Με τη συνεργασία της κ. Σπυριδούλας Γρηγοροπούλου, yoga instructor, απόφοιτη του τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, παράρτημα Σερρών, με ειδικότητα στην Αεροβική και τα Βάρη
Η λέξη yoga προέρχεται από τη σανσκριτική ρίζα yuj (=ενώνω, ενοποιώ, συνδέω) και ουσιαστικά σημαίνει «ενώνω το σώμα με την ψυχή». Επομένως πρόκειται για μια ένωση σώματος, νου και αισθήσεων έχοντας ως πυξίδα την αναπνοή. Σηματοδοτεί αντίστοιχα την αποσύνδεση με ό,τι συμβαίνει στο εξωτερικό περιβάλλον και μια παρατήρηση των σκέψεων χωρίς να τις κρίνουμε, το κομμάτι δηλαδή του διαλογισμού.
Παράλληλα όμως, αυτή η αρχαία πρακτική προερχόμενη από την Ινδία, τονώνει τον οργανισμό και μπορεί να ενδυναμώσει όλο το σώμα προσφέροντας το δώρο της ευεξίας που αποζητούμε όλο και περισσότερο στην καθημερινότητά μας.
Οπως εξηγεί η yoga instructor Σπυριδούλα Γρηγοροπούλου, είναι στο χέρι του δασκάλου η προσέγγιση που θα ακολουθήσει και πόσο θα εστιάσει στην κινητικότητα του σώματος ή στη στατικότητα αλλά και στα κομμάτια που σχετίζονται με το διαλογισμό. Αντίστοιχα είναι και στο χέρι του ασκούμενου να επιλέξει το είδος της γιόγκα που του ταιριάζει, έχοντας ως γνώμονα τι ακριβώς αποζητά από αυτήν.
Ολα τα διαφορετικά είδη έχουν να προσφέρουν και διαφορετικά οφέλη για τους ασκούμενους, το αποτέλεσμα ωστόσο παραμένει το ίδιο: όσο περισσότερο εξασκείται ο γιόγκι, γυμνάζει τόσο το σώμα όσο και το πνεύμα, κοιμάται καλύτερα, έχει καλύτερη στάση σώματος, μεγαλύτερη ευλυγισία και πιο δυνατό αναπνευστικό και ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλέον, κάνοντας μια κατάδυση στα ενδότερα του εαυτού του, εντοπίζει τις ανάγκες του σε όλα τα επίπεδα της ύπαρξής του.
Δυναμική ενέργεια
Η Vinyasa Flow Yoga και η Power Yoga συγκαταλέγονται στα πιο δυναμικά είδη γιόγκα, τα οποία έχουν έντονη κίνηση και εναλλαγή των θέσεων (ασάνας), χωρίς βέβαια να παραμελείται η αναπνοή.
Ειδικότερα στη Vinyasa Flow Yoga υπάρχει μια συνεχόμενη ροή στην κίνηση: «Ο τρόπος που γίνεται η μετάβαση από τη μια ασάνα στην άλλη μοιάζει σαν μια χορογραφία, υπάρχει δηλαδή το flow, ενώ είναι λιγότερος ο χρόνος που αφιερώνεται στο κομμάτι του διαλογισμού», εξηγεί η κυρία Γρηγοροπούλου.
Κάθε φορά το μάθημα διαφέρει και σταδιακά γίνεται πιο απαιτητικό, ενώ στο τέλος κάθε μαθήματος προστίθεται και μια καινούρια ασάνα, θέτοντας και μια μεγαλύτερη πρόκληση. Ο χαιρετισμός στον ήλιο, μια συγκεκριμένη δηλαδή ακολουθία από ασάνας με όχημα την αναπνοή, αποτελεί ένα από τα κλειδιά για την ενεργητικότητα και την τόνωση, καθώς ενεργοποιείται όλο το σώμα.
Σημαντικό είναι επίσης και το γεγονός ότι ο ασκούμενος βρίσκεται σε πλήρη σύμπλευση κινήσεων και ελέγχου της αναπνοής, με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν οι παλμοί και να ενισχύεται η λειτουργία της καρδιάς. Γι’ αυτό και μια δυναμική πρακτική γιόγκα όπως η Vinyasa Flow ή η Power θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον διάδρομο του γυμναστηρίου, καθώς «ο οργανισμός αναγνωρίζει τους παλμούς που ανεβαίνουν χωρίς να ξεχωρίζει αν κάποιος τρέχει πάνω σε διάδρομο ή κάνει κάποια άλλη άσκηση», αναφέρει η κυρία Γρηγοροπούλου.
