Νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Science αποκαλύπτει ότι το ξύσιμο της ερεθισμένης επιδερμίδας επιδεινώνει την φλεγμονή. Οι ερευνητές χρησιμοποιήσαν ως δείγμα είδος ποντικιών, στα οποία είχε προκληθεί έκζεμα (αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής). Πρόκειται για μια αντίδραση σε αλλεργιογόνα ή ερεθιστικά του δέρματος -συμπεριλαμβανομένων φυτών και ορισμένων μετάλλων, όπως το νικέλιο- που οδηγεί σε κνησμό, ερυθρότητα και πρήξιμο.

«Αρχικά, τα ευρήματα φάνηκαν να εισάγουν ένα παράδοξο: Αν το ξύσιμο του ερεθισμένου δέρματος είναι επιβλαβές, τότε γιατί το απολαμβάνουμε τόσο; Το ότι είναι ευχάριστο, υποδηλώνει ότι αυτή η συμπεριφορά παρέχει κάποιου είδους όφελος. Η μελέτη μας συμβάλλει στην επίλυση αυτού του παραδόξου, παρέχοντας στοιχεία ότι το ξύσιμο παρέχει επίσης άμυνα κατά των βακτηριακών λοιμώξεων του δέρματος», ανέφερε ο επικεφαλής συγγραφέας Daniel Kaplan, M.D., Ph.D., Καθηγητής Δερματολογίας και Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ.

Αρχικά, για να καταλάβουν οι ερευνητές τι δημιουργεί αυτόν τον φαύλο κύκλο, χρησιμοποίησαν αλλεργιογόνα που προκαλούν φαγούρα. Ο στόχος ήταν να «ξυπνήσουν» τα συμπτώματα που μοιάζουν με έκζεμα στα αυτιά τόσο των φυσιολογικών ποντικιών όσο και σε εκείνων που δεν αντιλαμβάνονται τη φαγούρα, εξαιτίας της έλλειψης ενός νευρώνα.

Όταν τα φυσιολογικά ποντίκια αφέθηκαν να ξυστούν, τα αυτιά τους διογκώθηκαν και γέμισαν με φλεγμονώδη ανοσοκύτταρα (ουδετερόφιλα). Αντίθετα, η φλεγμονή και το πρήξιμο ήταν πολύ πιο ήπια στα φυσιολογικά ποντίκια που δεν μπορούσαν να ξυθούν επειδή φορούσαν μικροσκοπικά κολάρα, παρόμοια με τον κώνο που μπορεί να φορέσει ένας σκύλος μετά από επίσκεψη στον κτηνίατρο. Το ίδιο παρατηρήθηκε και σε εκείνα που στερούνταν τον νευρώνα που αντιλαμβάνεται τη φαγούρα. Οπότε, το πείραμα επιβεβαίωσε ότι το ξύσιμο επιδεινώνει τον ερεθισμό.

Τι «ξυπνά» την επιθυμία για ξύσιμο

Οι ερευνητές έδειξαν ότι το ξύσιμο ενεργοποιεί τους νευρώνες που μεταφέρουν το ερέθισμα του πόνου να απελευθερώσουν μια ένωση (ουσία P). Με τη σειρά της, η ουσία P ενεργοποιεί τα μαστοκύτταρα, τα οποία είναι κύριοι συντονιστές του κνησμού και της φλεγμονής μέσω της «στρατολόγησης» των ουδετερόφιλων κυττάρων του ανοσοποιητικού.

«Στη δερματίτιδα εξ επαφής, τα μαστοκύτταρα ενεργοποιούνται άμεσα από τα αλλεργιογόνα, γεγονός που οδηγεί σε μικρές φλεγμονές και φαγούρα. Σε απόκριση στο ξύσιμο, η απελευθέρωση της ουσίας P ενεργοποιεί τα μαστοκύτταρα μέσω μιας δεύτερης οδού, οπότε ο λόγος που το ξύσιμο προκαλεί περισσότερη φλεγμονή στο δέρμα είναι επειδή τα μαστοκύτταρα έχουν τεθεί σε δράση συνεργικά μέσω δύο οδών», εξήγησε ο Kaplan.

Τελικά, είναι το ξύσιμο ωφέλιμο;

Μπορεί τα μαστοκύτταρα να είναι «ένοχα» για μια σειρά από φλεγμονώδεις δερματικές παθήσεις και αλλεργικές αντιδράσεις, αλλά είναι σημαντικά για την προστασία από βακτήρια και άλλα παθογόνα. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές αναρωτήθηκαν αν η ενεργοποίησή τους θα μπορούσε να επηρεάσει το μικροβίωμα του δέρματος.

Σε πειράματα με επικεφαλής τη συν-συγγραφέα Marlies Meisel, Ph.D., Επίκουρη Καθηγήτρια Ανοσολογίας στο Pitt, η ομάδα έδειξε ότι το ξύσιμο μείωσε την ποσότητα ενός βακτηρίου του Staphylococcus aureus (χρυσίζων σταφυλόκοκκος), του πιο κοινού βακτηρίου που εμπλέκεται σε δερματικές λοιμώξεις. «Εντοπίσαμε ότι το ξύσιμο βελτιώνει την άμυνα κατά του Staphylococcus aureus, υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσε να είναι ευεργετικό σε ορισμένα πλαίσια. Ωστόσο, η βλάβη που προκαλεί στο δέρμα πιθανώς αντισταθμίζει αυτό το όφελος όταν ο κνησμός είναι χρόνιος», τόνισε ο Kaplan.

Διαβάστε επίσης

Απίστευτο! Κάπνισμα και ήλιος μας γερνούν κατά 11 χρόνια – Δείτε φωτογραφίες από πανομοιότυπα δίδυμα

Το αντιφλεγμονώδες βάλσαμο για διάθεση, πέψη και πληγές

Δέρμα: Από κηλίδες μέχρι ρυτίδες, top tips για να «σβήσουμε» τα σημάδια του χρόνου