Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς σημειώνεται μια ανησυχητική αύξηση των νευρολογικών προβλημάτων στη γενιά Z, η οποία φαίνεται να σχετίζεται με τη χρήση ασύρματων ακουστικών. Ειδικότερα, οι συσκευές με πλήρη ηχομόνωση, οι οποίες μειώνουν την εξωτερική ηχορύπανση, θεωρούνταν αρχικά πιο ασφαλείς, καθώς οι χρήστες δεν είχαν την ανάγκη να ανεβάσουν την ένταση της μουσικής ή των podcasts που άκουγαν.
Σύμφωνα με ακουολόγους του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Αγγλίας (NHS), τα περιστατικά νέων με προβλήματα ακοής έχουν αυξηθεί σημαντικά, μέσα σε λίγους μόνο μήνες. Ωστόσο, οι εξετάσεις έδειξαν ότι η ακοή τους είναι φυσιολογική. Αντιθέτως, το πρόβλημα εντοπίζεται στη νευρολογική επεξεργασία ήχου, καθώς ο εγκέφαλός τους δυσκολεύεται να επεξεργαστεί και να διαφοροποιήσει τα ηχητικά ερεθίσματα.
Τι συμβαίνει τελικά και ποια είναι η κρίσιμη ηλικία
Το φαινόμενο είναι γνωστό ως «Διαταραχή Ακουστικής Επεξεργασίας» (Auditory Processing Disorder -APD). Πρόκειται για μια κατάσταση που καθιστά πολύ δύσκολη την παρακολούθηση διαλόγων σε τηλεοπτικές εκπομπές ή ταινίες, όπου συχνά συνυπάρχουν μουσική υπόκρουση ή ηχητικά εφέ. Η δυσκολία δεν περιορίζεται μόνο στον τομέα της ψυχαγωγίας αλλά επηρεάζει και την καθημερινή επικοινωνία, καθώς οι άνθρωποι με ΔΑΕ δυσκολεύονται να κατανοήσουν γρήγορους ομιλητές ή άτομα με έντονες προφορές.
Για πολύ καιρό, η ΔΑΕ ήταν συνδεδεμένη με παιδικές εγκεφαλικές βλάβες, μολύνσεις του αυτιού ή κάποιο ελαττωματικό γονίδιο. Όμως, οι ειδικοί πιστεύουν ότι η χρήση των ακουστικών ενδέχεται να συμβάλλει στην εμφάνισή της. Όπως επισημαίνει η Claire Benton, Αντιπρόεδρος της Βρετανικής Ακαδημίας Ακοολογίας (BAA), «η πλήρης ηχομόνωση που προσφέρουν αυτά τα ακουστικά αποκλείει τους καθημερινούς ήχους, όπως ο θόρυβος ενός τρένου ή τα ηχητικά σήματα των αυτοκινήτων. Αυτό προκαλεί μια σταδιακή εξασθένηση της ικανότητας του εγκεφάλου να φιλτράρει τους περιττούς ήχους. Το φαινόμενο δημιουργεί ένα “ψευδές περιβάλλον”, στο οποίο ο χρήστης ακούει μόνο ό,τι επιθυμεί, χωρίς να χρειάζεται ο εγκέφαλος να αναγνωρίσει και να φιλτράρει άλλους ήχους».
Σύμφωνα με την Claire Benton, οι σύνθετες, υψηλού επιπέδου δεξιότητες ακρόασης του εγκεφάλου ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους προς τα τέλη της εφηβείας. Αυτό σημαίνει ότι η χρήση ηχομονωτικών ακουστικών κατά την παιδική ή και εφηβική ηλικία, μπορεί να καθυστερήσει ελαφρώς την ανάπτυξη της ικανότητας επεξεργασίας της ομιλίας και του θορύβου.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις τόσο σε προσωπικό όσο και συστημικό επίπεδο
Υπάρχει πληθώρα επιλογών στο λιανεμπόριο όσον αφορά τα ασύρματα ακουστικά, τα οποία προσφέρουν μείωση ή και ακύρωση των εξωτερικών θορύβων. Το πρόβλημα γίνεται πιο σύνθετο, όταν τα άτομα με ΔΑΕ, χρειάζονται ιατρική φροντίδα.
Για παράδειγμα, στο Royal National ENT and Eastman Hospital στο Βόρειο Λονδίνο, η αναμονή για μια εξέταση ΔΑΕ μπορεί να φτάσει και τους εννέα μήνες. Οι επαγγελματίες υγείας αποδίδουν αυτή τη καθυστέρηση στο γεγονός ότι οι εξετάσεις διαρκούν έως δύο ώρες η κάθε μία και απαιτούν πρόσθετες πληροφορίες. Επιπλέον, σε έρευνα του 2024 που διεξήχθη σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο από την BAA και την ENT UK (επαγγελματικός φορέας που εκπροσωπεί τη χειρουργική του αυτιού, μύτης και λαιμού), διαπιστώθηκε ότι μόλις το 4% των ακουολόγων θεωρούν ότι είναι καλά ενημερωμένοι για την ΔΑΕ.
Η σχέση της με τη ΔΕΠΥ
Οι μέθοδοι που ακολουθούνται για την θεραπεία της ΔΑΕ ποικίλλουν. Συχνά, περιλαμβάνουν την επανέκθεση των αυτιών και του εγκεφάλου σε περιβάλλον θορύβου μέσω εφαρμογών, μικροφώνων και ακουστικών βαρηκοΐας, ώστε να «εκπαιδευτεί» ξανά στην επεξεργασία των λέξεων.
Σύμφωνα με το NHS, ο ακριβής αριθμός των παιδιών με ΔΑΕ παραμένει άγνωστος. Οι εκτιμήσεις, βέβαια, από όλο τον κόσμο δείχνουν ότι το 3-5% των παιδιών έχουν ΔΑΕ σε κάποιον βαθμό.
Από την άλλη πλευρά, συχνά συγχέεται με τη ΔΕΠΥ, καθώς ανιχνεύονται επικαλυπτόμενα συμπτώματα -υπάρχουν όμως βασικές διακρίσεις. Έχει διαπιστωθεί ότι τα παιδιά με ΔΑΕ έχουν δυσκολίες, οι οποίες σχετίζονται αποκλειστικά με τον ήχο (π.χ. δυσκολεύονται να μάθουν τραγούδια ή να εντοπίσουν την πηγή ενός ήχου), ενώ η ΔΕΠΥ προκαλεί πιο γενικές διαταραχές (δυσκολεύονται τόσο σε ακουστικές όσο και γραπτές εργασίες). Παρά τη διαφορά αυτή, δεδομένου ότι η ΔΑΕ μπορεί να επηρεάσει την προσοχή και τις εκτελεστικές λειτουργίες των παιδιών, οι δύο καταστάσεις είναι συχνά αρκετά δύσκολο να διαχωριστούν.
Οι γονείς με αυτή την βλαβερή συνήθεια αφήνουν σημάδι στο DNA και την άμυνα του παιδιού
