Πριν από περίπου μια δεκαετία, εάν έλεγες σε κάποιον ότι παίζεις D&D ή αλλιώς Dungeons and Dragons το πιο πιθανό είναι να σε κοιτούσε με απορία. Πλέον, σειρές όπως το The Big Bang Theory, το Young Sheldon ή και η πιο πρόσφατη επιτυχία του Stranger Things έβγαλε το παιχνίδι ρόλων από τις κλειστές ομάδες που έπαιζαν σε συλλόγους ή σε σπίτια σε μεγάλες διοργανώσεις στην Ελλάδα, αυξάνοντας ραγδαία τη δημοτικότητά του. Και γιατί όχι, αφού σύμφωνα και με πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Role-Playing, όσοι επιδίδονται στο ρίξιμο των ζαριών και στην κατασκευή μιας φανταστικής ιστορίας με μάγους, δράκους και μπουντρούμια, φροντίζουν και για την ψυχική τους υγεία.
Τα ευρήματα που διεξήχθησαν από ερευνητές του University College Cork (UCC), ανοίγουν το δρόμο για τους κλινικούς γιατρούς και τους ψυχολόγους να διερευνήσουν περαιτέρω τα οφέλη του παιχνιδιού ως θεραπευτικό εργαλείο.
Φαντασία και σύνδεση
Το Dungeons and Dragons – ή D&D – είναι ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ρόλων φαντασίας που έχει εξελιχθεί σε παγκόσμιο φαινόμενο. Πρόκειται για μια εγγενώς κοινωνική δραστηριότητα, που απαιτεί συχνές συναντήσεις των παιχτών και του αφηγητή -συνήθως εβδομαδιαίες ή και μηνιαίες- στις οποίες εξελίσσεται η ιστορία που έχει πλάσει ο αφηγητής σε μια μακρά περίοδο μηνών ή ετών, με πρωταγωνιστές τους ίδιους τους παίχτες. Ο κάθε παίχτης καλείται να δημιουργήσει έναν φανταστικό χαρακτήρα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που θα αλληλεπιδρά με τους υπόλοιπους παίχτες και τα πρόσωπα της ιστορίας. Στον κόσμο αυτόν, υπάρχουν ξωτικά, νάνοι, απλοί άνθρωποι, μάγοι αλλά και τέρατα, όπως ο Demogorgon ή o Lord Vecna, που έγιναν ευρύτερα γνωστοί από τη σειρά Stranger Things. Συνεπώς, είναι ένα χόμπι που χρειάζεται φαντασία, εγρήγορση δημιουργικότητα και συνεργασία από τους παίκτες.
Η παρούσα μελέτη διερεύνησε την επίδραση του παιχνιδιού στην ψυχική υγεία των συχνών παικτών. Κατάφερε, έτσι, να εντοπίσει διάφορες βασικές πτυχές που υποστήριζαν τη θετική ψυχική υγεία, συμπεριλαμβανομένων της απόδρασης, της εξερεύνησης του εαυτού, της δημιουργικής έκφρασης, της παροχής βοήθειας προς τους άλλους, της κοινωνικής υποστήριξης και της ρουτίνας.
Η Δρ Orla Walsh, επικεφαλής της μελέτης και διδακτορική ερευνήτρια στη Σχολή Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας του UCC, περιγράφει ακριβώς το αίσθημα και τα πλεονεκτήματα που αποκόμισαν οι παίχτες: «Η έρευνά μας διαπίστωσε ότι οι παίκτες συζητούσαν τα οφέλη της απόδρασης που συνόδευε το παιχνίδι D&D και τις θετικές επιπτώσεις που αυτό είχε στην ψυχική τους υγεία. Οι παίκτες ανέφεραν ότι ένιωθαν μια ισχυρή αίσθηση ελέγχου μέσα στο παιχνίδι σε στιγμές που ένιωθαν ότι δεν είχαν τον έλεγχο έξω από το παιχνίδι. Ενώ πολλά χόμπι μπορεί να επιτρέπουν τη δημιουργική έκφραση, το D&D επιτρέπει με μοναδικό τρόπο στους παίκτες να χτίζουν και να κατοικούν σε κόσμους της δικής τους δημιουργίας συνεργατικά».
Η κοινωνικοποίηση και η ελεύθερη έκφραση αποτελεί ένα ακόμα σημαντικό πλεονέκτημα: «Η κοινωνική υποστήριξη που καλλιεργείται από το παιχνίδι D&D παρέχει στους παίκτες συναισθηματική και κοινωνική σύνδεση και τους προσφέρει έναν χώρο στον οποίο μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα. Ενώ η κοινωνική υποστήριξη είναι ένα αναγνωρισμένο πλεονέκτημα πολλών ομαδικών δραστηριοτήτων, η συνεργατική πτυχή της αφήγησης του D&D καλλιεργεί μια μοναδική αίσθηση συντροφικότητας και κοινής εμπειρίας μεταξύ των παικτών» συμπλήρωσε η Δρ Orla.
@ygeiamou.gr Το Dungeons and Dragons – ή D&D – είναι ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ρόλων φαντασίας που εκτός από διασκέδαση επιδρά θετικά και στην ψυχική υγεία #games #DnD #dungeonsanddragons #tiktokgr #greektiktok #ygeiamou #fun #roleplayinggames ♬ πρωτότυπος ήχος – Ygeiamou.gr
Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην ψυχοθεραπεία;
Η μελέτη αναδεικνύει ότι το D&D έχει σημαντικές δυνατότητες αξιοποίησης σε θεραπευτικό περιβάλλον, καθώς οι παίκτες ένιωθαν πιο άνετα να εξερευνούν προβλήματα και να εξασκούν δεξιότητες σε έναν χώρο φανταστικό και εκτός του πραγματικού κόσμου. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ανέφεραν και σημαντικά οφέλη στην καθημερινή ζωή από το παιχνίδι, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης αίσθησης αυτονομίας και προσωπικής ανάπτυξης.
Τα ευρήματα επιτρέπουν στους ερευνητές ψυχολογίας να κατανοήσουν καλύτερα τους μηχανισμούς μέσω των οποίων αυτή η δραστηριότητα μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο, ενώ παράλληλα παρέχουν ενθάρρυνση στους κλινικούς γιατρούς που ήδη χρησιμοποιούν ομάδες D&D ως υποστηρικτικά μέσα κοινωνικής ευημερίας.
Ο Δρ Conor Linehan συμπληρώνει: «Παρόλο που υπάρχουν ορισμένοι κλινικοί γιατροί και κοινοτικές ομάδες που χρησιμοποιούν σήμερα τα παιχνίδια ρόλων θεραπευτικά, οι ομάδες αυτές δραστηριοποιούνται κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μελέτη μας υποδηλώνει ότι μια ευρύτερη αξιοποίηση τέτοιων θεραπευτικών ομάδων παιχνιδιών ρόλων θα μπορούσε να ωφελήσει την ψυχική υγεία παγκοσμίως, προσφέροντας μεγάλες δυνατότητες για την υποστήριξη της ανάπτυξης δεξιοτήτων, της συναισθηματικής εξερεύνησης, της επίλυσης προβλημάτων και της ενίσχυσης της ουσιαστικής κοινωνικής σύνδεσης».
«Χάνεστε» στις σκέψεις σας; Αν όχι, καιρός να ξεκινήσετε!