Η μεγάλη μέρα έφτασε: Ήρθε επιτέλους η ώρα να κάνετε εκείνη τη σημαντική παρουσίαση στη δουλειά, για την οποία προετοιμαζόσασταν καιρό. Σίγουρα, έχετε άγχος. Εκτός, όμως, από άγχος, παρατηρείτε κι άλλα συμπτώματα: Λίγο πονόλαιμο, λίγο πυρετό. Δε μπορεί να φταίει το άγχος γι’ αυτό. Μάλλον κάτι άλλο σας περιτριγυρίζει. Και τώρα, στέκεστε μπροστά από ένα δίλημμα: Ή θα πάρετε τηλέφωνο στη δουλειά, θα ενημερώσετε για την ασθένειά σας και θα παραμείνετε στο σπίτι για να αναρρώσετε ή θα πάρετε μερικά φάρμακα, θα φορέσετε τη μάσκα της γενναιότητας και θα πάτε κανονικά να διεκπεραιώσετε τις απαιτήσεις που σας περιμένουν. Τι θα επιλέξετε να κάνετε λοιπόν;
Μπορεί η απάντηση να μοιάζει προφανής, όμως σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα δεν είναι, αφού σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύονται στο Psychological Science, πολλοί είναι εκείνοι που θα επέλεγαν να αποκρύψουν το γεγονός ότι είναι άρρωστοι, ακόμη κι αν υποφέρουν από σοβαρά συμπτώματα και γνωρίζουν ότι είναι πιθανό να πάσχουν από κάτι μεταδοτικό.
Τα συμπεράσματα της έρευνας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ειδικά σε μια εποχή που ο πλανήτης βιώνει νέα έξαρση κορωνοϊού, με τα κρούσματα να εξαπλώνονται ραγδαία, γεγονός που, εν μέρει, ενδέχεται να οφείλεται σε αυτή τη νοοτροπία. Βρισκόμαστε, λοιπόν, αντιμέτωποι με μια ανησυχητική τάση: Οι άνθρωποι επιλέγουν να αποκρύψουν το γεγονός ότι είναι άρρωστοι, αψηφώντας τον δυνητικό κίνδυνο που αυτό ενέχει για τους γύρω τους. Όπως είναι φυσικό, εκτιμάται ότι αυτή η συμπεριφορά έχει ευρείες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Μεγαλύτερη έκπληξη προκαλεί το γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να αποκρύψουν την ασθένειά τους όταν τα συμπτώματά τους είναι αρκετά σοβαρά και, άρα, ο κίνδυνος μετάδοσης είναι μεγαλύτερος.
Τι είναι, όμως, αυτό που κάνει τους ανθρώπους να συμπεριφέρονται έτσι;
Στη μελέτη συμμετείχαν περισσότεροι από 4.000 συμμετέχοντες. Ένα σημαντικό 75% ανέφερε ότι είτε έχει κρύψει μια μολυσματική ασθένεια τουλάχιστον μία φορά, είτε ότι μπορεί να το κάνει στο μέλλον. Πολλοί παραδέχθηκαν, επιπλέον, ότι έχουν επιβιβαστεί σε αεροπλάνα, έχουν βγει ραντεβού και έχουν πάρει μέρος σε άλλες κοινωνικές δραστηριότητες ενώ ένιωθαν αδιαθεσία, την οποία δεν αποκάλυψαν. Ανησυχητικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι πάνω από το 61% των εργαζομένων στον τομέα της υγείας ομολόγησε ότι απέκρυψε μια μολυσματική ασθένεια.
«Μπορεί οι περισσότεροι άνθρωποι να πιστεύουν ότι οι μολυσματικές ασθένειες είναι αδύνατο να κρυφτούν, κι όμως οι άρρωστοι άνθρωποι καταφέρνουν πολύ συχνά να αποκρύπτουν την κατάστασή τους, ανεξάρτητα από το πόσο επιβλαβής μπορεί να είναι για τους άλλους», σχολίασε ο Wilson N. Merrell, επικεφαλής συγγραφέας και υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Αυτή η τάση απόκρυψης των ασθενειών υπερβαίνει τις περιπτώσεις κοινού κρυολογήματος ή γρίπης. Αντίθετα, σύμφωνα με τα ευρήματα, οι άνθρωποι κρύβουν την κατάσταση της υγείας τους ακόμη κι όταν έχουν να κάνουν με πιο σοβαρές παθήσεις, μια συμπεριφορά με σοβαρές συνέπειες, τόσο για το ίδιο το άτομο, όσο και για τη δημόσια υγεία.
Πώς εξηγείται, όμως, αυτή η συμπεριφορά;
Οι ερευνητές προτείνουν διάφορες πιθανές εξηγήσεις. Ένας παράγοντας είναι η ανάγκη διατήρησης κοινωνικών δεσμών. Οι άνθρωποι είναι εγγενώς κοινωνικά πλάσματα και η προοπτική της απομόνωσης λόγω ασθένειας μπορεί να μοιάζει τρομακτική σε ορισμένους. Υπάρχουν και πρακτικοί λόγοι, όπως οικονομικές πιέσεις ή επαγγελματικές υποχρεώσεις, που μπορεί να ωθήσουν τους ανθρώπους να αποκρύψουν την κατάσταση της υγείας τους.
«Αυτό υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι αξιολογούν τις συνέπειες της απόκρυψης με διαφορετικούς τρόπους, με τους αρρώστους να αντιμετωπίζουν συχνά με επιπολαιότητα το ότι μπορεί να κολλήσουν άλλους, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την υγεία τους», σημειώνει ο δρ. Merrell.
Σε μια εποχή όπου οι μολυσματικές ασθένειες εξαπλώνονται ταχύτατα σε όλο τον κόσμο, η κατανόηση των παραγόντων που οδηγούν τους ανθρώπους στο να αποκρύπτουν τις ασθένειές τους είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη αποτελεσματικών στρατηγικών δημόσιας υγείας. Ίσως, λοιπόν, η απλή ενημέρωση για τους κινδύνους των μεταδοτικών ασθενειών να μην είναι αρκετή. Κι ενώ η παραδοχή της ασθένειας είναι μια άβολη συνθήκη, πρόκειται για μια πράξη σεβασμού και υπευθυνότητας. Το να μείνετε στο σπίτι για να μην εκθέσετε άλλους -οι οποίοι μάλιστα μπορεί να ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες- στην ασθένειά σας είναι η σωστή επιλογή.
Πόσο συχνά λέτε ψέματα ότι είστε άρρωστοι για να γλιτώσετε τη δουλειά – Έρευνα αποκαλύπτει
«Το παιδί δεν έχει Covid-19» – Γιατί πολλοί γονείς απέκρυψαν την αλήθεια στην πανδημία
Μυστικά: Να τα κρατάμε ή να τα αποκαλύπτουμε;