Τα συμπληρώματα διατροφής έχουν έρθει στη ζωή μας για να καλύψουν τις ανάγκες πρόσληψης πολύτιμων θρεπτικών συστατικών, που σε ορισμένες περιπτώσεις δεν λαμβάνονται επαρκώς με φυσικό τρόπο, μέσω της διατροφής. Μπορούν να βοηθήσουν, για παράδειγμα, άτομα, των οποίων ο οργανισμός δεν απορροφά σωστά ορισμένα συστατικά, δεν πρέπει όμως να αποτελούν δικαιολογία για όποιον απλώς δεν τρέφεται σωστά.
Κι ενώ τα συμπληρώματα διατροφής έχουν συνδεθεί επιστημονικά με διάφορα οφέλη για την υγεία, οι ειδικοί εφιστούν την προσοχή των καταναλωτών, επισημαίνοντας ότι δεν ισχύουν απαραίτητα όσα υποστηρίζουν οι εταιρείες για τα προϊόντα τους. Σε αυτό το πλαίσιο της αμφισβήτησης τέθηκε από ομάδα ερευνητών και η μεταξύ των συμπληρωμάτων διατροφής και της καρδιαγγειακής υγείας. Πολλοί ισχυρίζονται ότι τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να ενισχύσουν την υγεία της καρδιάς και να απομακρύνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, είναι όμως αλήθεια αυτό;
Για να απαντήσουν σε αυτό, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια μελέτη, η οποία ανέλυσε τα αποτελέσματα 884 προγενέστερων ερευνών, στις οποίες συμμετείχαν 900.000 άνδρες και γυναίκες. Τα συμπεράσματα δημοσιεύθηκαν στο Journal of the American College of Cardiology.
Το γεγονός ότι τροφές πλούσιες σε μικροθρεπτικά συστατικά μπορούν να προστατεύσουν την καρδιά είναι αδιαμφισβήτητο, διευκρίνισε ο δρ. Simin Liu, διευθυντής του Κέντρου Παγκόσμιας Καρδιομεταβολικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο Brown. Για παράδειγμα, τα αντιοξειδωτικά, που εμπεριέχονται σε αφθονία στα τρόφιμα που περιλαμβάνονται στη μεσογειακή δίαιτα και τη δίαιτα DASH, έχουν συνδεθεί εδώ και καιρό με τη μείωση του οξειδωτικού στρες. Το οξειδωτικό στρες μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον κυτταρικό ιστό, απειλώντας την υγεία της καρδιάς. Γι’ αυτό, μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά πιστεύεται ότι είναι προστατευτική, μειώνοντας τον κίνδυνο για μια σειρά σοβαρών ασθενειών, μεταξύ των οποίων και ο διαβήτης.
Αυτό που ήταν λιγότερο σαφές, ωστόσο, είναι εάν η κατανάλωση βιταμινών, μετάλλων και αντιοξειδωτικών με τη μορφή συμπληρωμάτων μπορεί να προσφέρει ένα παρόμοιο πλεονέκτημα.
