Επιστήμονες στην Ιαπωνία, από το Πανεπιστήμιο της Οσάκα, ανακάλυψαν ότι ένα συγκεκριμένο πρωτεϊνικό μόριο, με την ονομασία AP2A1, λειτουργεί σαν «διακόπτης» που καθορίζει αν ένα κύτταρο θα μείνει νέο ή θα γεράσει. Με άλλα λόγια, αν μειώσουμε αυτήν την πρωτεΐνη στα γερασμένα κύτταρα, τότε ξαναγίνονται νέα. Αντίθετα, αν την αυξήσουμε σε νεαρά κύτταρα, τότε γερνάνε πιο γρήγορα.
Τι είναι τα γερασμένα κύτταρα;
Όσο μεγαλώνουμε, τα κύτταρά μας διαιρούνται επανειλημμένα. Ωστόσο, κάποια στιγμή σταματούν να πολλαπλασιάζονται. Αυτά τα κύτταρα, γνωστά ως γερασμένα, δεν πεθαίνουν αλλά ούτε και λειτουργούν σωστά, προκαλώντας διάφορα προβλήματα στον οργανισμό. Γίνονται υπερβολικά μεγάλα, φτάνοντας μέχρι και έξι φορές το φυσιολογικό τους μέγεθος, ενώ παράλληλα παράγουν ουσίες που προκαλούν φλεγμονές, επιβαρύνοντας τους γύρω ιστούς. Αυτός ο μηχανισμός συμβάλλει στην ανάπτυξη σοβαρών ασθενειών, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, η αρθρίτιδα και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, επηρεάζοντας έτσι τη συνολική υγεία και την ποιότητα ζωής.
«Ακόμα δεν καταλαβαίνουμε πώς αυτά τα γερασμένα κύτταρα μπορούν να διατηρήσουν το τεράστιο μέγεθός τους», σχολιάζει ο επικεφαλής της έρευνας Pirawan Chantachotikul. «Μια ενδιαφέρουσα ένδειξη είναι ότι οι ιστοί του στρες είναι πολύ πιο παχείς στα γερασμένα κύτταρα από ό,τι στα νεαρά κύτταρα, υποδηλώνοντας ότι οι πρωτεΐνες σε αυτούς τους ινώδεις ιστούς βοηθούν στην υποστήριξη του μεγέθους τους».
Πώς η πρωτεΐνη AP2A1 επηρεάζει τη γήρανση
Οι Ιάπωνες επιστήμονες εξέτασαν κύτταρα του δέρματος και ανακάλυψαν ότι τα γερασμένα κύτταρα έχουν πολύ υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης AP2A1. Μέχρι τώρα, δεν είχαν συνδέσει τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη με την κυτταρική γήρανση. Όταν μείωσαν την πρωτεΐνη με μια ειδική τεχνική, τα κύτταρα ξανάνιωσαν. Συγκεκριμένα, μίκρυναν στο κανονικό τους μέγεθος, άρχισαν να διαιρούνται ξανά, ενώ οι δείκτες γήρανσης μειώθηκαν. Όταν αύξησαν την AP2A1 στα νεαρά κύτταρα, άρχισαν να γερνάνε πρόωρα. «Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι η έκφραση της AP2A1 ρυθμίζει την κατάσταση των κυττάρων μεταξύ γήρανσης και αναζωογόνησης», αναφέρουν οι ερευνητές.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Cellular Signalling, διαπίστωσε ότι η AP2A1 ρυθμίζει τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα συνδέονται με το περιβάλλον τους. Τα κύτταρα συνδέονται με το περιβάλλον τους μέσω δομών που ονομάζονται εστιακές συνδέσεις (focal adhesions). Στα γερασμένα κύτταρα, αυτές γίνονται ασυνήθιστα μεγάλες και δυσκίνητες. Η AP2A1 παίζει κεντρικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία.
Αυτή η ανακάλυψη ανοίγει τον δρόμο για νέες θεραπείες που μπορεί να στοχεύουν στην ανανέωση των κυττάρων. Αν οι επιστήμονες αναπτύξουν φάρμακα που μειώνουν την AP2A1, θα μπορούσαμε να επιβραδύνουμε τη γήρανση, να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με τα γερασμένα κύτταρα αλλά και να βελτιώσουμε τη διαδικασία επούλωσης πληγών. Από την άλλη πλευρά, η έρευνα τονίζει ότι τα γερασμένα κύτταρα έχουν και μια χρήσιμη πλευρά, αφού βοηθούν το σώμα να σταματάει την εξάπλωση καρκινικών κυττάρων. Άρα, μια πιθανή θεραπεία θα πρέπει να εξισορροπεί τη διαδικασία.
Διαβάστε επίσης
Το ζουμερό φρούτο που κρατά νέους τους μυς – Ποιοι ωφελούνται περισσότερο
Θέλετε να μάθετε πόσα χρόνια θα ζήσετε; Το σημείο του σώματος που κρύβει την απάντηση
Η υγιής γήρανση είναι στο χέρι μας – Το lifestyle της μακροζωίας αποκαλύπτει έρευνα σε 500.000 άτομα
