Η ανεπάρκεια σιδήρου ή αλλιώς σιδηροπενία είναι μία πολύ κοινή πάθηση, που προκαλείται εξαιτίας χαμηλών επιπέδων σιδήρου στο αίμα, συνήθως λόγω απώλειας αίματος π.χ. κατά την αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας λόγω της εμμήνου ρύσεως ή λόγω των αυξημένων αναγκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Για το λόγο αυτό, συνηθέστερα «θύματα» της σιδηροπενικής αναιμίας είναι οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Σε όποια περίπτωση, η έλλειψη σιδήρου αντιμετωπίζεται φυσικά μέσω της διατροφής, καταναλώνοντας τροφές πλούσιες σε σίδηρο, αλλά και με φαρμακευτικά συμπληρώματα σιδήρου.
Η επίσημη ιστοσελίδα του βρετανικού οργανισμού υγείας (NHS) ενημερώνει ότι τα αίτια της σιδηροπενικής αναιμίας ποικίλλουν. Στις γυναίκες, η έντονη εμμηνόρροια, που ισοδυναμεί με μεγάλη απώλεια αίματος ή μια εγκυμοσύνη είναι οι συνήθεις λόγοι που προκαλούν έλλειψη σιδήρου. Στην εγκυμοσύνη, ο κυριότερος παράγοντας που οδηγεί σε αναιμία είναι η διατροφή, που συχνά είναι «φτωχή» σε σίδηρο. Οι άντρες που παρουσιάζουν έλλειψη σιδήρου, από την άλλη, είναι πιο σπάνιο φαινόμενο, το οποίο συνηθέστερα αποδίδεται σε παθήσεις όπως έλκος στομάχου, φλεγμονή στο έντερο ή αιμορροΐδες.
Φυσικά, οποιοσδήποτε άλλος παράγοντας προκαλεί την απώλεια αίματος από τον οργανισμό μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σιδηροπενία.
Τα συνήθη συμπτώματα που μαρτυρούν την έλλειψη σιδήρου είναι η αίσθηση κόπωσης και έλλειψη ενέργειας, το εύκολο λαχάνιασμα, το αίσθημα παλμών και η ωχρότητα.
Μια απλή εξέταση αίματος μπορεί να επιβεβαιώσει το πρόβλημα σιδήρου. Η εξέταση αίματος δείχνει τα επίπεδα του σιδήρου στο αίμα. Αν τα επίπεδα σιδήρου είναι χαμηλά, πιθανότατα και τα επίπεδα φερριτίνης θα είναι χαμηλά (η φερριτίνη αντικατοπτρίζει τα επίπεδα του αποθηκευμένου σιδήρου στον οργανισμό). Η αιμοσφαιρίνη επίσης είναι μειωμένη στο αίμα όταν έχουμε έλλειψη σιδήρου, ενώ και η συνολική μάζα των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι μικρότερη από την φυσιολογική στην αναιμία.
Εάν διαπιστωθεί σιδηροπενία, είναι πιθανό ο γιατρός να σας συστήσει συμπληρώματα σιδήρου (σε ταμπλέτας ή αμπούλα). Συνήθως, η αγωγή διαρκεί περί τους 6 μήνες, ωστόσο ενδέχεται να πάρετε τα συμπληρώματα για λιγότερο ή περισσότερο χρονικό διάστημα, ανάλογα με το μέγεθος της έλλειψης που παρουσιάζετε.
Αυτά τα συμπληρώματα, όπως και άλλα φαρμακευτικά προϊόντα, ενδέχεται να έχουν παρενέργειες. Μπορεί να εκδηλώσετε διάρροια ή κοιλιακό πόνο, ωστόσο είναι σημαντικό να συνεχίσετε τη λήψη τους. Για να αποφύγετε τις παρενέργειες και να εξασφαλίσετε καλύτερη απορρόφηση, είναι προτιμότερο να καταναλώνετε τα συμπληρώματα πριν ή μετά το γεύμα σας, ενώ κι ένα ποτήρι φυσικού χυμού πορτοκάλι θα λειτουργήσει βοηθητικά λόγω της βιταμίνης C που περιέχει.
Δεν αποκλείεται, επιπλέον, ο γιατρός να ζητήσει επαναληπτικές αιματολογικές εξετάσεις μετά από κάποιους μήνες από την έναρξη της αγωγής, με σκοπό να παρακολουθήσει την αποτελεσματικότητά της και να αποφασίσει εάν θα σας συστήσει να συνεχίσετε την αγωγή ή όχι.
Παρ’ όλα αυτά, τα συμπληρώματα σιδήρου δεν είναι η μοναδική λύση για να αντιμετωπίσουμε την αναιμία, καθώς υπάρχουν πρακτικές που μπορούμε να εφαρμόσουμε και μόνοι μας. Για παράδειγμα, ένας σημαντικός παράγοντας που καθορίζει τα επίπεδα σιδήρου στο αίμα μας είναι η διατροφή. Θα πρέπει, λοιπόν, να παρατηρήσετε εάν στο καθημερινό σας διατροφολόγιο υπάρχουν αρκετές τροφές πλούσιες σε σίδηρο και, εάν όχι, να πραγματοποιήσετε τις σχετικές αλλαγές.
Για παράδειγμα, αν θέλετε να επωφεληθείτε το μέγιστο από τον σίδηρο που έχουν να προσφέρουν οι τροφές, μην παραλείπετε να καταναλώνετε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, κόκκινο κρέας, αποξηραμένα φρούτα όπως βερίκοκα, δαμάσκηνα και σταφίδες, αλλά και όσπρια (φασόλια, φακές). Παράλληλα, καλό θα ήταν να αποφύγετε τροφές που δεν ευνοούν την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό, όπως τσάι, καφέ, γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς και τρόφιμα πλούσια σε φυτικό οξύ, όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως.
Διαβάστε ακόμη:
Σίδηρος: Τρεις τροφές που αυξάνουν την απορρόφηση του
Σίδηρος: Όσο λιγότερος τόσο το χειρότερο για την καρδιά των 60ρηδων
Σίδηρος: Top tips για να ενισχύσετε την πρόσληψη και απορρόφησή του
