής δύναμης θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά το μικροβίωμα. Γι’ αυτό, είναι προτιμότερο να βουρτσίζουμε τα δόντια μας με ήπιες κινήσεις για 2 λεπτά, δύο φορές την ημέρα.
Στοματική υγεία: Πόσα αποκαλύπτουν τα ούλα για την υγεία μας – Οι ανησυχητικές αποχρώσεις
Χάνετε δόντια; Δείτε ποιος σοβαρός κίνδυνος υγείας σας απειλεί
Καλύτερη η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα έναντι της περιοδοντίτιδας
