Μεταδίδεται η νόσος Αλτσχάιμερ; Υπό εξαιρετικά σπάνιες συνθήκες ναι, επισημαίνει μια ερευνητική ομάδα σε σχετική δημοσίευση στο Nature Medicine, αναφέροντας την περίπτωση πέντε ανθρώπων, που ανέπτυξαν ασυνήθιστα νωρίς, τη νόσο αφού είχαν λάβει μολυσμένες ενέσεις μιας αυξητικής ορμόνης στην παιδική τους ηλικία. Ο νευρολόγος John Collinge περιέγραψε τις περιπτώσεις αυτές ως τις πρώτες γνωστές περιπτώσεις Αλτσχάιμερ που προκαλούνται από ιατρικές πράξεις.
Το εν λόγω εύρημα προκάλεσε ανησυχία, με τους ερευνητές να σπεύδουν, ωστόσο, να τονίσουν ότι η νόσος Αλτσχάιμερ δεν είναι γενικά μεταδοτική. «Σε καμία περίπτωση δεν υπονοούμε ότι μπορεί να κολλήσετε τη νόσο», δήλωσε ο δρ. Collinge από το Ινστιτούτο Prion Diseases του University College του Λονδίνου. «Δεν είναι μεταδοτική με την έννοια μιας ιογενούς ή βακτηριακής λοίμωξης». Ο δρ. Carlo Condello, νευροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, συμφωνεί: «Μόνο κάτω από απίστευτα τεχνητές, ξεπερασμένες πλέον, ιατρικές πρακτικές εμφανίζεται το φαινόμενο».
Οι περισσότερες περιπτώσεις της νόσου Αλτσχάιμερ εμφανίζονται σε ηλικιωμένους. Στα πέντε άτομα που φαίνεται να κόλλησαν τη νόσο, τα συμπτώματα ξεκίνησαν νωρίς, στις ηλικίες 38-55 ετών, ενώ σε τρία από αυτά, για τα οποία υπήρχαν διαθέσιμα γενετικά δεδομένα, οι ερευνητές απέκλεισαν την παρουσία μεταλλάξεων που είναι γνωστό ότι προκαλούν πρώιμες μορφές της νόσου.
Τα άτομα που συμμετείχαν στη μελέτη είχαν λάβει ενέσεις αυξητικής ορμόνης στην παιδική ή εφηβική τους ηλικία. Οι ορμόνες αυτές χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία διαφόρων διαταραχών της ανάπτυξης. Ορισμένα από αυτά τα μείγματα βρέθηκαν αργότερα να είναι μολυσμένα με παραμορφωμένες πρωτεΐνες, που προκαλούσαν μια ασθένεια που ονομάζεται νόσος Creutzfeldt-Jakob. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότεροι από 200 άνθρωποι προσβλήθηκαν. Αυτός ο τύπος θεραπείας με αυξητική ορμόνη σταμάτησε το 1985, με τους γιατρούς να χρησιμοποιούν πλέον συνθετικές εκδοχές.
Αποδεικνύεται ότι αυτές οι παρτίδες περιείχαν κι ένα άλλο πρόβλημα. Σε μια προηγούμενη μελέτη, ο δρ. Collinge και οι συνάδελφοί του είχαν βρει υψηλότερα από τα αναμενόμενα επίπεδα αμυλοειδούς βήτα, μιας πρωτεΐνης που σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ, στον εγκέφαλο τεσσάρων ανθρώπων που είχαν πεθάνει από τη νόσο Creutzfeldt-Jakob. Αυτό δημιούργησε ανησυχίες ότι η αμυλοειδής βήτα πρωτεΐνη μπορεί να είχε μεταφερθεί μέσω των ενέσεων, γεγονός που υποδηλώνει ότι συμπεριφέρεται κατά κάποιο τρόπο όπως ένα μολυσματικό προϊόν.
Σε δεύτερο στάδιο, οι ερευνητές εντόπισαν οκτώ ακόμη άτομα που είχαν λάβει μολυσμένη αυξητική ορμόνη και παραπέμφθηκαν στην κλινική τους ομάδα. Κανένας από αυτούς δεν είχε τη νόσο Creutzfeldt-Jakob, αλλά τρεις είχαν ήδη λάβει διάγνωση για τη νόσο Αλτσχάιμερ. Περαιτέρω εξετάσεις έδειξαν ότι δύο ακόμη άτομα είχαν τη νόσο, ενώ δύο παρουσίαζαν σημάδια γνωστικών προβλημάτων. Ένα άτομο δεν παρουσίαζε καθόλου συμπτώματα.
Η πιο πιθανή αιτία αυτών των περιπτώσεων της νόσου Αλτσχάιμερ φαίνεται να είναι η ασυνήθιστη παρουσία της αμυλοειδούς – βήτα πρωτεΐνης σε πρώιμο στάδιο της ζωής ενός ανθρώπου, συμπεραίνουν οι ερευνητές. «Η μόνη πιθανή εξήγηση είναι η έκθεση όλων αυτών των ατόμων σε μολυσμένη αυξητική ορμόνη», δήλωσε η νευρολόγος του UCL, Gargi Banerjee.
Αν και εύλογη, η συσχέτιση αυτή δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί πλήρως. Άλλοι παράγοντες, όπως οι υποκείμενες παιδικές παθήσεις που κατέστησαν αναγκαία τη θεραπεία με αυξητική ορμόνη ή άλλες ιατρικές διαδικασίες, όπως η ακτινοβολία, να συνέβαλαν στην πρώιμη εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ ή των γνωστικών προβλημάτων. Αρκετοί από τους ανθρώπους υπέφεραν από επιληπτικές κρίσεις, οι οποίες θα μπορούσαν ίσως να επηρεάσουν τα γνωστικά προβλήματα ή την παθολογία του εγκεφάλου.
Αυτές οι σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προσφέρουν πληροφορίες για το πώς αναπτύσσεται η νόσος Αλτσχάιμερ και κατά πόσον η αμυλοειδής – βήτα πρωτεΐνη μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο. Ο δρ. Collinge σημείωσε ότι η περαιτέρω έρευνα είναι απαραίτητη για την κατανόηση αυτών των μηχανισμών.
Διαβάστε ακόμη:
Άνοια: Οκτώ παράγοντες κινδύνου για την πρώιμη νόσηση πριν τα 65 – Πώς θα μειώσετε το ρίσκο
Άνοια: Το εύρημα της μαγνητικής τομογραφίας που ανιχνεύει τον κίνδυνο νόσου 10 χρόνια νωρίτερα
