Η αναζήτηση του νοήματος της ζωής, του σκοπού της ύπαρξης, έχει αποτελέσει τον πυρήνα φιλοσοφικών κινημάτων που διαπραγματεύονται αν τελικά ο άνθρωπος καθορίζεται αναπόδραστα από τη φύση των πραγμάτων, όπως ορίζει ο ντετερμινισμός, ή αν είναι αποκλειστικά στο χέρι του η ανάδειξη του νοήματος της ζωής του, σύμφωνα με τους υπαρξιστές. Τον σκοπό της ζωής θα μπορούσε να αναζητά βέβαια οποιοσδήποτε. Η κοπέλα της φωτογραφίας επί παραδείγματι, μπορεί να χαμογελά γιατί διαβάζει σε ένα εγχειρίδιο αυτοβελτίωσης τα βήματα για να κατακτήσει το νόημα της ύπαρξης. Θα μπορούσε πάλι να το έχει ήδη ανακαλύψει εν αγνοία της, απολαμβάνοντας απλώς τον καφέ και το βιβλίο της.
Το τελευταίο ισχυρίζεται περίπου ερευνητική ομάδα από το Τμήμα Ψυχολογικών και Εγκεφαλικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Texas A&M μέσα από τη μελέτη τους που δημοσιεύεται στο Nature Human Behavior, τα συμπεράσματα της οποίας έδειξαν ότι εκτιμώντας την έμφυτη ομορφιά στις καθημερινές στιγμές της ζωής, από την πρωινή κούπα καφέ μέχρι το γνήσιο ενδιαφέρον στις συζητήσεις με τους φίλους, οι άνθρωποι καταφέρνουν να αισθανθούν την ύπαρξή τους ως έμπλεη νοήματος. Ίσως αυτό, σημειώνει ο καθηγητής υπαρξιακής ψυχολογίας Joshua Hicks, να αποτελεί έναν αστάθμητο παράγοντα που συνδέεται με την αντίληψη του σκοπού της ζωής.
Σύμφωνα με τον Δρ Hicks και άλλους θεωρητικούς, υπάρχουν τρεις βασικές πηγές για την υποκειμενική νοηματοδότηση της ύπαρξης: η συνοχή ή η αίσθηση ότι η ζωή κάπου «έχει νόημα» (κατανόηση), ο καθορισμός σαφών, μακροπρόθεσμων στόχων και η αίσθηση του σκοπού και, τέλος, η σημαντικότητα, η πεποίθηση του ατόμου ότι η ζωή του έχει αξία και είναι σπουδαία όταν είναι σημαντική για τους άλλους.
Στα παραπάνω, ο Δρ Hicks και οι συνερευνητές του προσθέτουν και τη βιωματική εκτίμηση των πραγμάτων ως τέταρτη πηγή, το φαινόμενο που αντικατοπτρίζει την αίσθηση μιας βαθιάς σύνδεσης με τα γεγονότα καθώς αυτά εξελίσσονται και την ικανότητα το άτομο να αντλεί αξία από αυτή τη σύνδεση. Αποτελεί την ανίχνευση και τον θαυμασμό για την εγγενή ομορφιά της ζωής.
Για τις ανάγκες της μελέτης ζήτησαν σε περισσότερους από 3.000 συμμετέχοντες να αναφέρουν πόσο ταυτίζονται με δηλώσεις σχετικά με την εύρεση της ομορφιάς στη ζωή όπως και την εκτίμηση ενός εύρους εμπειριών, καθώς και να ανακαλέσουν το πιο ουσιαστικό γεγονός της ζωής τους κατά τον μήνα που είχε προηγηθεί. Τα πειράματα έδειξαν ότι η εκτίμηση των πιο μικρών ακόμα στιγμών εξασφαλίζουν σημαντικό νόημα στη ζωή, όπως η παρακολούθηση ενός ντοκιμαντέρ με εικόνες από τη φύση έναντι ενός δίλεπτου βίντεο από βιομηχανία επεξεργασίας ξύλου.
Μπορούν να τα καταφέρουν όλοι;
Σύμφωνα με τον Δρ Hicks, άνθρωποι με συγκεκριμένους τύπους προσωπικότητας ενδεχομένως να είναι πιο «ανοιχτοί» στην ενσυνειδητότητα και την αναγνώριση της εγγενούς ομορφιάς, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούν να όλοι καλλιεργήσουν αυτή τη δεξιότητα. Για να εκτιμήσουν τα μικρά πράγματα σε έναν κόσμο με γρήγορους ρυθμούς, πρέπει απλώς να «κατεβάσουν» ταχύτητα.
«Το νόημα βρίσκεται παντού γύρω μας όταν μπορούμε να βιώσουμε τη φυσική ομορφιά του κόσμου. Μπορεί να είναι η ομορφιά στο πρόσωπο ενός άλλου ανθρώπου, το φαγητό που τρώμε ή τα τραγούδια που ακούμε. Σήμερα, τα κινητά τηλέφωνα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που είναι τόσο διαδεδομένα μας αποσπούν το αίσθημα του νοήματος. Μπορεί να είναι διασκεδαστικά, αλλά η κατάχρησή τους μπορεί πραγματικά να μας απομακρύνει από το πραγματικό, όπως η φυσική ομορφιά», καταλήγει ο καθηγητής.
Διαβάστε επίσης:
Αυτοί οι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι και υγιείς – Δείτε γιατί
Εννέα βήματα που μας φέρνουν πιο κοντά στην ευτυχία
Ευτυχία: Τέσσερις εύκολοι τρόποι να την κατακτήσουμε
