Ο εγκέφαλος είναι ένα σύνθετο όργανο με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Δίνει τις εντολές στο σώμα για να λειτουργήσει. Συντονίζει τις κινήσεις. Παράγει σκέψη. Περίπου 100 δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα συνεργάζονται για να επιτελεί σωστά ο εγκέφαλος όλες τις λειτουργίες του.
Αντιλαμβανόμαστε, επομένως, ότι πρόκειται για ένα πολύτιμο όργανο, γι’ αυτό και είναι σημαντικό να το διατηρήσουμε υγιές και λειτουργικό. Πολλοί πιστεύουν ότι, καθώς τα χρόνια περνούν και το σώμα γερνάει, αναπόφευκτα συμβαίνει το ίδιο και με τον εγκέφαλο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, όμως, η πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς αυτή.
Όπως υπάρχουν τρόποι να διατηρήσουμε το σώμα δυνατό και υγιές, το ίδιο συμβαίνει και με τον εγκέφαλο. Όλα είναι θέμα εξάσκησης, επισημαίνουν οι επιστήμονες. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να εξασκήσετε και τον εγκέφαλό σας, όπως ακριβώς και το υπόλοιπο σώμα.
Ποια είναι, όμως, τα μυστικά για έναν ακμαίο εγκέφαλο; Ποιοι είναι εκείνοι οι παράγοντες που θα σας βοηθήσουν να διατηρήσετε ακέραιη την εγκεφαλική σας λειτουργία;
«Τα κλειδιά για το νευρικό μας σύστημα είναι η φαιά και η λευκή ουσία», λέει ο Hermundur Sigmundsson, καθηγητής στο νορβηγικό Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας (NTNU). Η φαιά ουσία αποτελείται από τα νευρικά κύτταρα -ή αλλιώς νευρώνες– και τους δενδρίτες, ενώ η λευκή ουσία παρέχει τις συνδέσεις μεταξύ των κυττάρων, συμβάλλοντας στην ταχύτητα μετάδοσης και κατανομής των σημάτων.
Οι 3 παράγοντες – κλειδιά
Μια πρόσφατη δημοσίευση στο Brain Sciences συγκεντρώνει πληθώρα στοιχείων που έχουν προκύψει ως συμπεράσματα παλαιότερων ερευνών σχετικά με την εγκεφαλική λειτουργία. Αξιολογώντας το πλήθος των διαθέσιμων συμπερασμάτων και πληροφοριών, οι ειδικοί κατέληξαν σε 3 παράγοντες που βοηθούν να διατηρήσουμε τη φαιά και τη λευκή ουσία του εγκεφάλου σε φόρμα.
Οι παράγοντες αυτοί είναι:
- Η σωματική άσκηση
- Η κοινωνικότητα
- Το ισχυρό ενδιαφέρον για διάφορες ασχολίες
Η σωματική άσκηση είναι ίσως ο «βραχνάς» των περισσότερων, ενώ, εκ πρώτης όψεως, δεν μοιάζει να συνδέεται άμεσα με την εγκεφαλική λειτουργία. Κι όμως, επισημαίνουν οι ερευνητές, όπως το σώμα «τεμπελιάζει» όταν παραμένει αδρανές για μεγάλο διάστημα, το ίδιο συμβαίνει και με τον εγκέφαλο.
Σύμφωνα με τον δρ. Sigmundsson και τους συνεργάτες του, «ένας δραστήριος τρόπος ζωής συμβάλλει στην ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος και στην αντιμετώπιση της γήρανσης του εγκεφάλου».
Επομένως, είναι σημαντικό να μην «κολλάτε» στην καρέκλα. Εάν οι επαγγελματικές σας υποχρεώσεις συνθέτουν μια καθιστική ζωή, είναι απαραίτητο να εξασφαλίζετε χρόνο, κατά τον οποίο θα παραμένετε σωματικά δραστήριοι. Αυτό απαιτεί προσπάθεια, αλλά τα οφέλη που θα αποκομίσετε είναι πολύ σημαντικά.
Προκλήσεις στην προσπάθεια διατήρησης της καλής εγκεφαλικής τους λειτουργίας μπορεί να αντιμετωπίσουν και οι μοναχικοί άνθρωποι. Υπάρχουν κάποιοι που απολαμβάνουν τη μοναξιά τους ή τη συντροφιά ελάχιστων ανθρώπων. Εάν, όμως, θέλετε να εξασφαλίσετε έναν ακμαίο εγκέφαλο, θα πρέπει να κοινωνικοποιηθείτε.
«Η συναναστροφή με άλλους ανθρώπους και η δημιουργία δεσμών συμβάλλουν σε μια σειρά περίπλοκων βιολογικών παραγόντων, που μπορούν να εμποδίσουν τον εγκέφαλο από το να “κατεβάσει” ρυθμούς», λέει ο δρ. Sigmundsson.
Οι συζητήσεις, αλλά και η σωματική επαφή με άλλα άτομα είναι δύο μέθοδοι που υποστηρίζουν την καλή εγκεφαλική λειτουργία.
Το τελευταίο στοιχείο είναι μάλλον το πιο εύκολα επιτεύξιμο για τους περισσότερους. Για να διατηρήσετε νέο και δραστήριο τον εγκέφαλό σας, είναι σημαντικό να έχετε ενδιαφέροντα. Διατηρήστε το πάθος σας για ζωή και την περιέργεια να ανακαλύψετε νέους ορίζοντες, ανεξάρτητα από το πόσων ετών είστε. Μην τα παρατάτε και μην αφήνετε τον χρόνο να περνάει άσκοπα. Δεν είστε ποτέ υπερβολικά μεγάλοι για να μάθετε κάτι νέο και να δοκιμάσετε κάτι που δεν έχετε ξανατολμήσει ποτέ!
«Χρησιμοποιήστε το, αλλιώς θα το χάσετε για πάντα»
Αυτό επισημαίνουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές. Εξασκείστε το μυαλό σας, για να μην φθαρεί.
«Η ανάπτυξη του εγκεφάλου συνδέεται στενά με τον τρόπο ζωής. Η σωματική άσκηση, οι σχέσεις και το πάθος για ζωή βοηθούν στην ανάπτυξη και διατήρηση των βασικών δομών του εγκεφάλου, όσο μεγαλώνουμε», καταλήγει ο δρ. Sigmundsson.
Διαβάστε ακόμη:
Κοινωνική απομόνωση: Πώς μεταμορφώνει τον εγκέφαλο και αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας
Διαβήτης τύπου 1: Η θεραπευτική τακτική που προστατεύει τον παιδικό εγκέφαλο
Μνήμη: Εξέταση υπολογίζει την ηλικία του εγκεφάλου – Το όφελος για την υγεία σας
