Καταθλιπτικά συμπτώματα θα εκδηλώσουν πολλοί μετά από μια χειρουργική επέμβαση, ακόμη και αν η τελευταία ήταν αναγκαία και σωτήρια για τη ζωή τους. Η συχνή αυτή μετεγχειρητική επιπλοκή για έναν στους τέσσερις χειρουργηθέντες που μπορεί να διαρκέσει έως και έξι μήνες σύμφωνα με μελέτη στο BMC Surgery, θα αφήσει το αποτύπωμά της στη συνολικότερη υγεία αυξάνοντας τον κίνδυνο για λοιμώξεις και φθορά της γνωστικής λειτουργίας.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας (NIMH), τα σημάδια που αποκαλύπτουν τη μετεγχειρητική κατάθλιψη περιλαμβάνουν:
- Επίμονο αίσθημα θλίψης, άγχους ή κενού
- Αίσθημα απελπισίας ή απαισιοδοξίας, ιδίως όσον αφορά τη διάγνωση ή την ανάρρωση
- Ευερεθιστότητα
- Απώλεια ενδιαφέροντος για πράγματα που συνήθως προσέφεραν ευχαρίστηση
- Έλλειψη ενέργειας
- Προβλήματα συγκέντρωσης, μνήμης ή λήψης αποφάσεων
- Προβλήματα στον ύπνο
- Αλλαγές στην όρεξη ή το βάρος
- Ασυνήθιστους πόνους.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα όπως η εύκολη κόπωση, η ευερεθιστότητα, η αλλοιωμένη όρεξη και η διαταραχή του ύπνου αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ανάρρωσης από χειρουργική επέμβαση μπορεί να επικαλύπτονται με την κατάθλιψη. Αν όμως ξεπεράσουν τις δύο εβδομάδες, τότε μάλλον πρόκειται για κατάθλιψη.
Μπορεί κανείς να υποθέσει ότι η νέα πραγματικότητα στην οποία καλείται να ζήσει το άτομο μετά την επέμβαση έως την πλήρη αποκατάσταση αρκεί για την εμφάνιση συμπτωμάτων από την ψυχική σφαίρα. Ειδικοί εν προκειμένω παρουσιάζουν τις βασικές αιτίες και τα συμπτώματα, συστήνοντας παράλληλα τρόπους διαχείρισής της εφόσον επέλθει.
Τι την πυροδοτεί
1. Η διατάραξη της καθημερινής ρουτίνας
«Οι περισσότερες καθημερινές δραστηριότητες που συντελούν στο αίσθημα ευεξίας διαταράσσονται» αναφέρει ο Δρ G. Thomas Shires, γενικός χειρουργός στο Πρεσβυτεριανό Νοσοκομείο του Ντάλας, παραθέτοντας χαρακτηριστικές καταστάσεις που έπονται συνήθως μιας επέμβασης και παρεμβαίνουν στην καθημερινότητα όπως η «καθήλωση» στο κρεβάτι, οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, η ανάγκη βοήθειας για βασικές δραστηριότητες ή η σπατάλη χρόνου για τη φροντίδα μετεγχειρητικών τραυμάτων ή πραγματοποίηση ασκήσεων αποκατάστασης.
2. Ο πόνος
Ο σωματικός πόνος αναπόδραστα θα επηρεάσει την ψυχική διάθεση, η οποία επηρεάζεται συχνά και από τα αναλγητικά φάρμακα. Το άγχος της ανάρρωσης και πιθανών συνεπειών για την υγεία από το χειρουργείο είναι δύο ακόμη επιβαρυντικοί παράγοντες, σύμφωνα με τη Δρ Tracey Childs, MD, επικεφαλής της χειρουργικής κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Providence Saint John στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια.
3. Η αναισθησία
Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2017 στο Expert Opinion on Drug Safety έδειξε ότι η γενική αναισθησία σχετίζεται συχνά με παραλήρημα (ντελίριο) ή γνωστική δυσλειτουργία, καταστάσεις που μπορεί στην πορεία να οδηγήσουν τον χειρουργηθέντα που τις αντιλαμβάνεται σε οξεία κατάθλιψη, εξηγεί ο Δρ Shires.
Τέσσερα σωτήρια tips:
- δοκιμάστε την κλασική «συνταγή». Η κατάθλιψη, σημειώνουν οι ειδικοί, αντιμετωπίζεται συνήθως με ψυχοθεραπεία, αντικαταθλιπτικά ή συνδυασμό των δύο. Οι περισσότεροι ασθενείς που ακολουθούν αυτή τη μέθοδο απαλλάσσονται από τα καταθλιπτικά συμπτώματα στους έξι μήνες συνήθως.
- λάβετε γνώση των παραγόντων κινδύνου. Άτομα που αντιμετωπίζουν από πριν συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους, θα πρέπει να αναμένουν την επίτασή τους μετά την επέμβαση. Το οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης ή απουσία ενός υποστηρικτικού πλαισίου αποτελούν δύο ακόμα επιβαρυντικούς παράγοντες. Ίσως θα πρέπει να μιλήσετε πρώτα με τον θεράποντα.
- φροντίστε για τις «υπηρεσίες» υποστήριξης. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η μέριμνα για την αντιμετώπιση της μοναξιάς φροντίζοντας ώστε κάποιος να κρατά συντροφιά για μια ώρα κάθε απόγευμα ή να φέρνει τα ψώνια μια φορά την εβδομάδα φερ’ ειπείν αποτελεί σημαντική κίνηση.
- να είστε προετοιμασμένοι. Να περιμένετε ότι η απότομη πτώση της ψυχολογικής διάθεσης μπορεί να ακολουθήσει της επέμβασης, συζητήστε όμως με τον χειρουργό ώστε να γνωρίζετε σε πόσο καιρό θα έχετε αναρρώσει πλήρως αλλά και πώς θα μπορούσε να επιταχυνθεί η αποκατάσταση ώστε να μειωθεί ο χρόνος των καταθλιπτικώνσυμπτωμάτων.
Διαβάστε ακόμη:
Κατάθλιψη: Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για τη συχνότερη ψυχική νόσο
Σας κυριεύει η κατάθλιψη; Ανατρέψτε την κατάσταση με 10 κινήσεις
Κατάθλιψη: Οι ασθενείς κάτω των 40 ετών που κινδυνεύουν περισσότερο