«Αξιολογήσαμε 27 διαφορετικούς τύπους συμπληρωμάτων και διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν πολλά που προσφέρουν καρδιαγγειακά οφέλη», σχολίασε ο δρ. Liu. Αυτά περιελάμβαναν μια σειρά από συμπληρώματα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων – συμπεριλαμβανομένων των n-3 και n-6 λιπαρών οξέων – τα οποία διαπιστώθηκε ότι συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου καρδιακών επεισοδίων, στεφανιαίας νόσου, αλλά και πρόωρου θανάτου από καρδιακή νόσο. Άλλα συμπληρώματα που αποδείχθηκε ότι ωφελούν την καρδιά περιλαμβάνουν φολικό οξύ, L-αργινίνη, L-κιτρουλίνη, βιταμίνη D, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, άλφα-λιποϊκό οξύ, μελατονίνη, κατεχίνη, κουρκουμίνη, φλαβανόλη, γενιστεΐνη και κερκετίνη. Τα συμπληρώματα φυλλικού οξέος συνδέθηκαν με μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού, ενώ το CoQ10 συνδέθηκε με χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οποιαδήποτε αιτία.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, ορισμένα κοινά συμπληρώματα, όπως οι βιταμίνες C, D, E και το σελήνιο, δεν είχαν μακροπρόθεσμη επίδραση στα αποτελέσματα των καρδιακών παθήσεων ή στον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2. Επιπροσθέτως, κάποια άλλα συμπληρώματα δεν αποδείχθηκαν απλώς ασύνδετα με την καρδιακή υγεία, αλλά έως και επικίνδυνα. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα συμπληρώματα βήτα-καροτίνης, τα οποία, σύμφωνα με τα ερευνητικά συμπεράσματα, συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οποιασδήποτε αιτία, καθώς και με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου ειδικά από καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικό επεισόδιο.
Σύμφωνα με τον δρ. Gregg Fonarow, διευθυντή του Κέντρου Καρδιομυοπάθειας Ahmanson-UCLA και συνδιευθυντή του Προγράμματος Προληπτικής Καρδιολογίας του UCLA, το προφανές όφελος μιας χούφτας συμπληρωμάτων διατροφής αποτελεί μια «σπάνια εξαίρεση».
«Διαπιστώθηκε ότι τα συμπληρώματα βήτα καροτίνης αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου, ενώ τα περισσότερα άλλα δεν έδειξαν οφέλη στις τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές. Οι λίγες εξαιρέσεις δεν έδειξαν σταθερό όφελος», όσον αφορά στη μείωση του κινδύνου, διευκρίνισε ο δρ. Fonarow, σύμφωνα με τον οποίο είναι προτιμότερο να επιμείνετε σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και να λαμβάνετε επαρκή θρεπτικά συστατικά, τρώγοντας μια ποικιλία τροφών με μέτρο.
Στην ίδια άποψη συγκλίνουν και η σύμβουλος διατροφής, Connie Diekman και η διευθύντρια κλινικής διατροφής στο UT Southwestern Medical Center, Lona Sandon.
«Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα εάν τα συμπληρώματα από μόνα τους μπορούν να αποτρέψουν τον κίνδυνο ασθένειας», προειδοποίησε η δρ. Diekman. «Καμία μεμονωμένη θρεπτική ουσία δεν είναι η απάντηση στην αποφυγή ασθενειών». Η ίδια εξήγησε ότι ενώ τα ωμέγα-3 φαίνεται να παρέχουν οφέλη για την υγεία της καρδιάς, εάν καταναλωθούν στο πλαίσιο μιας ανθυγιεινής διατροφής, «δεν μπορούν να κάνουν μαγικά». «Το ίδιο ισχύει και για άλλα θρεπτικά συστατικά», είπε.
Η ίδια τόνισε, επιπλέον, ότι είναι καλό να συμβουλευτείτε γιατρό πριν αρχίσετε να καταναλώνετε κάποιο συμπλήρωμα. Η δρ. Sandon, επεσήμανε επίσης ότι «τα συμπληρώματα ελέγχονται, αλλά όχι στον ίδιο βαθμό με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Οι καταναλωτές πρέπει να προσέχουν, καθώς τα συμπληρώματα δεν απαιτείται να υποβληθούν σε δοκιμές ασφαλείας πριν διατεθούν στην αγορά». Η ίδια τόνισε ότι ακόμη και αν χρησιμοποιείτε συμπληρώματα, «η διατροφή εξακολουθεί να έχει σημασία».
Διαβάστε ακόμη:
Συμπληρώματα διατροφής: Αυτό είναι ο λόγος που δεν δρουν σε όλους το ίδιο
Συμπληρώματα διατροφής: Πότε είναι αναγκαία σε παιδιά και εφήβους;
Πόσο μας αδυνατίζουν τα συμπληρώματα διατροφής; Έρευνα απαντά