Παρατηρήστε τα ηλικιωμένα μέλη της οικογένειάς σας. Στη συνέχεια, κοιτάξτε μερικές φωτογραφίες τους απ’ όταν ήταν νεότεροι. Τι βλέπετε; Σίγουρα έχουν αλλάξει, αυτές οι αλλαγές όμως δεν περιορίζονται στα σημάδια της γήρανσης και, ίσως, σε μερικά επιπλέον κιλά. Υπάρχει και κάτι άλλο: Η μύτη και τα αυτιά τους δείχνουν να έχουν μεγαλώσει με το πέρασμα του χρόνου.
Πώς εξηγείται το φαινόμενο αυτό;
Οι αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα οφείλονται κυρίως στην ανάπτυξη των εμπλεκόμενων ιστών. Αυτό, όμως, ισχύει στην περίοδο ανάπτυξης και πιο συγκεκριμένα στην παιδική και νεαρή εφηβική ηλικία. Μέχρι την ηλικία των 20 ετών, οι ιστοί της μύτης και των αυτιών έχουν αναπτυχθεί πλήρως, επομένως οι αλλαγές που παρατηρούνται μετέπειτα δεν σχετίζονται με τους ιστούς. Μετά την εφηβεία, οι περισσότερες αλλαγές στο σχήμα και το μέγεθός τους μπορούν να αποδοθούν στη διαδικασία της γήρανσης και το πώς αυτή επηρεάζει τους υπάρχοντες ιστούς, αποκαλύπτει ο δρ. Alan Matarasso, κλινικός καθηγητής χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή Zucker της Νέας Υόρκης και πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής Εταιρείας Πλαστικών Χειρουργών.
Οι υποκείμενες δομές, τόσο των αυτιών, όσο και της μύτης είναι φτιαγμένες από χόνδρο, έναν ισχυρό, αλλά εύκαμπτο συνδετικό ιστό, που λειτουργεί επίσης προστατευτικά για τα οστά και τις αρθρώσεις. Ο χόνδρος αποτελείται από τα χονδροκύτταρα, τα οποία σταθεροποιούνται από ένα δίκτυο δομικών πρωτεϊνών, του κολλαγόνου και της ελαστίνης. Καθώς μεγαλώνουμε, το σώμα παράγει λιγότερο κολλαγόνο και ελαστίνη, γεγονός που οδηγεί στην αποδυνάμωση και χαλάρωση ολόκληρης της δομής του χόνδρου, εξηγεί ο δρ. Matarasso.
Η ηλικία είναι ένας ακόμη παράγοντας που επηρεάζει τη δομή των ιστών που περιβάλλουν τον χόνδρο. Έτσι, οι κάποτε τεντωμένοι ιστοί του προσώπου αρχίζουν να χαλαρώνουν με την πάροδο του χρόνου. Αυτό, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της βαρύτητας, προκαλεί πτώση των λοβών του αυτιού και της άκρης της μύτης, συμβάλλοντας στην εντύπωση ότι είναι πιο μεγάλα. Σύμφωνα με τον ειδικό, το δέρμα της μύτης βαραίνει επίσης λόγω της υψηλότερης δραστηριότητας των σμηγματογόνων αδένων.
Ο χόνδρος των αυτιών και της μύτης μπορεί, επίσης, να χαλαρώσει εάν τα εμπλεκόμενα οστά χάσουν μέρος της πυκνότητάς τους, εξαιτίας, για παράδειγμα, οστεοπόρωσης ή οστεοπενίας, ο κίνδυνος της εμφάνισης των οποίων αυξάνεται σημαντικά με τα χρόνια. Η μείωση του μυϊκού τόνου μέσα και γύρω από τα αυτιά και τη μύτη, που υποστηρίζουν αυτές τις δομές, αλλάζει επίσης με την ηλικία, συμπλήρωσε ο ειδικός.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, το πόσο ακριβώς θα αλλάξει το μέγεθος της μύτης και των αυτιών με τα χρόνια εξαρτάται από έναν αριθμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Τα χαρακτηριστικά του προσώπου εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από κληρονομικούς παράγοντες, ενώ ειδικά το σχήμα της μύτης φαίνεται να συνδέεται με τη γενετική σύνθεση κάθε ατόμου, σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2018 που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Genetics. Επιπλέον, σύμφωνα με μια άλλη μελέτη, του 2021, που δημοσιεύτηκε στο National Journal of Maxillofacial Surgery, οι ρινικές αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία φαίνονται πολύ πιο συχνές στους άνδρες, χωρίς να έχει αποσαφηνιστεί ο λόγος γι’ αυτό.
Τέλος, αναφορικά με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η έκθεση στη ρύπανση και τον ήλιο μπορεί να επιταχύνει τις διαδικασίες γήρανσης του χόνδρου.
Διαβάστε ακόμη:
Πέντε τύποι πόνου που σχετίζονται με την ηλικία – Tips ανακούφισης από τον γιατρό
«Σκαλίζετε» τη μύτη σας; 3 σοβαροί λόγοι να σταματήσετε αμέσως!
Γονείς: Τι να κάνετε όταν πονάει το αυτί του παιδιού