Υπάρχουν άνθρωποι που αναρρώνουν από τον κορωνοϊό, αλλά δεν γλιτώνουν από την long COVID και άλλοι που ξεπερνούν τη λοίμωξη χωρίς περαιτέρω επιπτώσεις. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, ο ιός επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, υποστηρίζει νέα μελέτη, που εγείρει την ανησυχία για τις σοβαρές, μακροχρόνιες επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει ο SARS-CoV-2 στον οργανισμό.
Η σχετική έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, ωστόσο ένας ολοένα αυξανόμενος όγκος επιστημονικών ευρημάτων υποστηρίζει ότι η λοίμωξη από τον κορωνοϊό προκαλεί αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημα, που αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης από άλλες μεταδοτικές ασθένειες.
Το φαινόμενο αυτό έγινε αντιληπτό ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο, κατά τον οποίο παρατηρήθηκε ένας συνεχιζόμενος κύκλος ιογενών λοιμώξεων, μεταξύ των οποίων η COVID, η γρίπη και άλλα. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις ανθρώπων που, μόλις ανάρρωναν από μία ασθένεια, νοσούσαν από άλλη. Παράλληλα, έκαναν την επανεμφάνισή τους παλαιότερες μεταδοτικές ασθένειες, όπως η ευλογιά των πιθήκων και η πολιομυελίτιδα.
Το ερώτημα των ερευνητών είναι: Συνδέονται όλα αυτά; Κατάφερε η COVID να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό, κάνοντάς μας πιο επιρρεπείς σε άλλες μεταδοτικές ασθένειες;
Υπάρχουν πολλοί πιθανοί λόγοι που εξηγούν την εμφάνιση μεταδιδόμενων ασθενειών σε νέες τοποθεσίες, νέους πληθυσμούς, μετά από δεκαετίες. Επομένως, δεν μπορούμε απλώς να συμπεράνουμε ότι η COVID ευθύνεται για την ενίσχυση άλλων ιογενών λοιμώξεων. Ωστόσο, τα νέα επιστημονικά ευρήματα υποστηρίζουν ότι η COVID επιδρά αρνητικά στο ανοσοποιητικό σύστημα ενός υγιούς ανθρώπου, μερικές εβδομάδες αφότου έχουν υποχωρήσει τα συμπτώματα.
Όταν ένας οργανισμός νοσεί από έναν ιό, υπάρχουν τρία πιθανά σενάρια για το ανοσοποιητικό σύστημα:
- «Καθαρίζει» τη μόλυνση και ο οργανισμός αναρρώνει (όπως στην περίπτωση του κοινού κρυολογήματος)
- Καταπολεμά τον ιό σιωπηλά και ο οργανισμός αναρρώνει, αλλά ο ιός παραμένει αδρανής στο σώμα (όπως στην περίπτωση του ιού του έρπητα ζωστήρα που προκαλεί ο ιός της ανεμοβλογιάς)
- Αντιστέκεται στον ιό, ωστόσο εκείνος παραμένει ενεργός και αναπαράγεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα (όπως στην περίπτωση του ιού της ηπατίτιδας C)
Η πρώτη περίπτωση είναι η ιδανική και στην πραγματικότητα, στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό συμβαίνει με τον κορωνοϊό. Ωστόσο, διεθνή επιστημονικά ευρήματα υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές που συμβαίνουν στο ανοσοποιητικό μετά τη λοίμωξη από τον ιό ενδέχεται να προκαλέσουν επιπλέον επιπτώσεις. Για παράδειγμα, μπορεί να επηρεαστεί η ικανότητα του οργανισμού να καταπολεμά άλλους ιούς, όπως βακτήρια και μύκητες.
Ειδικότερα, μια αυστραλιανή έρευνα ανακάλυψε ότι ο SARS-CoV-2 αλλοιώνει την ισορροπία των κυττάρων του ανοσοποιητικού έως και 24 εβδομάδες μετά τη λοίμωξη. Παρατηρήθηκαν αλλαγές στον αριθμό και τους τύπους κυττάρων όσων είχαν αναρρώσει από την COVID, συγκριτικά με όσους δεν μολύνθηκαν ποτέ. Μεταξύ αυτών, ήταν αλλαγές στα κύτταρα του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος, αλλά και του προσαρμοστικού ανοσοποιητικού, η απόκριση του οποίου στοχεύει τον εισβολέα ιό.
Άλλη μελέτη, που επικεντρώθηκε στα δενδριτικά κύτταρα, γνωστά και ως «η πρώτη γραμμή άμυνας» του οργανισμού, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που ανάρρωσαν από COVID διέθεταν μειωμένα δενδριτικά κύτταρα, ενώ όσα είχαν απομείνει ήταν λιγότερο ικανά να ενεργοποιήσουν τα λευκά αιμοσφαίρια -γνωστά ως κύτταρα T- η συμμετοχή των οποίων αποτελεί καθοριστικό στάδιο στην ενεργοποίηση της αντιικής ανοσίας. Άλλες μελέτες ανακάλυψαν επιπλέον επιπτώσεις στα κύτταρα Τ, καθώς και άλλους τύπους λευκών αιμοσφαιρίων, όπως τα κύτταρα Β, που συμμετέχουν στην παραγωγή αντισωμάτων και οι αλλαγές στο μεταβολισμό τους θα μπορούσαν να επιδράσουν στον τρόπο λειτουργίας τους.
Μια έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, μετά τη μόλυνση, πολλά από αυτά τα κύτταρα έχουν ενεργοποιηθεί και «εξαντληθεί». Αυτό σημαίνει ότι είναι δυσλειτουργικά και ενδεχομένως ανίκανα να καταπολεμήσουν μια επακόλουθη μόλυνση. Με άλλα λόγια, η συνεχής ενεργοποίηση αυτών των ανοσοποιητικών κυττάρων μετά τη λοίμωξη από τον SARS-CoV-2 καθιστά τον οργανισμό πιο επιρρεπή σε άλλες φλεγμονώδεις νόσους.
Η μελέτη δεν έδωσε, ωστόσο, απαντήσεις αναφορικά με το εάν οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν τον τρόπο ή την ικανότητα με την οποία ο οργανισμός παράγει αντισώματα.
Τι επιπτώσεις θα έχουν αυτές οι αλλαγές;
Μία από τις κύριες ανησυχίες είναι εάν τέτοιου είδους αλλαγές μπορούν να επιδράσουν στο πώς το ανοσοποιητικό ανταποκρίνεται σε άλλες λοιμώξεις ή εάν αυτές οι αλλαγές επιδεινώνουν ή να προκαλούν άλλες χρόνιες παθήσεις.
Απαιτείται επιπλέον έρευνα, προκειμένου να κατανοήσουμε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της λοίμωξης από τον SARS-CoV-2 στο ανοσοποιητικό σύστημα. Για παράδειγμα, δεν γνωρίζουμε πόσο καιρό διαρκούν αυτές οι αλλαγές και εάν το ανοσοποιητικό αναρρώνει. Άγνωστο παραμένει, επίσης, εάν ο ιός προκαλεί άλλες χρόνιες παθήσεις, όπως το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν, τέλος, πως το να διατηρούμε ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα και να εμβολιαζόμαστε είναι καθοριστικής σημασίας για την καταπολέμηση οποιασδήποτε λοίμωξης.
Διαβάστε ακόμη:
Κορωνοϊός: Ο απρόσμενος παράγοντας που αυξάνει 46% τον κίνδυνο Long Covid
