Μια έρευνα σχετικά με τα αυτοάνοσα νοσήματα αποκαλύπτει ότι οι λανθασμένες διαγνώσεις είναι πολλές και επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ψυχική υγεία των ασθενών.
Πολλοί ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα έρχονται αντιμέτωποι με μια δυσάρεστη πραγματικότητα. Τα συμπτώματά τους δεν γίνονται πάντα αντιληπτά ως συμπτώματα μιας αυτοάνοσης νόσου και συχνά ακούν από τους γιατρούς ότι έχουν «ψυχοσωματικά» προβλήματα ή ότι «είναι όλα στο μυαλό τους». Η ερευνήτρια Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Cambridge, Melanie Sloan, αναδεικνύει αυτό το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλοί ασθενείς, σε άρθρο της στο The Conversation.
Η έρευνα που πραγματοποίησε μαζί με την ομάδα της, και βασίστηκε σε δεδομένα από περισσότερους από 3.000 ασθενείς, αποκάλυψε ότι η λάθος διάγνωση, εκτός από την καθυστέρηση στην αντιμετώπιση της ασθένειας, μπορεί να έχει σοβαρές ψυχολογικές συνέπειες για τους ασθενείς, επηρεάζοντας την ψυχική και σωματική τους υγεία για πολλά χρόνια.
Όταν η λανθασμένη διάγνωση πληγώνει
Όσοι είχαν διαγνωστεί λανθασμένα με ψυχική νόσο, ανέφεραν αισθήματα ντροπής, αυτο-αμφισβήτησης και κατάθλιψης. Μάλιστα, για κάποιους, η εμπειρία αυτή τους οδήγησε σε αυτοκτονικές σκέψεις ή ακόμα και απόπειρες αυτοκτονίας, αναφέρει η Δρ Sloan.
«Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, είναι η απώλεια εμπιστοσύνης στους γιατρούς», σχολιάζει η Sloan. Οι ασθενείς που νιώθουν ότι δεν γίνονται πιστευτοί, πολλές φορές, αποφεύγουν να ζητήσουν περαιτέρω ιατρικές συμβουλές, φοβούμενοι ότι θα βρεθούν ξανά αντιμέτωποι με την αμφισβήτηση και την αδιαφορία.
«Δεν μπορώ να ξεχάσω αυτά τα λόγια»
Το ψυχικό αποτύπωμα μιας τέτοιας εμπειρίας μπορεί να μείνει ανεξίτηλο. Σύμφωνα με την έρευνα, το 70% των ασθενών που είχαν λάβει διάγνωση ψυχοσωματικής διαταραχής εξακολουθούσαν να νιώθουν πληγωμένοι από αυτή την αντιμετώπιση, ενώ το 80% ανέφερε ότι η αυτοεκτίμησή τους είχε μειωθεί. Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία μιας γυναίκας, που αναφέρει η Sloan: «Ένας γιατρός μού είπε ότι προκαλώ εγώ τον πόνο μου. Δεν μπορώ να ξεχάσω αυτά τα λόγια. Το να μου λένε ότι το κάνω εγώ στον εαυτό μου με έκανε να νιώσω έντονο άγχος και κατάθλιψη».
Μια άλλη γυναίκα με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο θυμάται πως, όταν ήταν 16 ετών, ένας γιατρός τής είπε ότι είχε «πάρα πολλά συμπτώματα για να μην είναι υποχονδρίαση». Όπως εξήγησε, η διάγνωση αυτή είχε πολύ μεγάλο αντίκτυπο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς της και στην ψυχική της υγεία.
Γιατί συμβαίνει αυτό το λάθος
Οι γιατροί, φυσικά, δεν επιδιώκουν να κάνουν κακό στους ασθενείς τους. Στην πραγματικότητα, η διάγνωση των αυτοάνοσων νοσημάτων δεν είναι εύκολη. Πολλές φορές, οι ασθενείς εμφανίζουν μια σειρά από φαινομενικά ασύνδετα συμπτώματα, γεγονός που δυσκολεύει τον εντοπισμό του υποκείμενου προβλήματος.
Ένας επιπλέον παράγοντας που οδηγεί σε λάθος διάγνωση είναι η επικράτηση της αντίληψης ότι ένας μεγάλος αριθμός συμπτωμάτων μπορεί να αποτελεί ένδειξη ψυχοσωματικής διαταραχής. Αυτός ο ισχυρισμός, όμως, παραβλέπει το γεγονός ότι πολλά αυτοάνοσα νοσήματα χαρακτηρίζονται ακριβώς από ποικιλία και αστάθεια συμπτωμάτων.
Επιπλέον, επειδή τα αυτοάνοσα νοσήματα δεν φαίνονται πάντα ξεκάθαρα στις εξετάσεις, οι γιατροί μπορεί να θεωρήσουν τα συμπτώματα αόριστα ή «μη ξεκάθαρα». Εκφράσεις όπως «ο ασθενής αναφέρει ότι…» ή «δεν υπάρχουν ευρήματα» στις ιατρικές γνωματεύσεις κάνουν τους ασθενείς να νιώθουν ότι δεν τους πιστεύουν ή ότι τους απορρίπτουν.
Η έρευνα έδειξε ότι η σωστή αντιμετώπιση των ασθενών με αυτοάνοσα νοσήματα δεν περιορίζεται μόνο στη διάγνωση. Είναι εξίσου σημαντικό να νιώσει ο ασθενής ότι τον πιστεύουν και ότι ο γιατρός του δείχνει κατανόηση, καθώς αυτό μπορεί να έχε θετική επίδραση στην ψυχολογία του.
Οι ειδικοί προτείνουν να γίνεται έγκαιρη αξιολόγηση της πιθανότητας αυτοάνοσου νοσήματος όταν ο ασθενής παρουσιάζει ποικίλα συμπτώματα που δεν ταιριάζουν σε κάποια συγκεκριμένη πάθηση. Επίσης, είναι απαραίτητο να ακούν προσεκτικά τους ασθενείς, χωρίς προκαταλήψεις, και να χρησιμοποιούν εκφράσεις με περισσότερη ενσυναίσθηση, όπως «σε πιστεύω» ή «λυπάμαι για την ταλαιπωρία που έχεις περάσει». Τέλος, χρειάζεται να αποφεύγονται υποτιμητικές εκφράσεις στις γνωματεύσεις που κάνουν ακόμα πιο έντονο το αίσθημα απόρριψης των ασθενών.
Αυτοάνοσα Ρευματικά Νοσήματα: Πόσο επηρεάζουν τη γονιμότητα και την επιτυχία της εξωσωματικής
Αυτοάνοσα: Το εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης που φέρνει επανάσταση σε διάγνωση και θεραπεία
Αυτοάνοσα: Μελέτη χαρίζει ελπίδα για τη θεραπεία τους με μια εξέταση αίματος
