Ανεξάρτητα από το αν έχετε κανονίσει τις καλοκαιρινές σας διακοπές ή όχι, η σεζόν είναι αδιαμφισβήτητα γεμάτη θέαμα και ένα πλούσιο -αθλητικό κυρίως- πρόγραμμα που αφορά σε όλους μας. Τις μεγάλες συγκινήσεις των ελληνικών ομάδων στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου και μπάσκετ διαδέχτηκε το πρωτάθλημα Euro, που βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ προ των πυλών είναι και οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Παρίσι, με την Ελλάδα να συμμετέχει μεταξύ άλλων και με την εθνική ομάδα μπάσκετ μετά από 16 χρόνια και μια πρόκριση που προκάλεσε ρίγη συγκίνησης.
Όλα αυτά δεν μπορούν να αφήσουν κανέναν αδιάφορο, αφού οι περισσότεροι, φανατικοί και μη, παρακολουθούμε με περηφάνια τους αγαπημένους μας αθλητές να πετυχαίνουν διακρίσεις και να μας χαρίζουν μεγάλες συγκινήσεις. Οι πιο τυχεροί εξ ημών έχουν εξασφαλίσει μια θέση στην «καρδιά» των διοργανώσεων, εκεί όπου διεξάγονται οι αγώνες. Άλλοι, πάλι, συγκεντρώνονται με συγγενείς και φίλους σε σπίτια και χώρους εστίασης για να απολαύσουν από εκεί το θέαμα.
Κι ενώ ο αθλητισμός μας ενώνει και μας δημιουργεί έντονα συναισθήματα, οι μεγάλης κλίμακας διοργανώσεις έχουν συσχετιστεί επίσης με την εξάπλωση πολλών μεταδοτικών ασθενειών. Με αφορμή τη φετινή συγκέντρωση τέτοιων διοργανώσεων, καθώς και τη νέα έξαρση που γνωρίζει το τελευταίο διάστημα ο κορωνοϊός, επίκαιρα γίνονται και πάλι τα ευρήματα έρευνας του 2023 που δημοσιεύθηκαν στο Nature Communications και αναδεικνύουν μια συσχέτιση μεταξύ αυτών των διοργανώσεων και της εξάπλωσης μεταδοτικών ασθενειών, όπως η COVID-19.
Ο διαδεδομένος ενθουσιασμός για τα ομαδικά αθλήματα συχνά μεταφράζεται σε μεγάλες κοινωνικές συγκεντρώσεις, οι οποίες μπορούν να επιδεινώσουν την εξάπλωση της COVID-19. Η προηγούμενη διοργάνωση Euro, αυτή του 2020, που διεξήχθη υπό διαφορετικά επίπεδα περιορισμών επαφής, κατέδειξε ότι ενώ οι αυστηρά ελεγχόμενες εκδηλώσεις έχουν ελάχιστες επιπτώσεις στη μετάδοση, εκείνες με λιγότερο αυστηρά μέτρα μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τα κρούσματα. Η παρουσία στα γήπεδα, αν και από μόνη της αποτελεί μικρό παράγοντα, ενισχύει την τηλεθέαση και προκαλεί πρόσθετες συγκεντρώσεις, συμβάλλοντας περαιτέρω στην εξάπλωση του ιού.
Η μελέτη χρησιμοποίησε ένα μοντέλο Bayesian για να εκτιμήσει την επίδραση του Euro 2020 στη μετάδοση του COVID-19. Το μοντέλο προσομοίωσε την εξάπλωση της COVID-19, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα πρωτογενή κρούσματα (άμεσες μολύνσεις από συγκεντρώσεις που σχετίζονται με αγώνες), όσο και τις επακόλουθες αλυσίδες μόλυνσης, αναδεικνύοντας την παρατεταμένη επίδραση τέτοιων εκδηλώσεων στη δημόσια υγεία.
Ειδικότερα, τις ημέρες των αγώνων, παρατηρήθηκε μια μέση αύξηση του αριθμού αναπαραγωγής (R) 0,46, αλλά οι σημαντικοί αγώνες θα μπορούσαν να προκαλέσουν αύξηση έως και +3, υποστηρίζουν τα ευρήματα.
Μεταξύ των βασικών συμπερασμάτων της έρευνας συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
- Η ανάλυση έδειξε σημαντική αύξηση των κρουσμάτων COVID-19 λόγω του Euro 2020, με την Αγγλία και τη Σκωτία να βιώνουν τις σοβαρότερες επιπτώσεις.
- Τα πρωτογενή κρούσματα από τις συγκεντρώσεις των αγώνων οδήγησαν σε επακόλουθες αλυσίδες μόλυνσης, ενισχύοντας σημαντικά τον συνολικό αριθμό των κρουσμάτων.
- Οι επιπτώσεις διέφεραν ευρέως μεταξύ των χωρών, επηρεαζόμενες από παράγοντες όπως τα βασικά ποσοστά εμφάνισης και η επιτυχία των ομάδων στο τουρνουά.
- Τα περιοριστικά μέτρα της περιόδου πριν από τη διοργάνωση ελαχιστοποίησαν την πρόσθετη εξάπλωση.
Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη λήψης ισχυρών μέτρων δημόσιας υγείας κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων μεγάλης κλίμακας για τον μετριασμό της εξάπλωσης των μολυσματικών ασθενειών.
Μεταξύ των παρεμβάσεων που προτείνονται είναι:
- Η προώθηση του εμβολιασμού πριν τις διοργανώσεις
- Η επιβολή της χρήσης μάσκας σε χώρους με πολύ κόσμο
- Ο περιορισμός του μεγέθους των συγκεντρώσεων και η προώθηση της κοινωνικής αποστασιοποίησης
- Η εφαρμογή εκτεταμένων διαγνωστικών τεστ πριν και μετά από εκδηλώσεις
- Η ενθάρρυνση των συμμετεχόντων να τίθενται σε αυτοπεριορισμό και να υποβάλλονται σε διαγνωστικά τεστ μετά τις διοργανώσεις
Τα μέτρα αυτά μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον αντίκτυπο των μελλοντικών μαζικών συγκεντρώσεων στη δημόσια υγεία, εξισορροπώντας τα κοινωνικά και οικονομικά οφέλη τέτοιων εκδηλώσεων με την ανάγκη ελέγχου της εξάπλωσης της νόσου.
Συμπερασματικά, το πρωτάθλημα Euro 2020 ανέδειξε την πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των εκδηλώσεων μεγάλης κλίμακας και της δυναμικής των μολυσματικών ασθενειών. Αναλύοντας την εξάπλωση της COVID-19 στο πλαίσιο αυτής της εκδήλωσης, οι ερευνητές παρείχαν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους και τις απαραίτητες προφυλάξεις για μελλοντικές μαζικές συγκεντρώσεις. Καθώς ο κόσμος συνεχίζει να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της πανδημίας COVID-19, τα ευρήματα προσφέρουν μια σημαντική καθοδήγηση ως προς τα απαραίτητα μέτρα που στοχεύουν στην προστασία της δημόσιας υγείας, διατηρώντας παράλληλα τα πολιτιστικά και κοινωνικά οφέλη των αθλητικών εκδηλώσεων μεγάλης κλίμακας.
Ποδόσφαιρο: Τα οφέλη από το σπορ – Ο κίνδυνος από τις κεφαλιές
Η «κακή» συνήθεια των ποδοσφαιριστών που προκαλεί εθισμό – Τι δείχνουν τα στοιχεία για τη χρήση snus
Έμφραγμα: Κατά 27% αυξάνεται ο κίνδυνος όταν χάνει η ομάδα μας
