Πότε μπορεί ένα φαινομενικά αθώο σύμπτωμα να υποκρύπτει μια σοβαρή νόσο, όπως ο καρκίνος; Για την περίπτωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η αναγνώριση ορισμένων προειδοποιητικών συμπτωμάτων, τα οποία ενδεχομένως αρχικά να περάσουν απαρατήρητα, μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης έως και 95%.
Αντίθετα, αν ο καρκίνος διαγνωστεί σε προχωρημένο στάδιο, αυτό το ποσοστό μειώνεται δραματικά.
Με το σκεπτικό της σωτήριας πρώιμης διάγνωσης κατά νου η Angela Sarmiento Bentancourt γιατρός και υπεύθυνη ιατρικών υποθέσεων σε εταιρία ιατρικής τεχνολογίας επισημαίνει τρία βασικά συμπτώματα που μπορεί να υποδεικνύουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ποια είναι αυτά και πώς μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε έγκαιρα;
Η Angela Sarmiento Bentancourt επισημαίνει στη MailOnline τρία συμπτώματα που οι γυναίκες δεν πρέπει να αγνοούν. Το πρώτο σύμπτωμα είναι η ασυνήθιστη αιμορραγία, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί μετά τη σεξουαλική επαφή, μεταξύ των περιόδων ή ακόμη και στην εμμηνόπαυση. Οι αιμορραγίες αυτές μπορεί να οφείλονται σε καρκινικούς ιστούς ή αδύναμα αιμοφόρα αγγεία. Σε προχωρημένα στάδια της νόσου, ακόμη και οι υγιείς ιστοί μπορεί να υποστούν βλάβες και να προκαλέσουν αιμορραγία.
Το δεύτερο σύμπτωμα είναι ο πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής ή στην ευρύτερη περιοχή της λεκάνης. Ο πόνος αυτός συχνά οφείλεται σε όγκο που ασκεί πίεση στα οστά, τα νεύρα ή τα όργανα. Επιπλέον, η φλεγμονή του τραχήλου – που μπορεί να προκληθεί από την παρουσία όγκου – μπορεί να κάνει τη σεξουαλική επαφή επώδυνη και δυσάρεστη.
Το τρίτο σύμπτωμα είναι η υπερβολική εξάντληση και ο πόνος στη μέση ή το κάτω μέρος της πυέλου. Η έντονη και συχνή αιμορραγία μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία, προκαλώντας έντονη κόπωση. Παράλληλα, ο πόνος στην περιοχή της μέσης ή της λεκάνης, που μοιάζει με τον πόνο της έμμηνου ρύσης, μπορεί να υποδεικνύει σοβαρότερο πρόβλημα, καθώς συχνά προκαλείται από όγκο που πιέζει τα νεύρα ή τα κοντινά όργανα.
Τι άλλο μπορεί να συμβαίνει
Αν και αυτά τα συμπτώματα δεν σημαίνουν πάντα καρκίνο, είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή. Πολλές άλλες καταστάσεις, όπως η ορμονική ανισορροπία (π.χ. σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών), οι πολύποδες, τα ινομυώματα, οι σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις ή η ενδομητρίωση, μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα. Η ακριβής διάγνωση είναι απαραίτητη για να αποκλειστεί κάθε σοβαρό ενδεχόμενο.
Ο ρόλος του ιού HPV
Ο ιός HPV είναι ο κύριος αιτιολογικός παράγοντας του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας όπως μας πληροφορούν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. «Ο ιός HPV είναι μια σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη που μπορεί να επηρεάσει το δέρμα, την περιοχή των γεννητικών οργάνων και τον λαιμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το ανοσοποιητικό σύστημα απομακρύνει τον ιό από τον οργανισμό. Ωστόσο, η επίμονη λοίμωξη από HPV υψηλού κινδύνου μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη ανώμαλων κυττάρων, τα οποία στη συνέχεια μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο» αναφέρουν οι ειδικοί.
Η επίμονη λοίμωξη από HPV στον τράχηλο της μήτρας είναι υπεύθυνη για το 95% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, εάν δεν αντιμετωπιστεί. Συνήθως, απαιτούνται 15–20 χρόνια για να εξελιχθούν τα ανώμαλα κύτταρα σε καρκίνο, αλλά στις γυναίκες με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως σε περιπτώσεις μη θεραπευμένου HIV (AIDS), αυτή η διαδικασία μπορεί να επιταχυνθεί και να διαρκέσει 5–10 χρόνια. Παράγοντες κινδύνου για την εξέλιξη του καρκίνου περιλαμβάνουν τον τύπο HPV, την ανοσολογική κατάσταση της ασθενούς, την παρουσία άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων, τη χρήση ορμονικής αντισύλληψης και το κάπνισμα.
Πρόληψη και έλεγχος
Εμβολιασμός για τον HPV: Ο εμβολιασμός είναι εξαιρετικά αποτελεσματικός (άνω του 80%) στην πρόληψη των τύπων HPV που συνδέονται με τον καρκίνο. Το εμβόλιο είναι διαθέσιμο για παιδιά 11-12 ετών (σε δύο δόσεις) και για νέους έως 26 ετών (σε τρεις δόσεις, εάν χάθηκε η πρώτη ευκαιρία). Στην Ελλάδα το συγκεκριμένο εμβόλιο παρέχεται δωρεάν σε αγόρια και κορίτσια 9-18 ετών και σε ομάδες υψηλού κινδύνου μέχρι την ηλικία των 45.
Τακτικός έλεγχος (Τεστ Παπανικολάου και HPV testing): Με τις δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, εντοπίζονται έγκαιρα τόσο οι ενδεχόμενες προ καρκινικές και καρκινικές αλλοιώσεις, όσο και οι τύποι του ιού HPV πριν ακόμα οδηγήσουν σε αλλοιώσεις. Έτσι, επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερη πρόληψη.
Το πρόγραμμα δωρεάν εξετάσεων απευθύνεται σε όλες τις γυναίκες από 21 έως 65 ετών που δεν έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, διαθέτουν ΑΜΚΑ, είτε είναι ασφαλισμένες, είτε ανασφάλιστες.
Χρήση προφυλακτικών: Τα προφυλακτικά μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα μετάδοσης του ιού HPV, αν και δεν παρέχουν πλήρη προστασία, μιας και δεν καλύπτουν όλο το δέρμα γύρω από τα γεννητικά όργανα.
Καρκίνος μαστού: Ελληνική μελέτη αποκαλύπτει τον ρόλο του ιού HPV στην εξέλιξη της νόσου
«Έχουμε τη δύναμη»: Εκστρατεία ενημέρωσης για τον εμβολιασμό κατά του ιού HPV
Ιός HPV: Επεκτείνεται ο εμβολιασμός μέχρι τα 45 – Πότε αποζημιώνεται