Σε ένα σημαντικό επιστημονικό συμπέρασμα κατέληξε μια διεθνής ομάδα επιστημόνων, σύμφωνα με την οποία η συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης αντιβιοτικών και της μικροβιακής αντοχής μεταξύ ανθρώπων και ζώων είναι αμφίδρομη.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο The Lancet Planetary Health, αποκαλύπτουν, ειδικότερα, ότι η χρήση αντιβιοτικών σε ζώα σχετίζεται με τη μικροβιακή αντοχή στους ανθρώπους και η χρήση αντιβιοτικών σε ανθρώπους σχετίζεται με την μικροβιακή αντοχή στα ζώα.
Η μικροβιακή αντοχή αποτελεί σήμερα μια σημαντική απειλή για την παγκόσμια υγεία, με τα ανθεκτικά βακτήρια να ευθύνονται για εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο. Η εσφαλμένη χρήση αντιβιοτικών αποτελεί βασικό μοχλό εξάπλωσης της μικροβιακής αντοχής, ενώ ενισχυτικά λειτουργούν και άλλα δεδομένα, όπως οι αυξανόμενες απαιτήσεις για τρόφιμα και προϊόντα ζωικής προέλευσης, καθώς και κοινωνικοοικονομικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν τη σχέση μεταξύ της παγκόσμιας κατανάλωσης αντιβιοτικών και των ποσοστών μικροβιακής αντοχής σε ανθρώπους και ζώα παραγωγής τροφίμων, συνυπολογίζοντας την επίδραση κοινωνικοοικονομικών, υγειονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων κινδύνου.
Όπως είχε προβλεφθεί, η αυξημένη κατανάλωση αντιβιοτικών από ζώα που παράγουν τρόφιμα σχετίστηκε με αυξημένο ποσοστό μικροβιακής αντοχής, που, με τη σειρά της, οδήγησε σε αυξημένη κατανάλωση αντιβιοτικών από ανθρώπους, η οποία ενίσχυε τη μικροβιακή αντοχή και σε αυτούς. Ωστόσο, αυτό που αποκάλυψε για πρώτη φορά η εν λόγω μελέτη ήταν ότι αυτή η σχέση δεν είναι γραμμική, αλλά αποτελεί στην πραγματικότητα έναν φαύλο κύκλο. Συγκεκριμένα, η αυξημένη κατανάλωση αντιβιοτικών από τα ζώα σχετίζεται με αυξημένη μικροβιακή αντοχή σε ανθρώπινα παθογόνα, ενώ η μεγαλύτερη κατανάλωση αντιβιοτικών από τους ανθρώπους αυξάνει την μικροβιακή αντοχή στα ζώα.
Οι ερευνητές υποστήριξαν ότι η μελέτη αναδεικνύει την ισχυρή αλληλεξάρτηση μεταξύ ανθρώπων, ζώων και περιβάλλοντος και υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη διαμόρφωσης στρατηγικών για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης της μικροβιακής αντοχής.
Ο Kasim Allel, Αναπληρωτής Ερευνητής στην Επιδημιολογία Λοιμωδών Νοσημάτων στο London School of Hygiene & Tropical Medicine (LSHTM), δήλωσε: «Η μικροβιακή αντοχή είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, καθώς υπάρχουν αντικρουόμενες προτεραιότητες μεταξύ των διαφορετικών μερών που εμπλέκονται. Απαιτείται μια ισχυρή, διεπιστημονική προσέγγιση για την επιτήρηση και τον έλεγχο της μικροβιακής αντοχής, η οποία δεν περιορίζεται στο ανθρωποκεντρικό κομμάτι, με στόχο την προστασία της υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο».
Η ομάδα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η μείωση της κατανάλωσης αντιβιοτικών από μόνη της δεν είναι αρκετή για την καταπολέμηση της παγκόσμιας εξάπλωσης της μικροβιακής αντοχής. Αντίθετα, υποστηρίζει ότι θα χρειαστούν ολοκληρωμένες μέθοδοι ελέγχου, που επικεντρώνονται στη μείωση της φτώχειας και στην υποστήριξη της κοινωνικής ανάπτυξης, με στόχο τον περιορισμό της μετάδοσης της μικροβιακής αντοχής μεταξύ ανθρώπων και ζώων.
Ο Laith Yakob, συνδιευθυντής του Προγράμματος Διδασκαλίας της Σχολής Λοιμωδών και Τροπικών Ασθενειών στο LSHTM, δήλωσε: «Η διαπίστωση αυτής της αμφίδρομης επιρροής μεταξύ ανθρώπων και ζώων προσφέρει νέες ευκαιρίες για περιορισμό του προβλήματος. Χρειάζεται να διαμορφωθούν παρεμβάσεις, ώστε να αντιμετωπιστεί αυτό που εξελίχθηκε ταχύτατα σε μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία. Στο εξής, προτείνουμε αυστηρότερες πολιτικές σχετικά με τη χρήση και τη συνταγογράφηση αντιβιοτικών σε ζώα και ανθρώπους».
Διαβάστε ακόμη:
Αντιβιοτικά: H συχνή λοίμωξη που αυξάνει τη μικροβιακή αντοχή
Ανθεκτικά μικρόβια: Η απλή κίνηση που φρενάρει την εξάπλωσή τους και σώζει ζωές
Αντιβιοτικά: Πότε είναι χρήσιμα και πότε όχι – Τι καθορίζει τη χορήγησή τους
