Μπορεί η χρήση μάσκας ύπνου να βελτιώσει την εγρήγορση και ικανότητα μάθησης; Ο Eric Zhou, PhD, επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, απαντά στο ερώτημα επικαλούμενος μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Sleep το 2023, από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Στο πλαίσιο της έρευνας, περίπου 90 ενήλικες 18 έως 35 ετών πέρασαν από μια φάση ύπνου με χρήση μάσκας που απέκλειε εντελώς το φως, καθώς και μια αντίστοιχη διαδικασία με μάσκα που άφηνε το φως να περάσει στη μια μεριά, μέσα από μια μικρή τρύπα στο ύφασμα. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να κρατούν ένα ημερολόγιο ύπνου.
Κάθε φάση διήρκησε μία εβδομάδα. Τις ημέρες 6 και 7 κάθε φάσης, χωρίς ή με ελάχιστο φως, οι συμμετέχοντες εξετάστηκαν και τρεις γνωστικές δοκιμασίες:
- Δοκιμασία μάθησης συζευγμένων συσχετίσεων· Το τεστ δείχνει πόσο αποτελεσματικά μπορεί ένα άτομο να μάθει νέους συσχετισμούς. Εν προκειμένω, η δοκιμασία αφορούσε τη μάθηση συσχετισμένων ζευγαριών λέξεων. Οι συμμετέχοντες που κοιμόντουσαν τα προηγούμενα βράδια με μάσκα που μπλόκαρε εντελώς το φως πέτυχαν καλύτερες επιδόσεις.
- Δοκιμασία ψυχοκινητικής εγρήγορσης: Και στη δοκιμασία αυτή τα αποτελέσματα ήταν καλύτερα στην ομάδα της πλήρους συσκότισης.
- Δοκιμασία εκμάθησης κινητικών δεξιοτήτων: Οι συμμετέχοντες έπρεπε να πατήσουν μια ακολουθία πέντε ψηφίων στη σωστή σειρά. Σε αυτή τη δοκιμασία, δεν παρατηρήθηκαν διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων.
«Καμία έρευνα δεν είναι τέλεια, επομένως να προσεγγίσουμε τα ευρήματα με κάποιες επιφυλάξεις» σχολιάζει ο καθηγητής και εξηγεί:
- Σύμφωνα με τα στοιχεία από τα ημερολόγια ύπνου, δεν υπήρχε διαφορά στη διάρκεια του ύπνου, ούτε στην ποιότητά τους όπως την αντιλαμβάνονταν οι συμμετέχοντες, ανεξαρτήτως χρήση ή μη της μάσκας ύπνου.
- Έπειτα, σε ένα δεύτερο πείραμα με περίπου 30 συμμετέχοντες, οι ερευνητές παρακολούθησαν τον ύπνο με μια συσκευή καταγραφής που τοποθετήθηκε στο κεφάλι των συμμετεχόντων για πιο αντικειμενικές εκτιμήσεις, και δεν διαπίστωσαν αλλαγές στα στάδια του ύπνου.
Είναι λύση η μάσκα ύπνου;
Εάν χρειάζεται ή επιθυμείτε να οξύνετε τις γνωστικές σας ικανότητες, αντί της αγοράς μιας μάσκας ύπνου σκεφτείτε μήπως σας βοηθήσει ο κανόνας ενός χρονοβιολόγου: «μέρες με φως, νύχτες με σκοτάδι»:
- Κατά τη διάρκεια της ημέρας, προσπαθήστε για όσο το δυνατό μεγαλύτερη έκθεση στο φυσικό φως. Βγείτε έξω για να πάρετε το πρωινό σας, κάντε έναν σύντομο περίπατο κατά τη διάρκεια του διαλείμματός σας από τη δουλειά.
- Το βράδυ, περιορίστε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών όπως το κινητό τηλέφωνο και επιλέξτε τη νυχτερινή λειτουργία. Φροντίστε να σβήσετε όλα τα περιττά φώτα. Τέλος, προσπαθήστε για όσο το δυνατόν πιο σκοτεινό υπνοδωμάτιο.
Σας παίρνει ο ύπνος στον καναπέ κάθε βράδυ; Τρεις λόγοι που πρέπει να το «κόψετε»
