Όλοι έχουμε ακούσει για την «καλή» και την «κακή» χοληστερόλη, τη διαφορά τους και τη σημασία τους για την υγεία μας. Η «καλή» χοληστερόλη, η HDL, θεωρείται ως εκείνη που προστατεύει την καρδιά και ενισχύει τη συνολική υγεία μας. Ωστόσο, μια νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Ophthalmology έρχεται να ανατρέψει αυτή την παραδοχή, αποκαλύπτοντας μια απρόσμενη σύνδεση μεταξύ της υψηλής «καλής» χοληστερόλης και ενός αυξημένου κινδύνου για μια σοβαρή πάθηση των ματιών, το γλαύκωμα. Η νέα αυτή ανακάλυψη προκαλεί αίσθηση, καθώς οι παραδοσιακές απόψεις για την «καλή» χοληστερόλη δεν συνδέονταν ποτέ με τέτοιες συνέπειες. Τι έδειξε, λοιπόν, η έρευνα και ποιοι είναι οι κίνδυνοι που ενδέχεται να προκύψουν;
Ο αυξανόμενος κίνδυνος του γλαυκώματος
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι το γλαύκωμα προβλέπεται να επηρεάσει περίπου 112 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως μέχρι το 2040, κάνοντάς το μια από τις πιο επικίνδυνες παθήσεις των ματιών. Οι παράγοντες κινδύνου για το γλαύκωμα περιλαμβάνουν την ηλικία, την εθνικότητα, την αύξηση της πίεσης μέσα στο μάτι (ενδοφθάλμια πίεση – ΕΟΠ), και το οικογενειακό ιστορικό.
Τα ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα λιπιδίων στην κυκλοφορία του αίματος έχουν συνδεθεί με άλλες οφθαλμικές παθήσεις, όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Πρόσφατη έρευνα έχει επίσης υπονοήσει μια πιθανή σύνδεση με το γλαύκωμα, αν και τα αποτελέσματα ήταν ασυνεπή και δεν έχει αποσαφηνιστεί ποιος τύπος λιπιδίου μπορεί να έχει τη μεγαλύτερη επιρροή.
Τι δείχνει η νέα έρευνα
Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα από την UK Biobank Study, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 400.000 άτομα ηλικίας 40 έως 69 ετών. Αυτά τα άτομα παρακολουθήθηκαν για περίπου 14 χρόνια, ενώ όλοι είχαν υποβληθεί σε εξετάσεις αίματος, που περιλάμβαναν και τη μέτρηση των επιπέδων της χοληστερόλης τους. Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, περίπου 6.900 άτομα (ποσοστό 2%) ανέπτυξαν γλαύκωμα.
Η πιο εντυπωσιακή ανακάλυψη της μελέτης ήταν η σύνδεση των υψηλών επιπέδων της «καλής» χοληστερόλης (HDL) με αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη γλαυκώματος. Συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες με τα υψηλότερα επίπεδα HDL είχαν 10% μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν γλαύκωμα, σε σύγκριση με εκείνους που είχαν τα χαμηλότερα επίπεδα. Κάθε αύξηση ενός τυπικού επιπέδου HDL συνδεόταν με 5% μεγαλύτερο κίνδυνο για την ασθένεια.
Αντίθετα, η «κακή» χοληστερόλη (LDL) και τα τριγλυκερίδια, που παραδοσιακά θεωρούνται επικίνδυνα για την υγεία της καρδιάς, φάνηκαν να σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο για γλαύκωμα. Οι συμμετέχοντες με τα υψηλότερα επίπεδα LDL και τριγλυκεριδίων είχαν μικρότερη πιθανότητα να αναπτύξουν την πάθηση, κάτι που παραμένει αντιφατικό με τις καθιερωμένες συστάσεις για τη μείωση της LDL.
Η ηλικία ως παράγοντας
Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτή η σύνδεση μεταξύ της «καλής» χοληστερόλης και του γλαυκώματος φάνηκε να ισχύει μόνο για άτομα άνω των 55 ετών. Στους νεότερους ηλικιακά συμμετέχοντες (40–55 ετών), δεν παρατηρήθηκε καμία σημαντική συσχέτιση. Αυτό υποδηλώνει ότι η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο στην επίδραση των λιπιδίων στον κίνδυνο εμφάνισης του γλαυκώματος.
Η έρευνα αποκάλυψε επίσης ότι οι συμμετέχοντες που ανέπτυξαν γλαύκωμα είχαν χαρακτηριστικά, όπως τα υψηλότερα επίπεδα HDL και χαμηλότερα επίπεδα LDL, καθώς και η παχυσαρκία, εκτός από τη μεγαλύτερη ηλικία. Ήταν επίσης πιο πιθανό να είναι πρώην καπνιστές, να έπαιρναν στατίνες και να είχαν υψηλότερο επιπολασμό διαβήτη, υψηλής αρτηριακής πίεσης και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι ίσως πρέπει να επανεξετάσουμε τις στρατηγικές διαχείρισης των λιπιδίων στο αίμα, ιδιαίτερα για άτομα που κινδυνεύουν από γλαύκωμα. Παρ’ όλα αυτά, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι πρόκειται για μια παρατηρητική μελέτη, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να εξαχθεί άμεσο συμπέρασμα για αιτίες και συνέπειες.
Η μελέτη δεν απέδειξε ότι η «καλή» χοληστερόλη προκαλεί γλαύκωμα αλλά ότι υπάρχει μια συσχέτιση που αξίζει περαιτέρω μελέτη, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες. Μέχρι τότε, η συμβουλή για τη διαχείριση των λιπιδίων στο αίμα πρέπει να παραμείνει υπό την καθοδήγηση των γιατρών, ενώ οι ασθενείς που βρίσκονται σε κίνδυνο για γλαύκωμα θα πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά.
Όραση: Οι τιμές χοληστερόλης που αποκαλύπτουν τον κίνδυνο εκφύλισης ωχράς κηλίδας
Ανέβηκε απότομα η χοληστερόλη σας; Δείτε τι προδίδουν οι διακυμάνσεις της για τον κίνδυνο άνοιας
Χοληστερόλη: Το μεγάλο λάθος που κάνουν όσοι ξεκινούν να παίρνουν φάρμακα
