Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται αδιαμφισβήτητα από αλματώδη τεχνολογική πρόοδο και σημαντικές επιστημονικές εξελίξεις. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον δρ. Rob Galloway, σύμβουλο Επείγουσας Ιατρικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Brighton and Sussex NHS Trust, η χρήση των στατιστικών μέσων όρων για τη διάγνωση ενός ασθενούς αν και σέβεται τα επιστημονικά πρωτόκολλα, παραβλέπει την εξατομικευμένη φύση κάθε ασθενούς με κίνδυνο να γίνουν διαγνωστικά λάθη.
Ο δρ. Rob Galloway δίνει ένα παράδειγμα: Φανταστείτε ότι επισκέπτεστε το γιατρό με ανεξήγητη κόπωση. Η εξέταση αίματος δείχνει επίπεδο αιμοσφαιρίνης 139g/L – τιμή εντός του τυπικού εύρους αναφοράς 135-180g/L για τους άνδρες. Σας καθησυχάζουν ότι όλα είναι καλά. Τι γίνεται, όμως, αν ιδιοσυγκρασιακά το δικό σας συνηθισμένο επίπεδο αιμοσφαιρίνης είναι 150g/L; Αυτή η πτώση, αν και εξακολουθεί να είναι «φυσιολογική», σύμφωνα με το μέσο όρο, θα μπορούσε να υποδηλώνει κάποια νόσο όπως π.χ. πρώιμη νεφρική νόσο.
Μια πιο προηγμένη προσέγγιση, η Ιατρική Ακριβείας, προσπαθεί να γεφυρώσει αυτό το κενό, αξιοποιώντας τις γενετικές εξετάσεις, την τεχνητή νοημοσύνη και την εξατομικευμένη ανάλυση δεδομένων σύμφωνα με τον ειδικό. Η ιατρική ακριβείας λαμβάνει υπόψη τους μοναδικούς βιολογικούς δείκτες ενός ατόμου, τις γενετικές προδιαθέσεις και το ιστορικό υγείας του, με στόχο την προσαρμογή των θεραπειών και την ακριβέστερη πρόβλεψη των κινδύνων.
Μια πρόσφατη μελέτη από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, που δημοσιεύθηκε στο Nature, υπογραμμίζει τη σημασία της παρακολούθησης των προσωπικών τάσεων υγείας. Οι ερευνητές ανέλυσαν αποτελέσματα εξετάσεων αίματος 20 ετών από 12.000 υγιείς ενήλικες και ανακάλυψαν κάτι αξιοσημείωτο: Ο αριθμός αίματος κάθε ατόμου παρέμεινε σταθερός μέσα σε ένα στενό προσωπικό εύρος, που αναφέρεται ως «αιματολογικό σημείο ρύθμισης».
Οι επιπτώσεις είναι εξαιρετικής σημασίας:
- Ακόμη κι αν ένα αποτέλεσμα παραμένει εντός του τυπικού εύρους αναφοράς, μια μετατόπιση από το δικό σας βασικό σημείο αναφοράς θα μπορούσε να υποδηλώνει μια αναδυόμενη ασθένεια.
- Ένας αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων που αυξάνεται -ενώ εξακολουθεί να βρίσκεται εντός των «φυσιολογικών» ορίων- συνδέθηκε με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου εντός 1 έτους.
- Μικρές διακυμάνσεις στα επίπεδα αιμοσφαιρίνης, ακόμη και εντός του «μέσου» εύρους, συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου κατά την επόμενη δεκαετία.
Το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης
Όπως υποστηρίζει ο δρ. Galloway, η απομάκρυνση από τους πληθυσμιακούς μέσους όρους και η εστίαση στην εξατομικευμένη παρακολούθηση δεδομένων θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς να διαγνώσουν πολλές ασθένειες στα πρώτα, πιο θεραπεύσιμα στάδιά τους. Αυτό θα μπορούσε, επιπλέον, να μειώσει τις περιττές ιατρικές παρεμβάσεις, αποτρέποντας την υπερδιάγνωση και το άσκοπο άγχος.
Ο δρ. Rob Galloway
Μέχρι η ιατρική ακριβείας να γίνει κυρίαρχη, δείτε πώς μπορείτε να πάρετε στα χέρια σας τον έλεγχο της υγείας σας:
1. Παρακολουθήστε τα αποτελέσματα των αιματολογικών σας εξετάσεων με την πάροδο του χρόνου. Μην εστιάζετε μόνο στο στις «φυσιολογικές» τιμές – αναζητήστε τάσεις και αλλαγές.
2. Ζητήστε εξετάσεις παρακολούθησης. Εάν ο γιατρός σας αναφέρει ένα «ελαφρώς χαμηλό» ή «ελαφρώς υψηλό» αποτέλεσμα, ζητήστε άλλη μια εξέταση σε λίγους μήνες, για να ελέγξετε τα μοτίβα.
3. Μην πανικοβάλλεστε για μικρές ανωμαλίες. Ένα αποτέλεσμα εκτός του εύρους αναφοράς του πληθυσμού μπορεί να είναι απολύτως φυσιολογικό για εσάς.
Καθώς η έρευνα εξελίσσεται, η εξατομικευμένη ιατρική και η ιατρική ακριβείας θα φέρουν επανάσταση στην υγειονομική περίθαλψη, καθιστώντας τις διαγνώσεις πιο ακριβείς και τις θεραπείες πιο αποτελεσματικές. Μέχρι τότε, ο δρ. Galloway προτείνει να διασφαλίσετε ότι τα προσωπικά σας δεδομένα υγείας χρησιμοποιούνται με τον πιο ουσιαστικό τρόπο – διότι όταν πρόκειται για την ευημερία σας, το «φυσιολογικό» δεν είναι πάντα αρκετά καλό.
Διαβάστε επίσης
Εξετάσεις αίματος: Ο παράγοντας που μπορεί να αλλοιώσει τα αποτελέσματα
Οστεοαρθρίτιδα γόνατος: Καινοτόμο τεστ αίματος κάνει διάγνωση 8 χρόνια νωρίτερα
Καρκίνος – Διάγνωση: Νέο υπερευαίσθητο τεστ ανιχνεύει «παν-καρκινικό» βιοδείκτη σε μισή σταγόνα αίμα
