Θα έχετε ίσως διαβάσει ότι για να ενσωματωθεί πλήρως μια νέα υγιεινή συνήθεια στην καθημερινότητά μας, όπως το γυμναστήριο, η χρήση οδοντικού νήματος ή η καλύτερη ενυδάτωση με περισσότερα ποτήρια νερό, θα πρέπει να περάσουν 21 ημέρες. Εντούτοις, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Healthcare, η αλήθεια απέχει αρκετά από την παραπάνω θεωρία, τουλάχιστον κατά δύο περίπου μήνες για τον μέσο άνθρωπο, στην καλύτερη, πάντα, περίπτωση.
Έως και 1 χρόνος
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας ανέλυσαν δεδομένα από 20 μελέτες με περισσότερους από 2.600 συμμετέχοντες και διαπίστωσαν ότι η δημιουργία μόνιμων συνηθειών απαιτεί δύο έως πέντε μήνες (59-66 ημέρες) συνεχούς εξάσκησης, ενώ για κάποιους ίσως χρειαστεί να περάσει σχεδόν ένας χρόνος για να γίνει η νέα συνήθεια ρουτίνα. Τα ευρήματά τους δείχνουν ότι η διαδικασία διαφέρει δραματικά ανά άτομο και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
Για παράδειγμα, φάνηκε ευκολότερο να υιοθετήσει κάποιος μια πρωινή συνήθεια συγκριτικά με μια βραδινή. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το εύρημα εξηγείται πιθανώς από το γεγονός ότι το πρωί έχουμε περισσότερη διανοητική ενέργεια και αποσπόμαστε λιγότερο από ό,τι κάνουμε. Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι οι συνήθειες που επιλέγουμε οι ίδιοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να εξελιχθούν σε ρουτίνα σε σχέση με αυτές που μας επιβάλλονται.
Τα τρία στάδια υιοθέτησης μιας συνήθειας
Η υιοθέτηση μιας νέας συνήθειας είναι σαν να μαθαίνει να οδηγείς αυτοκίνητο: στην αρχή, κάθε κίνηση, από τον έλεγχο του καθρέφτη έως το πάτημα του σωστού πεντάλ, απαιτεί σκέψη αλλά, σταδιακά, οι κινήσεις γίνονται πιο φυσικές και τελικά αυτοματοποιούνται. Η διαδικασία για την επιτυχία περιλαμβάνει τρία βασικά στάδια:
- την απόφαση ότι θέλουμε να ξεκινήσουμε μια νέα συμπεριφορά, π.χ. οδοντικό νήμα καθημερινά
- την επανάληψη, να εξασκούμαστε, δηλαδή, επανειλημμένα στη νέα συνήθεια
- την αυτοματοποίηση, με τη νέα συνήθεια να γίνεται «αυθόρμητα», να γίνεται απαιτώντας ελάχιστη συνειδητή προσπάθεια.
Κάθε αρχή και δύσκολη
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι πρώτες επαναλήψεις έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση στην εδραίωση της συνήθειας και στην πορεία η πρόοδος σταθεροποιείται, όπως ακριβώς συμβαίνει με την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας. Κάποιες συνήθειες, όπως η χρήση οδοντικού νήματος, αποδείχθηκαν ευκολότερο να καταστούν ρουτίνα, για πιο περίπλοκες και απαιτητικές ωστόσο, όπως η καθημερινή σωματική άσκηση, η αυτοματοποίηση απαιτεί περισσότερο χρόνο.
«Όταν προσπαθούμε να καθιερώσουμε μια νέα υγιεινή συνήθεια, η επιτυχία μπορεί να εξαρτάται από σειρά παραγόντων, όπως το πόσο συχνά την επαναλαμβάνουμε, το χρονοδιάγραμμα της εξάσκησής της και το αν μας αρέσει ή όχι» δήλωσε ο Δρ Ben Singh, εκ των συγγραφέων της μελέτης και ερευνητής στο τμήμα Allied Health & Human Performance του πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας. «Αν προσθέσετε μια νέα πρακτική στην πρωινή σας ρουτίνα, τα δεδομένα δείχνουν ότι είναι πιο πιθανό να επιτύχετε τη μονιμοποίησή της. Επίσης, είναι πιθανότερο να επιμείνετε σε μια νέα συνήθεια αν σας αρέσει».
Πρακτικές συμβουλές για την οικοδόμηση νέων συνηθειών
Σύμφωνα με τον Δρ. Singh, είναι βασικό να υπάρχει πρόγραμμα και ουσιαστική επιθυμία για μια παρέμβαση στον τρόπο ζωής. Για τον σκοπό αυτό, προτείνει τη δημιουργία ενός καθημερινού πλάνου για την επίτευξη του στόχου:
- έγκαιρη προετοιμασία για· «μπορεί να είναι κάτι τόσο απλό όσο το να έχετε έτοιμα τα ρούχα για το γυμναστήριο ή να έχετε φροντίσει να υπάρχει ένα υγιεινό γεύμα στο ψυγείο»
- κατάλληλη ώρα· όπως προκύπτει από την έρευνα, οι πιο πρωινές ώρες είναι ιδανικές για νέες συνήθειες
- στοχοθεσία· «κάνοντας σχέδια για το πώς μπορούμε να τις επιτύχουμε, θα σας βάλουμε σε θέση για επιτυχία».
Στοματική υγεία: Έξι καθημερινές κινήσεις που χαρίζουν υγιή δόντια και λαμπερό χαμόγελο
Πέντε πράγματα που πρέπει να κάνετε κάθε πρωί για δυνατό μυαλό