Ο ύπνος φαίνεται ότι δε θρέφει μόνο τα μωρά, αλλά και την ψυχική μας υγεία. Όταν καταφέρνουμε να κοιμηθούμε επαρκώς, σύμφωνα με την επιστήμη, μπορούμε να ελέγξουμε καλύτερα τα συναισθήματά μας και εν τέλει την ψυχολογία μας και τις αποφάσεις που θα λάβουμε.
Η Joanne Bower, Λέκτορας Ψυχολογίας, στο Πανεπιστήμιο East Anglia, με άρθρο της στο The Conversation διεισδύει στον κόσμο του ύπνου και εξηγεί όλες τις διεργασίες που πραγματοποιούνται στον εγκέφαλό μας κατά τη διάρκεια του ύπνου και συμβάλλουν στη ρύθμιση του άγχους.
Στα έγκατα του εγκεφάλου
Δύο είναι οι βασικές περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στις συναισθηματικές αντιδράσεις: το μεταιχμιακό σύστημα και ο προμετωπιαίος φλοιός του εγκεφάλου. Το μεταιχμιακό σύστημα αποτελεί το κέντρο των συναισθημάτων μας αξιολογώντας γρήγορα μια κατάσταση και βοηθώντας μας να αποφασίσουμε πώς να αντιδράσουμε. Χάρη σε αυτή την περιοχή, οι πρόγονοί μας κατάφερναν να επιβιώσουν αντιδρώντας έγκαιρα σε απειλητικές καταστάσεις.
Όμως πλέον, τέτοιοι άμεσοι κίνδυνοι είναι πιο σπάνιοι και εδώ εμπλέκεται ο προμετωπιαίος φλοιός, ο οποίος μας βοηθά να ελέγξουμε τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις. Συνεπώς, εάν συναντήσουμε μια αρκούδα σε ένα ζωολογικό κήπο, ο προμετωπιαίος φλοιός διασφαλίζει ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Όταν αυτές οι δύο περιοχές λειτουργούν σαν καλοκουρδισμένο ρολόι, δεν διαταράσσεται ο έλεγχος των συναισθημάτων. Όταν όμως ο ύπνος μας είναι ακανόνιστος, οι συνδέσεις μεταξύ αυτών των δύο περιοχών εξασθενούν και κυριαρχεί το μεταιχμιακό σύστημα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε στρεσογόνες καταστάσεις, γεγονός που γίνεται εντονότερο όταν διαταραχθεί ο ύπνος REM.
O ανεπαρκής ύπνος, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, καθιστά σε έναν άθλο τον έλεγχο των συναισθημάτων και μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές συνέπειες για την ψυχική μας υγεία. Μπορείτε να το δείτε και στην πράξη: όταν δεν έχετε κοιμηθεί καλά, δυσκολεύεστε να λύσετε αποτελεσματικά ένα πρόβλημα ή νιώθετε πιο αγχωμένοι.
Επίσης, ο καλός ύπνος παίζει βασικό ρόλο στην επεξεργασία και στην εδραίωση των αναμνήσεων. Όταν κοιμόμαστε, ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις συναισθηματικές μας εμπειρίες, εδραιώνοντας τα γεγονότα και αποσυνδέοντας τα συναισθήματα. Αυτό συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, όταν η δραστηριότητα στις περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου είναι παρόμοια με εκείνη όταν είμαστε ξύπνιοι. Γι’ αυτό κι αν κοιμηθείτε καλά και πάρετε μια απόφαση αύριο, είναι πιθανότερο να επιλέξετε ορθά. Πράγματι, μελέτες έχουν αποδείξει ότι, με την πάροδο του χρόνου, η βελτίωση του ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερο άγχος, κατάθλιψη και μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή.
Πώς θα κοιμηθούμε καλύτερα;
Για να φέρουμε σε ισορροπία τα συναισθήματά μας και την ψυχική μας υγεία, η δρ. Joanne Bower προτείνει να:
- Κρατήσουμε μια σταθερή ώρα ύπνου και αφύπνισης, ακόμα και τις ημέρες που δεν εργαζόμάστε.
- Βγούμε στο φυσικό φως το πρωί και να αποφύγουμε το μπλέ φως από τις οθόνες το βράδυ τουλάχιστον μια ώρα πριν τον ύπνο, με στόχο την καλύτερη ρύθμιση του βιολογικού μας ρολογιού.
- Αποφύγουμε το αλκοόλ, την καφεΐνη και τη νικοτίνη ιδιαίτερα τις απογευματινές και βραδινές ώρες, καθώς μπορούν να επηρεάσουν το αίσθημα της νύστας αλλά και την ποιότητα του ύπνου.
- Χαλαρώσουμε πριν τον ύπνο με τεχνικές χαλάρωσης και διασφαλίζοντας ότι ο χώρος της κρεβατοκάμαρας είναι άνετος, δροσερός, ήσυχος και σκοτεινός.
Διαβάστε επίσης
Ύπνος: Δεν φαντάζεστε από τι μπορεί να σας προστατεύει
Τι να κάνετε 90′ πριν κοιμηθείτε για να βεβαιωθείτε ότι θα σας πάρει ο ύπνος
Αϋπνία: Αν δεν σας κολλάει ύπνος, ο ένοχος μπορεί να κρύβεται στο φαγητό σας
