Από την άσκηση μέχρι την υγιεινή διατροφή και τα δημιουργικά χόμπι, όπως η ακρόαση μουσικής και η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου, οι δραστηριότητες αυτές αποδεδειγμένα μπορούν να συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου μέχρι τα βαθιά γεράματα. Ειδικά για τη μουσική, ακόμα μια πτυχή της δεν ευνοεί μόνο τον εγκέφαλο αλλά και σμίγει τα μέλη της οικογένειας των ασθενών με άνοια. Και μάλιστα, χωρίς να χρειάζεται ειδικό εξοπλισμό ή εκπαίδευση.
Αυτά ήταν τα αποτελέσματα νεότερης μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Agder και της Δρος Helene Waage, υποψήφιας διδάκτορος στο διδακτορικό πρόγραμμα ειδίκευσης Arts in context στη Σχολή Καλών Τεχνών, η οποία μελέτησε το τραγούδι ως συνθήκη μέσα σε οικογένειες που συμβιώνουν με κάποιο άτομο που πάσχει από άνοια. Όπως σημειώνει η Δρ Waage, το τραγούδι μπορεί να είναι πολύ ωφέλιμο στην καθημερινή ζωή – τόσο για τα άτομα με τη νόσο όσο και για τους αγαπημένους τους: «Το τραγούδι μπορεί να αποτελέσει μέρος της αλληλεπίδρασης είτε βρίσκεστε στο σπίτι, είτε στο αυτοκίνητο, είτε σε μια βόλτα, είτε σε μια επίσκεψη σε μια μονάδα φροντίδας» συμπληρώνει η Δρ Waage.
Στο ερευνητικό της πρόγραμμα, η Waage συνεργάστηκε με μια ηλικιωμένη γυναίκα που ζει με άνοια και την κόρη της. Θέλοντας να διερευνήσει πώς η μητέρα και η κόρη θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν το τραγούδι ως μέσο για να περνούν χρόνο μαζί, τις παρότρυνε να ενσωματώσουν το τραγούδι στις καθημερινές τους δραστηριότητες, με βάση τις δικές τους προτιμήσεις και ενδιαφέροντα.
«Ξεκινήσαμε με τα τραγούδια που τους άρεσαν περισσότερο και με τα οποία είχαν προσωπική σχέση. Δεν έχει σημασία τι είδους τραγούδια επιλέχθηκαν, αρκεί να ευθυγραμμίζονται με τις προτιμήσεις και τα γούστα τους» εξηγεί.
Το τραγούδι ως μέρος της καθημερινότητας
Αρχικά, οι γυναίκες συμμετείχαν σε συνεδρίες τραγουδιού, όπου τραγουδούσαν δυνατά ή σιγοτραγουδούσαν γνωστές μελωδίες. Σταδιακά, παρατήρησαν ότι το τραγούδι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε πολύ περισσότερες συνθήκες. Με τον καιρό, τραγουδούσαν στο αυτοκίνητο ή όσο μαγείρευαν, αλλά πειραματίστηκαν με το τραγούδι ενώ γυμνάζονταν και χόρευαν.
«Αποδείχθηκε ότι το ρυθμικό τραγούδι ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου, ενισχύοντας τον συντονισμό και την κίνηση. Η κόρη ανέφερε επίσης ότι το να περπατούν μαζί σε έναν κοινό ρυθμό ενίσχυε την αίσθηση της συντροφικότητας και της απόλαυσης» παρατηρεί η Waage.
Η Waage έμεινε έκπληκτη από το πώς άλλαξε η έννοια του τραγουδιού και τι μπορεί να σημαίνει τόσο για τους συμμετέχοντες όσο και για την ίδια: Το τραγούδι από κάτι τυπικό έγινε τελικά κάτι πιο αυθόρμητο και προσωπικό: «Οι γυναίκες ήταν σε θέση να ενσωματώσουν το τραγούδι στις μικρές στιγμές της καθημερινής ζωής. Η κόρη το έθεσε όμορφα: ‘Το τραγούδι μπορεί να είναι κάτι μικρό, κάτι που αφορά αποκλειστικά εμάς”», λέει η ερευνήτρια.
Η ερευνήτρια διευκρινίζει ότι η διατριβή της βασίζεται τόσο στην υπάρχουσα θεωρία και έρευνα, όσο και σε δικά της εμπειρικά δεδομένα. Στόχος της ερευνητικής της συνεργασίας με τη μητέρα και την κόρη ήταν να αποκαλύψει αποχρώσεις και δυνατότητες του «κοινωνικού» τραγουδιού, παρά να βγάλει καθολικά συμπεράσματα. Υπό αυτό το πρίσμα, δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η κατάσταση της άνοιας με το τραγούδι θα βελτιωθεί, «αυτό, όμως, που μπορώ να πω είναι ότι το τραγούδι μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής επειδή αναδεικνύει τα υγιή στοιχεία του χαρακτήρα».
Άνοια: Η ανεπάρκεια αυτής της βιταμίνης αυξάνει τον κίνδυνο
Το παυσίπονο που ανακουφίζει αποτελεσματικά – Δεν είναι φάρμακο