Για πολλούς ανθρώπους, το τέλος της διαδρομής της ζωής τους έρχεται σταδιακά. Μια χρόνια ασθένεια ή απλώς τα γηρατεία τους προειδοποιούν ότι ο χρόνος μετρά αντίστροφα. Και τότε ξεκινά μια ιδιαίτερη διαδικασία: Οι άνθρωποι κάνουν μια αναδρομή σε όσα έζησαν, όσα έκαναν, όσα επέλεξαν κι όσα δεν συνέβησαν ποτέ. Κι ύστερα έρχεται μοιραία η αξιολόγηση: «Έζησα καλή ζωή;», «Τι θα μπορούσα να είχα κάνει διαφορετικά;».

Αυτός ο αναστοχασμός φέρνει συχνά στο φως τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες των ανθρώπων, όσα θα ήθελαν να έχουν κάνει, αλλά δεν έβαλαν σε προτεραιότητα όταν έπρεπε. Ποια είναι, όμως, αυτά; Για τι μετανιώνουν συχνότερα οι άνθρωποι στο τέλος της ζωής τους; Η Julie McFadden, νοσηλεύτρια σε έναν οίκο ευγηρίας των ΗΠΑ έχει περάσει πολύ χρόνο με ανθρώπους στα τελευταία στάδια της ζωής τους και γνωρίζει την απάντηση. «Οι περισσότεροι άνθρωποι εύχονται να είχαν εκτιμήσει την υγεία τους όσο ακόμα την είχαν», αποκαλύπτει.

Παίρνοντας την υγεία ως δεδομένη

Σύμφωνα με την McFadden, οι άνθρωποι -και η ίδια, όπως παραδέχεται- υποτιμούν συχνά την υγεία τους, παίρνοντάς την ως δεδομένη. Όταν, τελικά, τους συμβεί κάτι, τότε μόνο καταλαβαίνουν πως τίποτα στη ζωή δεν είναι δεδομένο και πως αυτό είναι κάτι που έπρεπε να έχουν καταλάβει νωρίτερα.

Για να αποφύγει αυτή την παγίδα, η McFadden έχει δημιουργήσει τη δική της, αποτελεσματική «ιεροτελεστία»: Κάθε βράδυ, κάνει μια «λίστα ευγνωμοσύνης», αναφέροντας όλες τις μικρές χαρές που βίωσε μέσα στην ημέρα που πέρασε. «Μου αρέσει το γεγονός ότι μπορώ να αναπνεύσω, να περπατήσω, να νιώσω τις ηλιαχτίδες – μικρά πράγματα σαν αυτά», μοιράστηκε, τονίζοντας τη σημασία του να δίνει κανείς σημασία στα μικρά.

Παράλληλα, η McFadden αναδεικνύει άλλη μια σημαντική δυσκολία. Διευκρινίζει πως «ενώ ο θάνατος είναι μια φυσική διαδικασία και δεν πρέπει να φοβόμαστε, τα συστήματα υγείας δεν χρηματοδοτούν επαρκώς τις υπηρεσίες παρηγορητικής φροντίδας. Σε γενικές γραμμές, χρειάζεσαι χρήματα ακόμη και για έναν αξιοπρεπή θάνατο, πράγμα που θεωρώ πραγματικά προβληματικό».

Για τις οικογένειες που δεν διαθέτουν σημαντικό πλούτο, το οικονομικό βάρος της φροντίδας ενός ανίατα άρρωστου αγαπημένου προσώπου μπορεί να είναι συντριπτικό. Πολλές οικογένειες έρχονται αντιμέτωπες με δύσκολα διλήμματα. «Αν τα χρήματα που βγάζεις σου φτάνουν οριακά για να επιβιώσεις, τότε δεν έχεις αρκετά για να σταματήσεις να εργάζεσαι και να φροντίσεις ένα αγαπημένο σου πρόσωπο που πεθαίνει. Επομένως, πρέπει να πληρώσεις κάποιον για να το κάνει κι αυτό είναι πραγματικά πολύ ακριβό», εξηγεί η ίδια, προσθέτοντας ότι τα χρήματα δεν μπορούν μεν να εγγυηθούν την ευτυχία, μπορούν όμως να μετριάσουν το άγχος κατά τη διάρκεια μιας τόσο δύσκολης περιόδου.

Μια υπενθύμιση για όλους

Η McFadden τονίζει, λοιπόν, την ανάγκη αποτελεσματικής στήριξης των ανθρώπων με ανίατες ασθένειες και των φροντιστών τους, κάτι που μπορεί πραγματικά να χαρίσει στους ασθενείς ένα καλύτερο και πιο αξιοπρεπές τέλος.

Παράλληλα, το κοινό παράπονο των ανθρώπων για όσα δεν εκτίμησαν όσο τα είχαν μπορεί να λειτουργήσει ως μια ισχυρή υπενθύμιση για όλους μας: Να μη θεωρούμε τίποτα δεδομένο και να νιώθουμε καθημερινά ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε.

Διαβάστε επίσης

Τρία πράγματα για τα οποία μετανιώνουν οι άνθρωποι τις τελευταίες στιγμές της ζωής τους – Ποια είναι τα τελευταία τους λόγια

Το μυστικό της ευεξίας, του αλτρουισμού και της ψυχικής ανθεκτικότητας κρύβεται σε αυτά τα 46 λεπτά

Το νο1 μυστικό μακροζωίας και ευτυχίας κρύβεται σε αυτή την απλή πρακτική