Το τέλος μιας κουραστικής εργάσιμης ημέρας βρίσκει πολλούς καθισμένους στον καναπέ, χαζεύοντας τηλεόραση, ενώ παράλληλα επιδίδονται σε ένα ατελείωτο scrolling στο διαδίκτυο από το κινητό τους τηλέφωνο. Μπορεί να ξεκινά ως κάτι αθώο: Να ενημερωθούν σχετικά με τις ειδήσεις της ημέρας και να δουν το διαδικτυακό περιεχόμενο των φίλων και γνωστών τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γρήγορα, όμως, παίρνει διαστάσεις εθισμού, αφού δεν περιορίζεται σε ένα εύλογο χρονικό παράθυρο, αλλά εξελίσσεται σε ώρες αυτού που έχει επικρατήσει να αποκαλείται «doomscrolling», δηλαδή μια ψυχαναγκαστική συνήθεια κατανάλωσης αρνητικού περιεχομένου στο διαδίκτυο.
Εκ πρώτης όψεως, αυτό μπορεί να προσφέρει την αίσθηση ότι παραμένουμε ενημερωμένοι, στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για μια συνήθεια που συχνά μας αφήνει εξαντλημένους, ανήσυχους και δυσαρεστημένους. Οι έρευνες δείχνουν ότι το doomscrolling αυξάνει την ψυχολογική δυσφορία, μειώνοντας την ικανοποίηση από τη ζωή και την ψυχική ευεξία, ενώ μειώνει την εστίαση και τη δέσμευση στην εργασία. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί παραμένουν προσκολλημένοι σε αυτή τη συνήθεια, από φόβο ότι θα χάσουν κάτι ή εξαιτίας της ψευδαίσθησης ότι διατηρούν τον έλεγχο.
Τι μπορεί να αναστρέψει αυτό τον φαύλο κύκλο αρνητισμού; Μα φυσικά ένα δημιουργικό χόμπι. Έχει διαπιστωθεί ότι ένα χόμπι μετά τη δουλειά βελτιώνει την ευημερία και μειώνει το άγχος που σχετίζεται με την εργασία. Οι δημιουργικές δραστηριότητες, ειδικότερα, προάγουν την προσωπική ολοκλήρωση, βοηθώντας τους ανθρώπους να αναπτύξουν νέες δεξιότητες και να ενισχύσουν τη συναισθηματική τους ανθεκτικότητα.
Αν αναζητάτε το ιδανικό χόμπι, οι ειδικοί έχουν την απάντηση: Επιλέξτε κάτι που συγκεντρώνει όλη σας την προσοχή και σας ενθαρρύνει να εστιάσετε σε αυτή και μόνο τη δραστηριότητα. Οι έρευνες δείχνουν ότι τέτοιου είδους δραστηριότητες έχουν ισχυρές επιπτώσεις, επιτρέποντας στους ανθρώπους να βυθιστούν σε αυτό με το οποίο ασχολούνται εκείνη τη στιγμή και να απαλλαγούν από αρνητικές σκέψεις και περιεχόμενο που διασπά την προσοχή τους.
Πώς τα χόμπι εστίασης σας βοηθούν να ξεπεράσετε τον κύκλο της καταστροφολογίας;
1. Τα δημιουργικά χόμπι κρατούν τα χέρια και το μυαλό σας απασχολημένα, καθιστώντας λιγότερο πιθανό να κοιτάξετε το τηλέφωνό σας. Δραστηριότητες όπως το πλέξιμο ή η ζωγραφική συχνά προκαλούν μια «αίσθηση ροής», κάνοντάς σας να χάνετε την αίσθηση του χρόνου, ενώ είστε πλήρως απορροφημένοι σε αυτό που κάνετε. Δοκιμάζοντάς το, σύντομα θα διαπιστώσετε ότι αποτελεί ένα ιδανικό αντίδοτο στις ώρες του ατελείωτου scrolling.
2. Καταπραΰνουν το μυαλό: Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν τις επαναλαμβανόμενες, δημιουργικές ενέργειες διαλογιστικές και ηρεμιστικές. Οι χειροτεχνίες μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση των συναισθημάτων και να καταπραΰνουν το νευρικό σύστημα, εξουδετερώνοντας την ένταση που προκαλείται από το doomscrolling.
3. Προσφέρουν μια αίσθηση επίτευξης: Σε αντίθεση με τον άσκοπο χαρακτήρα του doomscrolling, τα χόμπι προσφέρουν απτά αποτελέσματα: Την ολοκλήρωση μιας ζωγραφιάς, ενός πλεκτού ή ενός κεντήματος. Αυτή η αίσθηση επίτευξης προάγει την ψυχολογική ευεξία και βοηθά στην καταπολέμηση του αισθήματος αδυναμίας.