Στην πρακτική της power yoga δεν υπάρχει το στοιχείο της ροής (flow), ενώ περιλαμβάνονται δυναμικές και ισομετρικές στατικές ασκήσεις, μαζί με τεχνικές διαφραγματικής αναπνοής και ισορροπίας. Μετά από μόλις μερικά μαθήματα, αυξάνεται η ενεργητικότητα, η ευεξία, η ζωτικότητα και η άμεση αναζωογόνηση του νου. Οικοδομείται έτσι ένας σταθερός πυρήνας, ενώ αποτελεί ιδανική επιλογή για πρώην αθλητές.
Από την άλλη, ιδανική για αρχάριους είναι η hatha yoga, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι το κορμί δουλεύει λιγότερο. Οι αργές και απαλές κινήσεις σε συνδυασμό με την αναπνοή την καθιστούν ιδανική για τη χαλάρωση νου και σώματος. Ο ασκούμενος παραμένει για περισσότερες αναπνοές μέσα στις ασάνας και το σώμα δυναμώνει δουλεύοντας ισομετρικά.
Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερη δημοφιλία έχει αποκτήσει και η Aerial yoga. Με τη βοήθεια ενός μαλακού υφάσματος που κρέμεται από το ταβάνι και χρησιμοποιείται σαν αιώρα, δίνεται μεγαλύτερο εύρος στις κλασικές ασάνας, με το σωματικό βάρος να υποστηρίζεται μερικώς ή πλήρως. Ετσι αποκτάμε ευλυγισία, παράλληλα το νευρικό σύστημα χαλαρώνει, ενώ η ακροβασία μας διασκεδάζει. Η συνιστώσα που εισάγεται εδώ και λείπει από τα άλλα είδη είναι η δύναμη της βαρύτητας.
Οσο συνεχίζουμε την εξάσκηση θα νιώθουμε το σώμα μας να λύνεται και θα είμαστε σε θέση να εξασκούμε με μεγαλύτερη ευχέρεια ασάνες που πριν μας φαίνονταν αδύνατες
Γιόγκα για παιδιά
Ολα τα είδη της γιόγκα στηρίζονται σε δύο πυλώνες: στην ορθοσωμία και στην ισορροπία νου και σώματος, πάντα με οδηγό την αναπνοή. Για αυτούς τους λόγους αποτελεί ένα συνολικό σύστημα που μπορεί να ευνοήσει και τα παιδιά.
Η πρακτική της γιόγκα για παιδιά παρουσιάζει σημαντικές διαφορές από αυτή των ενηλίκων, καθώς για να είναι ενδιαφέρουσα, εισάγεται και το στοιχείο της φαντασίας. Για παράδειγμα, τα παιδιά προσομοιάζουν τις κινήσεις ενός δέντρου, μπαίνοντας στην αντίστοιχη θέση του δέντρου της γιόγκα: «Από μικρή ηλικία μέσω της γιόγκα, τα παιδιά μαθαίνουν να στέκονται σωστά και έτσι αποφεύγονται τα μυοσκελετικά προβλήματα. Η επίτευξη της ορθοσωμίας μαζι με ένα γερό σώμα θέτει τις σωστές βάσεις για το μέλλον», εξηγεί η κυρία Γρηγοροπούλου.
Σαν να ξαναγεννιέστε
Σε κάθε πρακτική της γιόγκα, αφού το σώμα έχει δουλέψει επαρκώς και έχει επιτευχθεί η συγκέντρωση με πιλότο την αναπνοή, έρχεται η ώρα να ηρεμήσει μέσω της σαβάσανα (Savasana), το καταληκτικό μέρος κάθε ολοκληρωμένης πρακτικής. Ξαπλωμένοι και ακίνητοι στο στρωματάκι της γιόγκα, το σώμα χαλαρώνει ηρεμώντας και αφομοιώνοντας όλες τις κινήσεις που προηγήθηκαν.
Δεν λένε τυχαία, λοιπόν, οι δάσκαλοι της γιόγκα ότι η όλη διαδικασία είναι τόσο αναζωογονητική, σαν να ξαναγεννιόμαστε. Με το που ανοίξουμε τα μάτια, νιώθουμε τη γαλήνη, αποτέλεσμα όλων των διεργασιών που έχουν προηγηθεί στο σώμα, σε συνάρτηση με την ηρεμία του νευρικού συστήματος.
Από εκεί και πέρα, εφόσον έχετε χαλαρώσει πλήρως και έχετε πει Νamaste στον εαυτό σας, έχετε πατήσει το restart και ο οργανισμός σας είναι έτοιμος να δεχθεί όλες τις προκλήσεις της ημέρας ή να ξεκουραστεί, σε περίπτωση που η πρακτική λάβει χώρα προς το τέλος της ημέρας.
Το θέμα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ygeiamou τεύχος νο7 που κυκλοφόρησε με ΤΟ ΘΕΜΑ της Κυριακής 22/05