Το 90% των ανθρώπων μετά τα 50 παραπονιέται για αρθριτικούς ή ρευματικούς πόνους. Ρευματικά είναι η γενική ονομασία των παθήσεων των αρθρώσεων. Αυτές, αναλόγως της αιτιολογίας, είναι πλέον των 100. Η οστεοαρθρίτιδα ξεχώρισε επειδή ταλαιπωρεί περίπου το 50% των υπερηλίκων με πόνους στις αρθρώσεις και τους μυς. Εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες και μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε άρθρωση. Ασθενείς με πόνους στη μέση ή τον αυχένα εμφανίζουν ακτινογραφικές αλλοιώσεις ανάλογες της οστεοαρθρίτιδας. Ωστόσο, η οσφυαλγία και η αυχεναλγία απαιτούν ξεχωριστή αντιμετώπιση. Όλες οι μορφές οστεοαρθρίτιδας, αν και δεν αφαιρούν χρόνια ζωής, προσθέτουν πόνους σε αυτήν. Πιθανές αιτίες θεωρούνται παλαιότεροι τραυματισμοί, η κληρονομικότητα, η παχυσαρκία και η καθημερινή καταπόνηση μιας συγκεκριμένης κλείδωσης στην εργασία.
Σημειωτέον, στην οστεοαρθρίτιδα, η κλείδωση που ενοχλεί φαίνεται φυσιολογική. Ο πόνος εμφανίζεται μόλις την κινητοποιήσουμε. Αντίθετα, στις φλεγμονώδεις αρθρίτιδες, η κλείδωση είναι πρησμένη και πονάει ακόμη και στον ύπνο. Στην οστεοαρθρίτιδα, τα δάχτυλα το πρωί μπορεί να πονάνε, αλλά μπορούμε να πιάσουμε κανονικά το κουτάλι ή να βγάλουμε π.χ. τη βέρα. Στις φλεγμονώδεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, λόγω του άλγους το δαχτυλίδι δεν βγαίνει από το δάχτυλο ούτε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μαχαιροπίρουνο.
Με τα χρόνια και η οστεοαρθρίτιδα προκαλεί ελαφρά αναπηρία. Ο πόνος μας κάνει να αποφεύγουμε την κινητοποίηση της άρθρωσης. Όμως, η εθελοντική μη χρήση οδηγεί σε ατροφία μυών, τενόντων και οστών. Ταυτόχρονα, η παχυσαρκία προσθέτει βάρος στις αδύναμες αρθρώσεις των γονάτων και της λεκάνης· με τη μακροχρόνια αδράνεια να αποτελεί αιτία οστεοπόρωσης. Τα συμπτώματα ποικίλλουν από μέρα σε μέρα και εκεί ακριβώς πολλοί αποδίδουν τις αυξομειώσεις του άλγους σε κάποια τροφή, προσπαθώντας να εξηγήσουν τις εναλλαγές του πόνου.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις ότι μια συγκεκριμένη τροφή μπορεί να επηρεάσει άμεσα την ένταση του πόνου ή της φλεγμονής στις φλεγμονώδεις ή μη παθήσεις των αρθρώσεων. Παρ’ όλα αυτά, αν έχετε διαπιστώσει ότι μια συγκεκριμένη τροφή σάς κάνει κακό, είναι προτιμότερο να την αποφεύγετε, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να διαγράψετε ομάδες τροφών, δίχως την έγκριση του γιατρού σας. Χαριτολογώντας, θα λέγαμε ότι η παχυσαρκία είναι η μόνη διατροφική πάθηση που επιδεινώνει τις ενοχλήσεις. Κάθε κιλό βάρους σώματος που προστίθεται προκαλεί υπερφόρτιση σε κάθε γόνατο της τάξεως των 3 – 6 κιλών. Αυτό προκύπτει ως εξής: Αν ανεβαίνετε σκάλες ή τρέχετε, το βάρος πολλαπλασιάζεται επί την επιτάχυνση του σώματος και βαραίνει το γόνατο.
