Την ικανότητα να δημιουργεί τα δικά του, φυσικά αναλγητικά φαίνεται πως έχει ο ανθρώπινος οργανισμός, σύμφωνα με νέα πρωτοποριακή μελέτη που δημοσιεύεται στο Journal of Clinical Investigation. Αν τα ευρήματα επιβαβαιωθούν, σημαίνει ότι το ίδιο το ανθρώπινο σώμα μπορεί να προσφέρει μια πιθανή εναλλακτική λύση για τη διαχείριση του χρόνιου πόνου, απαλλάσσοντας τους ασθενείς από την ανάγκη χρήσης οπιοειδών, που συνδέονται με εθισμό και άλλες, σημαντικές παρενέργειες.
Ο χρόνιος πόνος επηρεάζει έως και το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού, αποτελώντας μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις για τους ειδικούς. Ενώ θεραπείες όπως η φυσιοθεραπεία και η χειρουργική βοηθούν ορισμένους ασθενείς, πολλοί βασίζονται στη φαρμακευτική αγωγή, η οποία μπορεί ωστόσο να οδηγήσει σε εξάρτηση ή εξουθενωτικές παρενέργειες.
Για δεκαετίες, τα οπιοειδή, όπως η μορφίνη και η φαιντανύλη αποτελούσαν τα βασικά εργαλεία για τη θεραπεία του έντονου πόνου, αλλά η εθιστική φύση τους και οι σημαντικές παρενέργειές τους θέτουν σοβαρές προκλήσεις. Ο δρ. Nikita Gamper, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Leeds και επικεφαλής της μελέτης, υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη ανακάλυψης καλύτερων λύσεων. «Παρά τις εκπληκτικές ανακαλύψεις στη νευροεπιστήμη, τα οπιοειδή παραμένουν η πιο αποτελεσματική επιλογή για τον σοβαρό πόνο, κάτι που, όμως, απέχει πολύ από το ιδανικό. Χρειαζόμαστε αποτελεσματικές, αλλά και ασφαλείς εναλλακτικές λύσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η ανακάλυψη των ερευνητών είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότερα ο πόνος. Αξιοποιώντας τους μηχανισμούς του ίδιου του οργανισμού, οι ερευνητές πιστεύουν ότι μπορεί να είναι δυνατή η ανάπτυξη θεραπειών που προσφέρουν ανακούφιση, χωρίς τις επικίνδυνες παρενέργειες που σχετίζονται με τα συμβατικά οπιοειδή.
Ο μηχανισμός του σώματος που ανακουφίζει από τον πόνο
Ο δρ. Gamper και οι συνεργάτες του εντόπισαν μια διαδικασία εντός του περιφερικού νευρικού συστήματος που μιμείται τη δράση των βενζοδιαζεπινών, των φαρμάκων δηλαδή που χρησιμοποιούνται συνήθως ως υπνωτικά ή για τη διαχείριση του άγχους και των επιληπτικών κρίσεων. Σε αντίθεση με τις φαρμακευτικές βενζοδιαζεπίνες, τα φυσικά πεπτίδια του σώματος στοχεύουν απευθείας στα σήματα πόνου, χωρίς να επηρεάζουν ολόκληρο το νευρικό σύστημα, αποφεύγοντας έτσι τους κινδύνους καταστολής και εθισμού.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι συγκεκριμένα κύτταρα στα νωτιαία γάγγλια (συστάδες νευρικών κυττάρων κοντά στον νωτιαίο μυελό) απελευθερώνουν αυτά τα πεπτίδια, που είναι ικανά να αμβλύνουν τον πόνο. Αυτή η εντοπισμένη δράση επιτρέπει στο νευρικό σύστημα να «απενεργοποιεί» ορισμένα σήματα πόνου, χωρίς να προκαλεί εκτεταμένη υπνηλία ή γνωστική εξασθένιση, συμπτώματα που έχουν συσχετιστεί με τη χρήση οπιοειδών.
Μια πολύτιμη εναλλακτική λύση στα οπιοειδή
«Η ανακάλυψη αυτή προσφέρει ελπίδα. Αν μπορέσουμε να αναπτύξουμε φάρμακα που βασίζονται σε αυτούς τους φυσικούς μηχανισμούς, θα μπορούσαμε να παρέχουμε καλύτερες επιλογές για τους ασθενείς που ζουν καθημερινά με πόνο», δήλωσε ο δρ. Ganesan Baranidharan, ειδικός στη διαχείριση του πόνου στο Leeds.
Αυτή η πρωτοποριακή ανακάλυψη σηματοδοτεί ένα ελπιδοφόρο ορόσημο για εκατομμύρια πάσχοντες, που αναζητούν ανακούφιση. Η δυνατότητα για νέες θεραπείες, που θα μπορούσαν να παρακάμψουν εντελώς τον εγκέφαλο, αποφεύγοντας τις γνωστικές και συναισθηματικές παρενέργειες των σημερινών παυσίπονων, θα σημάνει μια νέα εποχή στη διαχείριση του πόνου και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Χρόνιος πόνος: Αυτό είναι το Νο1 μυστικό για να τον δαμάσουμε και να ζήσουμε χωρίς ταλαιπωρία
Χρόνιος πόνος: Ο ρόλος των αντικαταθλιπτικών – Πότε απευθυνόμαστε στον ειδικό
Χρόνιος πόνος: Ο ένας στους τρεις υποφέρει καθημερινά – Οι λύσεις που επιλέγονται