4. Μειώνουν το στρες και το άγχος: Δραστηριότητες όπως οι χειροτεχνίες προσφέρουν ένα πνευματικό διάλειμμα από την υπερβολική σκέψη. Μελέτες δείχνουν ότι μόλις 10 λεπτά ζωγραφικής, 3 φορές την εβδομάδα, μπορούν να μειώσουν το στρες και να βελτιώσουν τη διάθεση. Οι δημιουργικές δραστηριότητες μειώνουν επίσης τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, προάγοντας τη χαλάρωση.
5. Προάγουν την αίσθηση του ανήκειν: Η ένταξη σε μια κοινότητα που ασχολείται με το ίδιο χόμπι -είτε διαδικτυακά είτε δια ζώσης- ενθαρρύνει τις θετικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και την αίσθηση της σύνδεσης. Η αίσθηση ενός ανθρώπους ότι αποτελεί μέρος μιας ομάδας συνδέεται στενά με τη βελτίωση της ψυχικής υγείας.
Επιλέγοντας το σωστό χόμπι
Ξεκινήστε με κάτι που σας ενθουσιάζει και σας φαίνεται εφικτό. Δραστηριότητες όπως η ζωγραφική, το πλέξιμο, το ράψιμο και το βελονάκι είναι εξαιρετικές επιλογές για αρχάριους, καθώς περιλαμβάνουν καταπραϋντικές, επαναλαμβανόμενες κινήσεις και παρέχουν μια αίσθηση ολοκλήρωσης.
Μερικά tips για να παραμείνετε συνεπείς στη νέα σας συνήθεια
Ξεκινήστε από κάτι μικρό: Επιλέξτε μια απλή δραστηριότητα, όπως το να χρωματίσετε μια σελίδα ή να πλέξετε ένα μικρό τετράγωνο. Αφιερώστε 10-20 λεπτά στο χόμπι σας μετά τη δουλειά και προσπαθήστε να μην ασχοληθείτε με το τηλέφωνό σας. Οι μικρές νίκες δημιουργούν δυναμική και κίνητρα.
- Θέστε όρια: Όσο ασχολείστε με το χόμπι σας, θέστε ως στόχο να μην κοιτάτε καθόλου το τηλέφωνό σας. Αυτό εξαλείφει τους περισπασμούς και σας βοηθά να βυθιστείτε πλήρως στη δραστηριότητα που έχετε επιλέξει.
- Εστιάστε στο παρόν: Επικεντρωθείτε στα χρώματα, τις υφές και τις κινήσεις του χόμπι που επιλέξατε. Αν το μυαλό σας περιπλανιέται, επαναφέρετε απαλά την προσοχή σας σε αυτό που κάνετε.
- Γίνετε μέλος μιας κοινότητας: Συνδεθείτε με άλλους ανθρώπους, που μοιράζονται το ενδιαφέρον σας για τη δραστηριότητα που επιλέξατε, είτε μέσω διαδικτυακών ομάδων, είτε μέσω συναντήσεων. Οι κοινές εμπειρίες κάνουν τα χόμπι πιο ευχάριστα και ενισχύουν τις θετικές συνδέσεις.
Και να θυμάστε: Το να κόψετε το doomscrolling δεν σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλείψετε εντελώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σημαίνει απλώς ότι είναι καλό να θέσετε υγιή όρια, αντικαθιστώντας την άσκοπη κύλιση με δραστηριότητες που ενθαρρύνουν την εστίαση και προσφέρουν ικανοποίηση. Ένα δημιουργικό χόμπι δεν προστατεύει μόνο την ψυχική σας ευημερία, αλλά σας βοηθά να ασχοληθείτε με τον κόσμο με έναν πιο υγιή και ισορροπημένο τρόπο.
Επιλέγοντας την εστίαση και τη δημιουργικότητα αντί του αρνητισμού, δίνετε στον εγκέφαλό σας το χρόνο που χρειάζεται να ξεκουραστεί, ανακαλύπτοντας παράλληλα τη χαρά του να αξιοποιείτε τα χέρια σας για να δημιουργήσετε κάτι νέο.
Αγαπημένα χόμπι που προφυλάσσουν από την κατάθλιψη
Άνοια: Οι δραστηριότητες που μειώνουν τον κίνδυνο – Ποια είναι η καλύτερη
Χάνετε τη συγκέντρωσή σας; Το απλό κόλπο των 5′ που την επαναφέρει
