Η θεραπεία αποκατάστασης με καθρέφτες είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται συνήθως σε επιζώντες εγκεφαλικού επεισοδίου για να τους βοηθήσει να ανακτήσουν τη λειτουργία των άκρων τους, που είτε έχει χαθεί είτε έχει αποδυναμωθεί εξαιτίας του επεισοδίου.
Η μέθοδος συνίσταται στη χρήση οπτικής ψευδαίσθησης με σκοπό την κίνηση του ασθενέστερου άκρου κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης, όπου οι ασθενείς κοιτάζουν σε έναν καθρέφτη και παρακολουθούν το «καλό» τους άκρο να ολοκληρώνει μια άσκηση, έχοντας όμως την ψευδαίσθηση ότι και το ασθενέστερο άκρο ασκείται ταυτόχρονα. Η μέθοδος αποσκοπεί στην αναζωογόνηση της νευροπλαστικότητας στην πλευρά του εγκεφάλου που υπέστη το επεισόδιο και προκαλεί την αδυναμία.
Στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, μια ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής τον δρ Chandramouli Krishnan, διερευνούν μια ανανεωμένη προσέγγιση αυτής της μεθόδου αποκατάστασης με την προσθήκη εικονικής πραγματικότητας. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Journal of NeuroEngineering and Rehabilitation. Η τεχνολογία, που ονομάζεται NeuRRoVR, δημιουργήθηκε εξολοκλήρου στο Τμήμα Υγείας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
Ένας επιζών από εγκεφαλικό επεισόδιο χρησιμοποιεί το NeuRRoVR για να εξασκηθεί στην ισορροπία σε μια δοκό. Πηγή: Chandramouli Krishnan και ομάδα
Σχετικά με το NeuRRoVR
Με το NeuRRoVR οι ασθενείς χρησιμοποιούν ακουστικά εικονικής πραγματικότητας (virtual reality) και αισθητήρες κίνησης, τοποθετημένους στο σώμα, με σκοπό να παίξουν διάφορα «παιχνίδια» κινητικότητας είτε στοχεύοντας απευθείας στο εξασθενημένο άκρο είτε απαιτώντας τη συνεργασία και των δύο άκρων για την ολοκλήρωση της κίνησης.
Τέτοια παιχνίδια περιλαμβάνουν ρίψεις με μπάλα η οποία κινείται πάνω-κάτω ανάλογα με τις κινήσεις του χεριού του ασθενούς. Ο στόχος είναι ο ασθενής να ελέγχει τη μπάλα χρησιμοποιώντας τα χέρια του, ενώ παράλληλα του επιτρέπει να παρακολουθεί την πρόοδό του μέσω του ακουστικού.
Ένας ασθενής μετακινεί τουβλάκια χρησιμοποιώντας εικονική πραγματικότητα. Πηγή: Chandramouli Krishnan και ομάδα
Σε άλλο «παιχνίδι» ο επιζών του εγκεφαλικού επεισοδίου εξασκεί την ισορροπία του. Μέσω των ακουστικών εικονικής πραγματικότητας, ο ασθενής αισθάνεται ότι περπατάει σε μια στενή επιφάνεια (π.χ. σανίδα) στο οποίο πρέπει να ισορροπήσει για να παραμείνει όρθιος. Στην πραγματικότητα ο ασθενής βρίσκεται με ασφάλεια στο έδαφος και δεν κινδυνεύει να πέσει. Οι αισθητήρες κίνησης που είναι προσαρτημένοι στα πόδια του επιτρέπουν να παρακολουθεί τις κινήσεις του μέσω του ακουστικού.
Οι φυσικοθεραπευτές που εφαρμόζουν τη θεραπεία στους ασθενείς τους την προσαρμόζουν και την εξατομικεύουν ανάλογα με το ιστορικό κάθε ασθενούς, πάντοτε με στόχο να ξεγελαστεί ο εγκέφαλος ώστε να καταβάλει προσπάθεια να κινήσει το παράλυτο άκρο και να αποκατασταθεί η νευροπλαστικότητα του μυαλού.
Χρήση του NeuRRoVR σε ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο
Όταν η τεχνολογία χρησιμοποιείται σε επιζώντες εγκεφαλικού επεισοδίου του βοηθά να επιτύχουν τους στόχους της ισορροπίας και κινητικών δεξιοτήτων, καθώς και να αποκαταστήσουν τις νευρικές τους συνδέσεις.
«Έχουμε λάβει θετικά σχόλια τόσο από τους φυσικοθεραπευτές που χειρίζονται το σύστημα εικονικής πραγματικότητας όσο και από τους ασθενείς που το χρησιμοποιούν στη θεραπεία», δήλωσε ο Krishnan και συμπληρώνει: «Οι ασθενείς μπορούν να ταυτιστούν με το avatar τους, ειδικά από τη στιγμή που μπορούμε να το κάνουμε να τους μοιάζει. Όσο περισσότερο οι ασθενείς βλέπουν το avatar ως προέκταση του δικού τους σώματος, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα εγκεφαλικής διέγερσης».
Ένας επιζών εγκεφαλικού επεισοδίου χρησιμοποιεί την εικονική πραγματικότητα για να κάνει ασκήσεις χεριών. Πηγή: Chandramouli Krishnan και ομάδα
Για τους ερευνητές, η τεχνολογία αυτή έχει συναισθηματική αξία, καθώς για την εφαρμογή της πρωτοστάτησε ο αείμνηστος συνάδελφός τους, Daniel Kortemeyer, ο οποίος απεβίωσε το 2020.
«Ο Ντάνιελ ήταν παθιασμένος με αυτή την έρευνα και τη χρήση της εικονικής πραγματικότητας και της θεραπείας με καθρέφτη για την αποκατάσταση των ασθενών. Είμαστε υπερήφανοι που τιμάμε την κληρονομιά του» δήλωσε ο Krishnan.
Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές είναι να ενταχθεί η συγκεκριμένη τεχνολογία στα προγράμματα αποκατάστασης των φυσικοθεραπευτών για διαφορετικούς τύπους ασθενών, καθώς και να αξιολογηθεί η επίδραση των απλών έναντι των σύνθετων ασκήσεων στην νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου.
Εγκεφαλικό επεισόδιο: Ο ένοχος κρύβεται στο ποτήρι μας – Τα επικίνδυνα ροφήματα
Εγκεφαλικό επεισόδιο: Δύο αιφνίδια συμπτώματα που πρέπει να μας οδηγήσουν στο νοσοκομείο
