Οι περισσότεροι, όταν ακούμε τις λέξεις κρυολόγημα και γρίπη, μας έρχεται στο μυαλό ο χειμώνας και ο κρύος καιρός. Γεγονός είναι ότι αυτές οι δύο ασθένειες είναι πιο συχνές τον χειμώνα, οπότε οι χαμηλές θερμοκρασίες μας κάνουν να περνάμε περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους με άλλους ανθρώπους, δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη των ιών. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να κρυολογήσουμε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ορισμένοι ιοί, μάλιστα, είναι πολύ πιο συχνοί τους θερινούς μήνες.
Το φετινό καλοκαίρι, μάλιστα, είναι αρκετές οι περιπτώσεις των κρουσμάτων κοινού κρυολογήματος και γρίπης που έχουν καταγραφεί, τόσο σε περιοχές της Ελλάδας, τουριστικές και μη, όσο και σε άλλες χώρες του κόσμου. Το γεγονός αυτό έχει κάνει πολλούς να αναρωτιούνται εάν η πανδημία έχει παίξει κάποιο ρόλο σε αυτό.
Η ανοσία απέναντι στους ιούς του κρυολογήματος δεν κρατά πολύ. Για το λόγο αυτό, κάθε χρόνο, όταν εκτιθέμεθα σε νέες μεταλλάξεις, το ανοσοποιητικό σύστημα προσπαθεί να προσαρμοστεί. Ωστόσο, τα διάφορα περιοριστικά μέτρα που εφαρμόστηκαν λόγω της πανδημίας, όπως η τήρηση αποστάσεων και χρήση μάσκας περιόρισαν την έκθεσή μας σε αυτούς τους ιούς. Έτσι, μετά το πέρας της εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων, οι ιοί έκαναν και πάλι την εμφάνισή τους, ωστόσο η ανοσία μας δεν είχε ενισχυθεί από την έκθεσή μας σε αυτούς τον προηγούμενο χρόνο.
Επομένως, η έντονη παρουσία των κοινών ιών – όπως του κρυολογήματος και της γρίπης – φέτος το καλοκαίρι πιθανότατα εξηγείται από το γεγονός ότι μετακινούμαστε περισσότερο και ερχόμαστε σε επαφή με αρκετούς ανθρώπους, χωρίς να τηρούμε τόσο τις αποστάσεις ή να φοράμε μάσκα, έχοντας παράλληλα μειωμένη ανοσία, αφού το περασμένο έτος δεν εκτεθήκαμε σε αυτούς τους ιούς.
Επιπλέον, φέτος, σε πολλά μέρη του κόσμου παρατηρήθηκαν ακραία υψηλές θερμοκρασίες και αρκετά κύματα καύσωνα. Οι θερμοκρασίες αυτές, σε συνδυασμό με τις διακυμάνσεις υγρασίας μπορεί να οδήγησαν σε μεγαλύτερη εξάπλωση των ιών του κοινού κρυολογήματος. Μάλιστα, οι παράγοντες αυτοί αναμένεται να διαδραματίσουν καθοριστικότερο ρόλο στο μέλλον, ενώ ορισμένοι εκτιμούν ότι μπορεί και να προκαλέσουν αλλαγές στο πότε εμφανίζονται ορισμένοι ιοί κατά τη διάρκεια του χρόνου. Η κλιματική αλλαγή, επιπροσθέτως, αναμένεται να επιδεινώσει την εξάπλωση των ιών στο μέλλον.
Η συμπτωματολογία των ιώσεων του καλοκαιριού είναι παρόμοια με αυτή των χειμερινών: συνάχι, βήχας, πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι, ξηρότητα στο λαιμό και μειωμένη ενέργεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, επιπλέον, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα κάποιου είναι αδύναμο, ενδέχεται να προκληθούν σοβαρότερες επιπτώσεις, όπως βρογχίτιδα και πνευμονία. Πολλές φορές, όταν εμφανίζουμε ύποπτα συμπτώματα το καλοκαίρι, τείνουμε να πιστεύουμε ότι πρόκειται για κάποια αλλεργία. Πράγματι, τα συμπτώματα είναι κοινά στο μεγαλύτερο βαθμό. Η ειδοποιός διαφορά των αλλεργιών είναι ότι συνήθως δεν προκαλούν πυρετό και πόνους στο σώμα. Επιπροσθέτως, το κρυολόγημα διαρκεί από λίγες ημέρες μέχρι 2 εβδομάδες, ενώ τα συμπτώματα της αλλεργίας μπορεί να διαρκέσουν ακόμη και ολόκληρο το καλοκαίρι.
Η δομή ενός ιού είναι ένας από τους παράγοντες που εξηγούν το γιατί ορισμένοι ιοί εξαπλώνονται ευκολότερα στις υψηλές θερμοκρασίες. Για να εξαπλωθεί ένας ιός, μολύνοντας υγιή κύτταρα, χρειάζεται να επιβιώσει τόσο εκτός, όσο και εντός του σώματος. Χρειάζεται επίσης να χρησιμοποιήσει μηχανισμούς των ανθρώπινων κυττάρων, όπως το DNA, με στόχο να δημιουργήσει αντίγραφα του εαυτού του. Οι ιοί περιβάλλονται από ένα κάλυμμα (καψίδιο) πρωτεΐνης, το οποίο χαρίζει στον ιό το σχήμα του, προστατεύει το γενετικό του υλικό και τον βοηθά να προσκολληθεί στα κύτταρα, προκαλώντας μόλυνση. Ορισμένοι ιοί περιβάλλονται από ένα λιπιδικό περίβλημα, που βοηθά τον ιό να παραμείνει ανθεκτικός έναντι του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ ευνοεί την αλληλεπίδραση με τα κύτταρα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της μόλυνσης. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα δομικά μέρη του ιού που μπορούν να καθορίσουν σε ποιες συνθήκες ο ιός θα επιβιώσει και να εξαπλωθεί καλύτερα.
Η αλληλεπίδραση μεταξύ της θερμοκρασίας και της απόκρισης του ανοσοποιητικού συστήματος σε έναν ιό μπορεί επίσης να είναι επιδραστική. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ποντίκια που είχαν εκτεθεί σε θερμοκρασία 36°C παρουσίασαν μειωμένη ανοσολογική απόκριση απέναντι στον ιό της γρίπης. Ωστόσο, χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα στους ανθρώπους.
Από τη στιγμή που δεν υπάρχει εμβόλιο για τις καλοκαιρινές ιώσεις, το καλύτερο που μπορεί να κάνει κανείς για να προστατευθεί είναι να μένει μακριά από όσους είναι άρρωστοι, να φροντίζει την υγιεινή των χεριών, αλλά και την επαφή τους με το πρόσωπο.
Αν κάποιος κολλήσει, οι συμβουλές για να το ξεπεράσει είναι: να πίνει πολλά υγρά, να ξεκουράζεται και να τρώει θρεπτικά φαγητά. Επιπλέον, είναι καλό να βήχει και να φτερνίζεται στον αγκώνα ή σε χαρτομάντηλο, προκειμένου να προστατεύσει τους γύρω του από το να κολλήσουν.
Διαβάστε ακόμη:
Κορωνοϊός, κρυολόγημα ή γρίπη: Η κίνηση-κλειδί για να μάθετε από τι νοσείτε
Κρυολόγημα: Μπορεί να το γλιτώσουν όσοι κάνουν γυμναστική; – Έρευνα απαντά
