Υπάρχουν μελέτες που ισχυρίζονται ότι αν το μυαλό μας ταξιδεύει και χανόμαστε στις σκέψεις μας, τότε κάνουμε ένα μεγάλο δώρο στον εαυτό μας. Τέτοια επιστημονικά ευρήματα ωστόσο μάλλον δεν θα είχαν τύχη ως αντεπιχείρημα στον εργοδότη που μας επέπληξε γιατί είχαμε αφαιρεθεί κατά τη διάρκεια του επαγγελματικού meeting ή και στους φίλους που μας κατηγορούν ότι για μια ακόμη φορά μιλούσαν στον αέρα.
Η αδυναμία συγκέντρωσης είναι το κατ’ εξοχήν γνώρισμα της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Πριν όμως αποδώσουμε τη δυσκολία σε μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που μας διέφυγε και δεν διαγνώστηκε ποτέ, ίσως θα πρέπει να αναλογιστούμε τους ρυθμούς της καθημερινότητας και το ψυχικό μας φορτίο. «Η δυσκολία συγκέντρωσης και προσοχής αν και βρίσκονται στον πυρήνα της ΔΕΠΥ, είναι συχνή και σε πολλές διαταραχές από την ψυχική σφαίρα όπως το έντονο άγχος, η κατάθλιψη και το ιστορικό τραυματικών εμπειριών» εξηγεί η νευροψυχολόγος Rosemarie Manfredi.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία έπειτα, η ικανότητά μας να παραμένουμε συγκεντρωμένοι για ορισμένο χρονικό διάστημα τείνει να συρρικνώνεται συνεπεία του έντονου ρυθμού ζωής, των ταχυτήτων που μας συνηθίζουν τα social media και οι νέες τεχνολογίες που καταφέρνουν να αποσπούν διαρκώς την προσοχή μας.
Οι «εχθροί» της συγκέντρωσης
Δεν είναι «προνόμιο» λίγων αλλά φαινόμενο που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους. Σε περιόδους έντονου στρες, εξηγεί η ειδικός, οι δουλειές μας μπορεί να μένουν πίσω εξαιτίας της αδυναμίας συγκέντρωσης, ή ακόμα και να τις εγκαταλείψουμε. Το στρες είναι ο μεγαλύτερος ένοχος για την κακή μας συγκέντρωση, που έτσι πλήττεται από έναν συνδυασμό εξωτερικών ερεθισμάτων και εσωτερικών σκέψεων, εξηγεί η Δρ Manfredi.
Άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι ο ανεπαρκής ύπνος -τον οποίο μπορείτε να βελτιώσετε μέσα από αυτά τα οκτώ tips– και η καθιστική ζωή αντί της σωματικής άσκησης που είναι κομβικής σημασίας για την καλή προσοχή. «Η τακτική άσκηση μπορεί να βοηθήσει το σώμα μας στην αυτορρύθμισή τους, επιτρέποντάς μας να δώσουμε προσοχή όταν χρειάζεται» εξηγεί η Δρ Manfredi για τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οφέλη της γυμναστικής για τον εγκέφαλο, από την καλύτερη διάθεση έως τη βελτίωση της μνήμης, της μάθησης και της επιλεκτικής προσοχής.
4 tips για καλύτερη προσοχή
Η προσοχή είναι μια από τις πιο ευαίσθητες λειτουργίες του εγκεφάλου αλλά και πρόσφορη για παρεμβάσεις που μπορούν να την ενισχύσουν, όπως οι παρακάτω που προτείνει η Δρ Manfredi:
1. Καλύτερος ύπνος. Από τις πρώτες παρεμβάσεις καίριας σημασίας που θα πρέπει κατά βάση να στοχεύει σε μια σταθερή ρουτίνα ύπνου και αφύπνισης.
2. Διαχείριση του στρες. Στην εργασία ή στο σπίτι, υπάρχουν τρόποι για μείωση του άγχους, όπως αυτές οι 6 απρόσμενες μέθοδοι που ανακουφίζουν και ηρεμούν
3. Περισσότερα διαλείμματα. Τα τακτικά διαλείμματα επιτρέπουν τη συγκέντρωση της προσοχής σε ένα πράγμα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. «Συγκεντρωνόμαστε περισσότερο σε πράγματα που βρίσκουμε ενδιαφέροντα ή ευχάριστα και λιγότερο όταν τα θεωρούμε βαρετά, κουραστικά, αδιάφορα ή τετριμμένα» εξηγεί η ειδικός και συστήνει να δίνουμε το 80% της μέγιστης διάρκειας συγκέντρωσης σε κάτι και έπειτα να κάνουμε ένα διάλειμμα ώστε «ο εγκέφαλος να μπορεί να ανασυντάξει δυνάμεις και να ενεργοποιηθεί εκ νέου για να συνεχίσει την εργασία».
4. Λιγότεροι περισπασμοί. Θα χρειαστεί συνειδητή προσπάθεια να περιοριστούν οι περισπασμοί που μπορεί να περιλαμβάνει:
- τη βοήθεια ενός χρονομέτρου που θα χτυπά ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να δούμε αν καταφέραμε να μείνουμε συγκεντρωμένοι σε μία εργασία,
- τη χρήση ακουστικών όταν το θορυβώδες περιβάλλον δεν επιτρέπει να διατηρήσουμε την προσοχή μας
- τη χρήση επεκτάσεων και εφαρμογών στο διαδίκτυο που εμποδίζουν την ανακατεύθυνση σε διάφορες σελίδες καθώς και κατάλληλες ρυθμίσεις στα social media για απενεργοποίηση των ειδοποιήσεων.